کلمه جو
صفحه اصلی

جیهانی

فرهنگ فارسی

ابو عبد الله محمد بن نصر از رجال ادب و سیاست اواخر قرن چهارم ه. وی از سال ۳۶۵ ه. ق . بوزارت منصور بن نوح سامانی انتخاب شد و در ۳۶۷ از وزارت معزول گردید و عتبی بجای او منصوب شد . جیهانی کتابی در جغرافیا تالیف کرد بنام کتاب (( المسالک و الممالک ) ) و (( کتاب رسائل ) ) نیز ازوست .
محمد بن احمد از روسای متکلمین زنادقه

لغت نامه دهخدا

جیهانی . [ ج َ ] (اِخ ) احمدبن محمدبن احمدبن نصر، مکنی به ابوعبداﷲ. در حدود سال 365 هَ . ق . به وزارت امیر رشید ابوالقاسم نوح بن نصربن احمدبن اسماعیل سامانی رسید و بسال 367 معزول شد. او وزیری دانشمند بود. تألیفاتی دارد، او راست : 1 - المسالک و الممالک . 2 - آئین مقالات . 3 - عهود الخلفاء و الامراء. 4 - الرسائل . 5 - الزیادات فی کتاب آئین . رجوع به الفهرست ابن الندیم و تاریخ بخارا و ریحانة الادب شود.


جیهانی . [ ج َ ] (اِخ ) محمدبن احمد. از رؤسای متکلمین زنادقه (مانویه ) بود و تظاهر بمسلمانی میکرد. (ابن الندیم ).


جیهانی. [ ج َ ] ( اِخ ) احمدبن محمدبن احمدبن نصر، مکنی به ابوعبداﷲ. در حدود سال 365 هَ. ق. به وزارت امیر رشید ابوالقاسم نوح بن نصربن احمدبن اسماعیل سامانی رسید و بسال 367 معزول شد. او وزیری دانشمند بود. تألیفاتی دارد، او راست : 1 - المسالک و الممالک. 2 - آئین مقالات. 3 - عهود الخلفاء و الامراء. 4 - الرسائل. 5 - الزیادات فی کتاب آئین. رجوع به الفهرست ابن الندیم و تاریخ بخارا و ریحانة الادب شود.

جیهانی. [ ج َ ] ( اِخ ) محمدبن احمد. از رؤسای متکلمین زنادقه ( مانویه ) بود و تظاهر بمسلمانی میکرد. ( ابن الندیم ).

دانشنامه عمومی

ابوعبدالله محمد بن احمد جیهانی از وزیران و جغرافی دانان دوره سامانی بود از حدود ۸۹۳ تا ۹۰۷ برآمد.
نیک بین، نصرالله (۱۳۷۵) «فرهنگ مکتشفین و جغرافی نویسان جهان»، تهران: انتشارات نبوی.
ابوالقاسم بن احمد جیهانی (۱۳۶۸) «اشکال العالم»، ترجمه علی بن عبدالسلام کاتب، با مقدمه و تعلیقات فیروز منصوری، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
سارتن، جورج (۱۳۸۳) «مقدمه بر تاریخ علم»، ترجمه غلامحسین صدری افشار، تهران: علمی و فرهنگی.
در زمانی که امیر نصر بن احمد سامانی به حد بلوغ نرسیده بود، مسئول تعلیم و تربیت وی و همچنین متفکل وزارت بود. به محض آنکه وی به وزارت رسید به تمام کشورها نامه نوشت و از آنان درخواست کرد تا روشهای خود در اداره کشورشان را برایش بنویسند تا وی بهترین روش را برای اداره کشورش انتخاب کند. او در دوران وزارت خود و به کمک «حمویه بن علی» دستگاه سامانی را منظم کرد. او کسی است که باعث مسافرت ابودلف به هند شد.
وی مؤلف چندین کتاب بوده است. مهمترین کتاب وی المسالک و الممالک نام دارد که دربارهٔ جغرافیای سرزمین های اسلامی می باشد. برخی این کتاب را با اشکال العالم ابوالقاسم جیهانی اشتباه گرفته اند.


کلمات دیگر: