زند و پازند

"زی" ریشه زیستن است و "زیَند" صفت فاعلی است که به " زند" تغییر شکل یافته است. پس واژه "زند" یعنی زندگی و با توجه به اینکه زندگی با روشنایی، نور، و گرما همراه است و از آنجا که آتش نمادنور و گرما و روشنایی و مایه زیستن و حیات بوده است "سنگ آتش زنه" را نیز " زَند" نامیده اند یعنی گرما بخش، روشنایی بخش. و کتاب زند نیز می تواند کتاب زندگانی معنی شود. و امّا پازندمی تواند به چند معنی بکار رفته باشد یک معنی آن است که سنگ یا بخش زیرین آتش زنه. و معنی دیگر یعنی بخش زیرین " زند" که می توان آن را پا نوشت یا شرحی از کتاب زند دانست و معنی دیگر مرگ یا نازِندگی می باشد، اگر زندگی را به عنوان یک سطح در نظر بگیریم مرگ روی دیگر سکّه زندگی یا همان سطح پایین تر از زندگی معنی می یابد. "زن" نیز به معنی زندگی بخش بر همین معنی و مفهوم است. واژه "ضیاء" عربی که به معنی نور و روشنایی است از "زیا" فارسی برگفته شده است ( زیا= زی آ - صفت فاعلی )