گمیز

گمیز (ادرار گاو) لفظی پهلوی ست که به معنای گوامیزه اوستایی و گئوش میسمن است.در زبان کردی هم گمیز (گمێز) گفته می شود.
بسیاری از ملل ادرار را که دارای محتوای آمونیاک است، به عنوان ضدعفونی کننده به کار برده اند و وندیداد بیان می کند که کاربرد ادرار بدین منظور باید از ادرار «گوساله کوچک یا گوساله بزرگ باشد،» یعنی هر دام اهلی شده. یک متن فارسی میانه به طور مشخص گاو، گوسفند، گاومیش، اسب یا شتر را یاد می کند.
حفظ پاکی وظیفه ای دینی برای زرتشتیان است؛ و مقررات آن در وندیداد ارائه شده اند، با اشاره به ویشتاسپ یشت در خصوص استفاده از گاومزه، گوش ماییسمان، به منظور زدودن آلودگی به ویژه پس از تماس با یک جسد. در آنچه به نظر بازماندهٔ متنی باستانی به نظر می رسد، حاملان جنازه لازم استپس از برداشتن سه گام از جایی که جسد را بر زمین گذاشته اند مو و بدنشان را با ماییسا «ادرار» پاک کنند. در جای دیگر رسم پاک کردن برشنم تجویز شده، که در آن پس از کاربرد مکرر گاوماییزه خاک پاک باید بر بدن مالیده شود و صبر شود تا خشک شود سپس با آب شستشوی نهایی صورت گیرد. بخشی از این به منظور حفظ خلوص آب است که بنا بر متنی پهلوی گمیز خادم آن است. شستشوی سه وجهی برای پاکیزگی البسه و لوازم خوردن فلزی توصیه شده است.
تنها یک بار در ارتباط با برشنم ذکر شده که مؤمن باید از یک گاو نر استفاده کند؛ علی الظاهر بدین علت که یک موجود نر «پاکتر» پنداشته می شد. قاعدگی زن دومین منشأ اصلی آلودگی پنداشته می شد، و زن پس از آن - پیش از شستشو با آب - (به طور ضمنی بیان شده) باید همیشه از گاومیزه استفاده کند. اگر جریان خون به طور غیرطبیعی پس از نه روز ادامه یابد، او باید دو بار از گاومیزه استفاده کند. نوشیدن گاومیزه فقط پس از مردن جنین در رحم امر شده است، زن حامل جسد باید مخلوطی از گاومیزه و خاکستر چوب را برای پاک کردن «دخمه» ی درون خود ببلعد.