علامرودشت

فرهنگ فارسی

دهستانی است از بخش کنگانشهرستان بوشهر واقع در خاور بخش جلگه و دامنه و گرم محصول غلات خرما تنباکو مرکب از ۱۵ آبادی ۲۴٠٠ تن سکنه .
یکی از دهستانهای نه گانه بخش کنگان شهرستان بوشهر است که حدود آن بدینقرار است : از شمال دهستان افرز و شهرستان فیروز آباد از خاور دهستان خنج لار از باختر دهستانهای جم و گله دار زمین آن جلگه و دامنه است

لغت نامه دهخدا

علامرودشت . [ ع َ م َرْوْ دَ ] (اِخ ) ده مرکز دهستان علامرودشت بخش کنگان شهرستان بوشهر واقع در 93 هزارگزی خاور کنگان و کنار راه عمومی اشکنان به پس رودک . دارای 25 تن جمعیت . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 7).

علامرودشت . [ ع َ م َرْوْ دَ ] (اِخ ) نام رودی است به فارس . آبش شور و ناگوار است و به کار زراعت نرود. از نزدیک قریه ٔ چارطاق ناحیه ٔ ینجه ٔ احشام لارستان نشر آبی پیدا شده ، کم کم زیاد گشته تا نزدیکی قصبه ٔ علامرودشت رودخانه ٔ علامرودشت شود. پس چون به قریه ٔ دادالمیزان اسیر رسد آن را رودخانه ٔ دادالمیزان گویند و در دزگاه به رودخانه ٔ دزگاه بیامیزد. (از فارسنامه ٔ ناصری گفتار دوم ، رودخانه های فارس ص 328).

علامرودشت . [ ع َ م َرْوْ دَ ] (اِخ ) یکی از دهستانهای نه گانه ٔ بخش کنگان شهرستان بوشهر است که حدود آن بدینقرار است : از شمال دهستان افرز و شهرستان فیروزآباد، از خاور دهستان خنج لار، از باختر دهستانهای جم و گله دار، از جنوب دهستانهای وراوی و گله دار. زمین آن جلگه و دامنه است . هوای آن گرم و مالاریایی است . آب مشروب و زراعتی آن از چاه و چشمه و قنات تأمین میشود. محصولات آن عبارتست از غلات ، خرما، تنباکو و پیاز. شغل اهالی زراعت است . این ده از 16 آبادی تشکیل یافته و دارای 2400 تن جمعیت است و قراء مهم آن عبارتند از چاه عینی ، کهنو، کمالی و انجیربند. راه ارتباطی آن با اطراف مالرو است . (فرهنگ جغرافیایی ایران ج 7).

علامرودشت. [ ع َ م َرْوْ دَ ] ( اِخ ) نام رودی است به فارس. آبش شور و ناگوار است و به کار زراعت نرود. از نزدیک قریه چارطاق ناحیه ینجه احشام لارستان نشر آبی پیدا شده ، کم کم زیاد گشته تا نزدیکی قصبه علامرودشت رودخانه علامرودشت شود. پس چون به قریه دادالمیزان اسیر رسد آن را رودخانه دادالمیزان گویند و در دزگاه به رودخانه دزگاه بیامیزد. ( از فارسنامه ناصری گفتار دوم ، رودخانه های فارس ص 328 ).

علامرودشت. [ ع َ م َرْوْ دَ ] ( اِخ ) یکی از دهستانهای نه گانه بخش کنگان شهرستان بوشهر است که حدود آن بدینقرار است : از شمال دهستان افرز و شهرستان فیروزآباد، از خاور دهستان خنج لار، از باختر دهستانهای جم و گله دار، از جنوب دهستانهای وراوی و گله دار. زمین آن جلگه و دامنه است. هوای آن گرم و مالاریایی است. آب مشروب و زراعتی آن از چاه و چشمه و قنات تأمین میشود. محصولات آن عبارتست از غلات ، خرما، تنباکو و پیاز. شغل اهالی زراعت است. این ده از 16 آبادی تشکیل یافته و دارای 2400 تن جمعیت است و قراء مهم آن عبارتند از چاه عینی ، کهنو، کمالی و انجیربند. راه ارتباطی آن با اطراف مالرو است. ( فرهنگ جغرافیایی ایران ج 7 ).

علامرودشت. [ ع َ م َرْوْ دَ ] ( اِخ ) ده مرکز دهستان علامرودشت بخش کنگان شهرستان بوشهر واقع در 93 هزارگزی خاور کنگان و کنار راه عمومی اشکنان به پس رودک. دارای 25 تن جمعیت. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 7 ).

دانشنامه عمومی

علامَرودشت شهری است در جنوب استان فارس ایران. این شهر در بخش علامرودشت از توابع شهرستان لامرد این استان قرار گرفته است.
تعزیه یا شبیه خوانی
نام علامرودشت طبق اسناد و سنگ قبرهای به جا مانده از سه-چهار قرن پیش به صورت «اعلامرودشت» ثبت شده است و اولین اثر مکتوب که نامی از علامرودشت آورده، آثار جعفری می باشد که در سال ۱۲۷۶ هجری قمری تألیف شده است.در مورد وجه تسمیه علامرودشت احمد اقتداری معتقد است که بخش اول آن (الا) مخفف «الار» نام قدیم لارستان است که تاریخ طبری ذکر کرده است و ممیزی برای مرودشت شمال شیراز از مرودشت الار (لارستان) می باشد. در میان عوام اعتقاد بر این است که خاستگاه مردم این ناحیه از مرودشت شمال شیراز می باشد که با مهاجرت به این سرزمین، به یادبود سرزمین مادری خود آن را «اعلامرودشت» به معنای لارستان بهتر و اعلاتر نام گذاری کردند.در مورد خواستگاه مردم امکان اشتباه بودن این باور اعتقادی که مهاجرت از مرودشت و نامگذاری اعلا قبل از مرودشت به دلایلی امکان اشتباه وجود دارد از جمله اینکه قدمت شهر مرودشت به تأسیس کارخانه قند در سال ۱۳۱۴ میرسد که جمعیت آن تماما مهاجر بوده و دلیل مهاجرت آن ها نیز همین کارخانه قند می باشد و گواه این استدلال محل صدور در شناسنامه افراد قدیمی مرودشت می باشد که به نام کارخانه قند ثبت شده است، گرچه قدمت شهر استخر و رامجرد(رامگرد) به هزاره پنجم پیش از میلاد مسیح میرسد ولی این پیشینه شامل مرودشت نمی باشد چون همزمان با آغاز به کار ساخت کارخانه قند در سال ۱۳۱۲، نطفه آغازین شهر امروزی مرودشت بسته شد که نشان میدهد شهر مرودشت قدمتی به مراتب کمتر از علامرودشت دارد.(اطلاعات بیشتر دربارهٔ شهر مرودشت را در تارنمای https://fa.m.wikipedia.org/wiki/مرودشت ببینید)
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۴٬۰۶۸ نفر (در ۱٬۱۳۹ خانوار) بوده است.
آثار به جا مانده از دوران پیش از اسلام در علامرودشت ناشناخته مانده و در گذر زمان دچار آسیب های جدی شده اند، اما با وجود همین آثار می توان به تقریب اطلاعاتی را به دست آورد. اطلاعی این موضوع که قبل از اسلام چه کسانی و در چه نقاطی از این سرزمین سکونت داشته اند، در دست نیست. آما آثاری که در بین مردم به گبرنشین یا «قلعه گوری» (قلعه گبری) مشهور است، می تواند مختصر نقاطی را برای ما مشخص نماید.همچنین اشاره باستان شناس اروپایی هینس گابه به یک زیارت گاه و آتشکده عصر ساسانی که در مسیر راه ارتباطی شیراز به سیراف بوده که از منطقه علامرودشت می گذشته، و تأکید واندنبرگ دیگر باستان شناس اروپایی که از این مناطق بازدید کرده بر این موضوع که در این نواحی آثار و توه های متعددی از دوره ساسانی و ابتدای عهد اسلام وجود دارد، روایت از سکونت در این دشت در پیش از اسلام دارد. قرار گرفتن در راه های تجاری شمال به جنوب در ادوار مختلف که جغرافی نویسان متعدد به آن اشاره نموده اند نیز نشان از آبادی و گذشتهٔ این منطقه دارد. محمدباقر وثوقی در این زمینه می نویسد: وجود راه های باستانی که از فیروزآباد و استخر از طریق خنج و علامرودشت و فال به طرف بندر باستانی سیراف و جنوب می رفته است و آثار برجا مانده در این مسیر، از نشانه های وجود فرهنگ و تمدن پیش از اسلام در این منطقه است.

wiki: مُند است که این زیر حوضه نیز بخشی از حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان محسوب می شود. رودخانه علامرودشت یک رود فصلی به طول ۱۸۰ کیلومتر در شهرستان های لارستان، گراش، لامرد و مهر در جنوب استان فارس جریان دارد. شاخه اصلی این رودخانه از دهستان صحرای باغ در شهرستان لارستان سرچشمه گرفته و با عبور از دهستان فداغ وارد دشت علامرودشت می شود. شاخه دیگر این رودخانه از کوه گاوبست در ۸۰ کیلومتری جنوب غربی لار و نزدیکی در شهر بیرم سرچشمه می گیرد و با ورود به دشت علامرودشت در شمال روستای چاه کور به شاخه دیگر رودخانه علامرودشت می پیوندد.
رودخانه علامرودشت بزرگ ترین و طولانی ترین رودخانه فصلی شهرستان لامرد بوده که حوضه آبریز آن با وسعت حدود ۵۲۲۵ کیلومتر، دهستان ها و بخش های صحرای باغ، فداغ، بیرم، چاه ورز، خیرگو، علامرودشت و دارالمیزان را در بر می گیرد.
این رودخانه در سرشاخه های اولیه به نام های «رودخانه بیرمی»، «رودخانه فداغ» و «رودخانه خلیلی» نیز نامیده می شود و با ورود به دشت علامرودشت به نام رودخانه علامرودشت تغییر نام می دهد. این رودخانه در مرکز دشت علامرودشت در راستای جنوب شرقی به شمال غربی تا انتهای دشت ادامه یافته و با عبور از خط القعر دشت علامرودشت، از جنوب روستای بَلبَلی و دره میان کوه های هوا و نر وارد دشت دارالمیزان شده و در آنجا رودخانه چَک را دریافت می کند. با رسیدن به روستای دارالمیزان به رودخانه دارالمیزان تغییر نام داده و در نهایت در آخرین نقطه منطقه دارالمیزان با زاویه ای حدود ۹۰ درجه محور تاقدیس پازنان را قطع نموده و رو به سمت شمال از طریق تنگه باریک و کوهستانی سمنگان و دره خاوری کوه سُرخان وارد حوضه شهرستان فراشبند شده و در روستای دژگاه با رودهای کورده و قره آغاج مخلوط می شود و رود دژگاه را پدید می آورد. این رود در دامنه جنوبی ماده کوه با رود شور دهرم مخلوط می شود و با نام رودخانه مُند وارد ناحیه شُنبه در شهرستان دشتی می شود. رود مُند دراین ناحیه به سوی شمال غربی روان می گردد و با رودخانه باغان در هم می آمیزد. رود مند پس از عبور از ناحیه شُنبه، وارد منطقه کاکی می گردد و دراین منطقه با رود شور خورموج و رود دشت پلنگ (که از ناحیه دشتی بوشهر می آید) مخلوط شده و وارد منطقه بردخون می گردد و سرانجام در ۵۶ کیلومتری جنوب غربی خورموج در محلی به نام زیارت به خلیج فارس می ریزد.

wiki: علامرودشت (رود)

کلمات دیگر: