زبان های کناره دریای خزر

زبان های کناره دریای خزر جزو دسته زبانهای ایرانی شمال غربی اند، که در شمال ایران و آذربایجان بدانان تکلم می شود و به سه گروه کلی گیلکی، مازندرانی (تبری) و تالشی تقسیم شده اند. هیچ یک از این زبانها زبان رسمی نیستند. باید توجه کرد که نه تنها بین گیلکی و مازندرانی تفاوت های زیاد وجود دارد بلکه هر یک از این دو گونه زبانی دارای لهجه های فراوانند..
تاتی که درشمال غرب ایران به کار می رود و تاکستانی را شامل می شود، و نیز سمنانی، زبان شهر سمنان هم جز این خانواده هستند.
زبان ها، گویش ها یا لهجه هایی که امروزه در کناره دریای مازندران به کار می روند علاوه بر دو گونه اصلی به نام های مازندرانی (تبری) و گیلکی، انواع زیر را شامل می شوند: تالشی، تاتی، گالشی و دیلمی. گونه اخیر لهجه ایی از گیلکی است که امروزه در کوهستان ها به کار می رود..
اقوام ساکن در منطقه ایی که امروزه به نام گیلان و مازندران معروف است و در جنوب دریای مازندران قرار گرفته در طول تاریخ به نام های مختلفی نامیده شده اند، این نامها عبارتند از : کادوس (کادوش)، تپور، مارد (آمارد، گیل، دیلم، کاس، کاس سی، کاس پی، هیرکانی، گل (جل)، گادوزی، تات، گالش، تالشی، گیلک، مازندرانی، طبری، طبرستانی و جز آن..