کلمه جو
صفحه اصلی

حسن تعبیر

فارسی به انگلیسی

euphemism

دانشنامه عمومی

کاربرد واژه ای خوشایند به جای واژه ای که دارای معنای ضمنی ناخوشایند است را حُسن تَعبیر یا بـِه گویی می گویند. واژه ای با معنای خوشایند که به جای واژه ای با معنای ناخوشایند به کار برود را به واژه می گویند.استفاده از اصطلاحاتی نظیر «سرویس بهداشتی» به جای «توالت» یا «شکر خوردم» به جای «گه خوردم»؛ یا «روشن دل» به جای «نابینا» نمونه هایی از این فرایند زبانی هستند.
مضاعف سازی: فلان فلان شده ها. برای پرهیز از کاربرد دشنام.
حذف: فلانی آدم … است. یا استفاده از صدای بیب، در رسانه ها. در این موردها، واژه ناخوشایند کاملاً حذف می شود.
وام واژه: سه روز است دیسانتری دارد، به جای سه روز است اسهال دارد.
استلزام معنایی: در همین اتاق نفس آخر را کشید. به جای مُرد.
تضاد معنایی: بر انصافت صلوات به جای بر انصافت لعنت.
اطناب: باد گلو به جای آروغ
رد خلف: نابینا یا روشن دل به جای کور و ناشنوا به جای کر.
گسترش معنایی: آلوده به جای معتاد. دکتر گفت جانور دارد. به جای کرم روده دارد.
به گویی نوعی فرایند زبانی است که در آن عبارات و واژه های ناخوشایند، توهین آمیز، یا دشواژه جای خود را به جملات و کلماتی می دهند که بار معنایی منفی کم تری دارند. برخی حسن تعبیرها به منظور سرگرمی و برخی دیگر برای مثبت جلوه دادن یک رویداد منفی استفاده می گردد.
به گویی ابزار گفتمانی قدرتمندی است که برای تقویت و افزایش نزاکت اجتماعی و حفظ خودانگاره اجتماعی طرفین گفتگو به کار می رود و سازگاری روابط بین فردی را آسان می کند.
بیشتر واژه های به گویانه در زبان فارسی در حوزه مسائل مربوط به مرگ، مسائل جنسی، مواد زاید بدن، تبلیغات، ناتوانایی های جسمی، اعضای بدن، بیماری های روانی، مواد مخدر، ناسزاها و تجارت به کار می روند.


کلمات دیگر: