رادیکال آزاد. رادیکال یا رادیکال آزاد (به انگلیسی: Free radical) به اتم، مولکول یا یونی گفته می شود که دارای مولکول ها یا اتم هایی که دارای در لایهٔ الکترونی است. به عبارت دیگر پوسته الکترونی آن ناقص باشد.
دنهام هارمن (ارائه دهنده نظریه رادیکال آزاد و پیری)
از ۲۰ قرن پیش در شیمی از رادیکال ها برای نمایان کردن گروهی از اتم ها مانند گروه های فلزات و کربوکسیل ها استفاده می شده است. اگرچه این گروه ها قسمتی از مولکول های بزرگتر بودند. به دنبال بازبینی که اخیراً در فرهنگ لغات انجام شد بخش بزرگی از مولکول امروزه به بخش وظیفه و جایگزینی تغییر نام یافت اگرچه ممکن است در لغت نامه های قدیمی به همان نام قبلی ذکر شود.
نخستین بنیانی که موجب به کشف رادیکال ها شد «تری فنیل متیل رادیکال» بود. این امر در سال ۱۹۰۰ توسط موسز گومبرگ در دانشگاه میشیگان کشف شد.در گذشته اصطلاح رادیکال در تئوری رادیکال همچنین برای قسمت هایی از باند مولکول ها نیز استفاده می شد. مخصوصاً هنگامی که آن ها در واکنش تغییر نیافته باقی می ماندند. فرضیه آووگادرو به وسیلهٔ شیمیدانان ترکیب آلی آن زمان به صورت جدی مورد توجه واقع نشده بود. در پایان قرن نوزدهم میلادی، این وضعیت مورد بررسی قرار گرفت و امکان موجودیت رادیکال های آزاد، با کشف تری فنیل متیل رادیکال به وسیلهٔ گومبرگ به وضوح تأیید یافت. پس از این تاریخ بسیاری از رادیکال های آزاد کشف و چنینی ترکیباتی در مکانیزم های شیمی آلی به عنوان یک اصل پذیرفته شدند.
تشکیل رادیکال ممکن است از طریق شکستن پیوند کووالانسی شامل همولیتیکالی باشد که این فرایند نیاز به انرژی به مقدار قابل توجهی انرژی دارد. به عنوان نمونه تقسیم ₂H به دو مولکول H• که این انرژی مورد نیاز را انرژی تفکیک پیوند می نامند و برای نشان دادن آن به طور مختصر از نماد ΔΗ استفاده می شود. انرژی بین دو اتم که توسط پیوند کووالانسی در یک مولکول قرار گرفته اند، تحت تأثیر نوع اتم ها قرار دارد. همچنین برای شکستن رادیکال های پایدار به انرژی بیشتری نیاز است. همولتیک یا عمل شکستن باندها بیشتر بین دو اتم با الکترونگاتیوی مشابه اتفاق می افتد. در شیمی آلی اغلب پیوند بین دو اتم اکسیژن یا یک نیتروژن و اکسیژن مورد نظر است. تشکیل رادیکال آزاد یک واکنش گرماده است. همچنین اگرچه یون های رادیکال وجود دارند اما رادیکال ها به صورت خنثی وجود دارند. ممکن است رادیکال ها مانند تولید دیسموتاز توسط زنجیره انتقال الکترون به صورت تک الکترون، به صورت اکسیداسیون یا کاهش یک اتم یا مولکول تشکیل شوند. مطالعات اولیه شیمی آلی فلزی در مورد تترا الکیل توسط هانفلد و پانت در سال ۱۹۳۰فرایند شکافت یا هیدرولیتیک را تأیید کرد.
دنهام هارمن (ارائه دهنده نظریه رادیکال آزاد و پیری)
از ۲۰ قرن پیش در شیمی از رادیکال ها برای نمایان کردن گروهی از اتم ها مانند گروه های فلزات و کربوکسیل ها استفاده می شده است. اگرچه این گروه ها قسمتی از مولکول های بزرگتر بودند. به دنبال بازبینی که اخیراً در فرهنگ لغات انجام شد بخش بزرگی از مولکول امروزه به بخش وظیفه و جایگزینی تغییر نام یافت اگرچه ممکن است در لغت نامه های قدیمی به همان نام قبلی ذکر شود.
نخستین بنیانی که موجب به کشف رادیکال ها شد «تری فنیل متیل رادیکال» بود. این امر در سال ۱۹۰۰ توسط موسز گومبرگ در دانشگاه میشیگان کشف شد.در گذشته اصطلاح رادیکال در تئوری رادیکال همچنین برای قسمت هایی از باند مولکول ها نیز استفاده می شد. مخصوصاً هنگامی که آن ها در واکنش تغییر نیافته باقی می ماندند. فرضیه آووگادرو به وسیلهٔ شیمیدانان ترکیب آلی آن زمان به صورت جدی مورد توجه واقع نشده بود. در پایان قرن نوزدهم میلادی، این وضعیت مورد بررسی قرار گرفت و امکان موجودیت رادیکال های آزاد، با کشف تری فنیل متیل رادیکال به وسیلهٔ گومبرگ به وضوح تأیید یافت. پس از این تاریخ بسیاری از رادیکال های آزاد کشف و چنینی ترکیباتی در مکانیزم های شیمی آلی به عنوان یک اصل پذیرفته شدند.
تشکیل رادیکال ممکن است از طریق شکستن پیوند کووالانسی شامل همولیتیکالی باشد که این فرایند نیاز به انرژی به مقدار قابل توجهی انرژی دارد. به عنوان نمونه تقسیم ₂H به دو مولکول H• که این انرژی مورد نیاز را انرژی تفکیک پیوند می نامند و برای نشان دادن آن به طور مختصر از نماد ΔΗ استفاده می شود. انرژی بین دو اتم که توسط پیوند کووالانسی در یک مولکول قرار گرفته اند، تحت تأثیر نوع اتم ها قرار دارد. همچنین برای شکستن رادیکال های پایدار به انرژی بیشتری نیاز است. همولتیک یا عمل شکستن باندها بیشتر بین دو اتم با الکترونگاتیوی مشابه اتفاق می افتد. در شیمی آلی اغلب پیوند بین دو اتم اکسیژن یا یک نیتروژن و اکسیژن مورد نظر است. تشکیل رادیکال آزاد یک واکنش گرماده است. همچنین اگرچه یون های رادیکال وجود دارند اما رادیکال ها به صورت خنثی وجود دارند. ممکن است رادیکال ها مانند تولید دیسموتاز توسط زنجیره انتقال الکترون به صورت تک الکترون، به صورت اکسیداسیون یا کاهش یک اتم یا مولکول تشکیل شوند. مطالعات اولیه شیمی آلی فلزی در مورد تترا الکیل توسط هانفلد و پانت در سال ۱۹۳۰فرایند شکافت یا هیدرولیتیک را تأیید کرد.
wiki: رادیکال آزاد