زبان همگانی

زبان همگانی فرضیه ای تاریخی یا اسطوره ای است که بر اساس آن همه مردم جهان یا اکثریت قاطع آن، به آن زبان صحبت کرده و آن را می فهمند. بعضی نظریه پردازان آن را همان زبان اولّیه همه افراد بشر یا تنها زبان موجود می دانند. برخی دیگر، زبان همگانی را زبان دوّمی می دانند که آحاد بشری برای ارتباط با جوامع دیگر در کنار زبان اول خود از آن استفاده می کنند.
متون مذهبی، اساطیری و افسانه ای متنوعی از نوعی وضعیت بشری حکایت می کنند که تنها یک زبان مورد استفاده بوده است. به عنوان مثال، در عقاید مشترک مسیحیان و یهودیان (Judeo-Christian) سردرگمی زبان ها در روایت انجیل از داستان برج بابل توصیف شده که بیانگر ایجاد انواع زبان ها از زبان واحدی به نام زبان آدم Adamic-language می باشد.
بعضی روایات دینی یا اسطوره ای حاکیست در زمان های گذشته، زبان واحد جهانی بین همه مردم رایج بوده؛ گرچه شواهد تاریخی آن را تأیید نمی کند. ایده زبان جهانی حداقل به داستان ساختن شهر بابل در عهد عتیق بازمی گردد. این زبان جهانی گرفته شده از عصر آدم، که به نوعی با زبان کبّاله کنونی مرتبط است در روایات مرتبط با روایات انجیل/ تورات مورد توجه و بحث قرار گرفته است. در فرهنگ های دیگر شرایط متفاوت است. در جهان اسلام، عربی زبان قرآن و بنابراین زبان همگانی مسلمانان است. امروزه در بیش از اینکه پنجاه کشور به زبان عربی گفتگو می شود. مردم برخی از این کشورها پس از قبول اسلام، به تدریج زبان اولیه خود را ترک و زبان عربی را اختیار کردند. زبان مکتوب کلاسیک چینی، هم در خود چین، و هم در مناطق مختلف مغولستان و کره و ژاپن – با اندکی تغییر- برای قرن ها زبان واحد همگانی بوده است. زبان سانسکریت هندی هم برای مردمان بسیاری چنین حکمی را داشته است.
زبان لاتین (لاتین میانه) هم در عمل زبان ادبی مشترک بخش قابل توجهی در اروپای غربی، شمالی و مرکزی در قرون وسطی بوده است. فرضیه های تاریخی زبان شناسانه حکایت از آن دارد که همه زبان های موجود از یک زبان هندو- اروپایی منشعب شده اند. این فرایند احتمالاً چند هزار سال قبل آغاز شده است. درقرن ۱۷ رشته مباحث مربوط به زبان همگانی در اروپای مدرن نشان داد زبان فرانسوی یا زبان تجاری موضوع خیلی جدیدی نبود. با کنار رفتن تدریجی زبان لاتین، اکثراً خواستار زبان دوم همگانی بودند و نویسندگان عصر رنسانس به این موضوع پرداختند. بحث کامل در این موضوع در آثار فرانسیس بیکن قابل مشاهده است. مطالعات مشابه و دقیق تری از سوی دکارت و گاتفرید لایب نیتز، دربارهٔ ایجاد زبان همگانی با استفاده از ریاضیات صورت گرفته است. دیگر پیشنهادهای قرن هفدهمی برای زبان همگانی از سوی فرانسیس لودویک، توماس ارکوارت، جرج دالگارنو، و جان ویلکینز (مقاله ای دربارهٔ یک زبان واقعی و فلسفی، ۱۶۶۸) صورت گرفته است.