کریک

کریک ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد:
فرانسیس کریک (Crick) (۱۹۱۶–۲۰۰۴)، زیست فیزیک دان انگلیسی و یکی از دو کاشفِ ساختار دی ان ای

کِریک (Creek)
از اقوام سرخ پوست امریکایی، با جمعیتی نزدیک به ۴۴هزار تن (۱۹۹۰). به یکی از زبان های ماسکوگی سخن می گویند. کریک ها جزو گروه موسوم به «تپه سازان» بودند و در شهرک های بزرگ دایمی در جورجیا و آلاباما زندگی می کردند، اما اکنون عمدتاً در اوکلاهمابه سر می برند. سمینولها یکی از شاخه های کریک هایند. کریک ها از دیرباز کشاورز بودند و ذرت، لوبیا و کدو کشت می کردند و برای تکمیل معیشت خود به صید ماهی و شکار می پرداختند. در شهر ک هایی متشکل از خانه های مستطیل شکل گِلی زندگی می کردند که بر گرد میدانی مرکزی ساخته شده بود. در این میدان، معبدی گنبدی شکل در رأس تپه ای به ارتفاع سه متر ساخته شده بود. این معبد محل برگزاری مهم ترین مراسم دینی آنان بود که شامل اجرای ساز و آواز یا جشن «ذرت سبز» بود و به مناسبت به عمل آمدن ذرت صورت می پذیرفت و مناسک «آتش نو» که در نیمۀ تابستان برگزار می شد. جامعۀ کریک ها سلسله مراتبی بود، اما رده ها موروثی نبودند و با تلاش های فردی به دست می آمدند. مردان کریک همۀ بدن خود را از زمانی که به سن جنگجویی می رسیدند، خالکوبی می کردند. امروزه بسیاری از کریک های ساکن اوکلاهما هنوز سازمان قبیله ای سنتی خود را حفظ کرده اند که مبتنی بر یک شورای عمومی منتخب است و در شهرک های سنتی کریک زندگی می کنند. هنوز تعداد زیادی به زبان کریک تکلم می کنند و بسیاری از آنان هنوز سنت های فرهنگی نظیر مناسک «ذرت سبز» را حفظ کرده اند، اگرچه تقریباً اکثر آن ها مسیحی شده اند. تعداد اندکی از کریک ها که در آلاباما باقی مانده اند، یعنی اخلاف کسانی که از جابه جایی اجباری نجات یافته اند، زبان و فرهنگ خود را ازدست داده اند. کریک ها به دو گروه اصلی تقسیم شده اند: ماسکوگی ها یا «کریک های بالایی» و هیچیتیها یا «کریک های پایینی». آنان نخستین بار در ۱۵۳۸ با ارناندو د سوتو تماس برقرار کردند. در اوایل دهۀ ۱۷۰۰ به مستعمره نشینان اسپانیایی حمله بردند و چندین بار دست به غارت آنان زدند. سپس کنفدراسیونی (بزرگ ایل) تشکیل دادند، شامل اقوام نَچِز و شونی، تا هم در مقابل سایر سرخ پوستان امریکایی و هم در مقابل دشمنان از خویش دفاع کنند. اما این کنفدراسیون با شکست روبه رو شد زیرا آنان در طول جنگ ۱۸۱۲ با بریتانیایی ها متحد شدند و در ۳۰ اوت ۱۸۱۳ یک جناح از کریک ها با نام «شاخۀ سرخ» بیش از ۵۰۰ نفر از مهاجرنشین ها را در شمال موبیل، واقع در آلاباما قتل عام کردند. ژنرال اندرو جکسون و ۵هزار تن از نیروهای او، برای گرفتن انتقام، چندین روستای کریک را با خاک یکسان کردند و در ۲۷ مارس ۱۸۱۴ بیش از ۸۰۰ تن از جنگجویان کریک را در جنگ هورس شوبند به قتل رساندند. پس از این ماجرا کریک ها ناچار شدند بیش از۹.۲میلیون هکتار ـ در حدود نیمی از آلاباما و بخش بزرگی از جنوب جورجیا ـ را به امریکا واگذار کنند. در دهۀ ۱۸۳۰ به اجبار به حفاظت گاهی در «سرزمین سرخ پوستان» منتقل شدند و در آن جا یکی از «پنچ قبیلۀ متمدن» را ایجاد کردند. این قبیله نظامی حکومتی بر پایۀ نظام امریکا پدید آورد و در ۱۹۰۶، پس از تبدیل سرزمین سرخ پوستان به ایالت اوکلاهما، از میان رفت.