[ویکی نور] مجمل رشوند، نوشته محمدعلی خان رشوند، تصحیح منوچهر ستوده
این کتاب در بردارنده شرح وقایع و گزارش های تاریخی منطقه رودبار و الموت، نواحی پیرامون آن و قزوین در سال های تا هجری قمری است. نویسنده در دوران فتحعلی شاه، محمد شاه و ناصرالدین شاه قاجار، رئیس ایل بزرگ رشوند ساکن رودبار الموت و با مسائل سیاسی، اجتماعی و دیوانی به خوبی آشنا بود. از این رو، در بخشی از کتاب خود که خاطرات زندگی دیوانی و خانوادگی او به شمار می رود، به وضع و شیوه زندگی ایل رشوند، چگونگی تربیت و تجهیز سپاهیان، تشریح جغرافیای محل، نوع محصولات، مالیات و مصارف آن، شیوه رفتار حاکمان و شاهزادگان با رعایا، موضوع پیشکشی و تعارف های رایج در آن روزگار، نام شماری از بیماری ها و راه درمان آنها، اعیاد و مراسم مردمی و شرکت سوار نظام ایالات قزوین در جنگ هرات می پردازد.
نسخه اصلی مجمل، دو مجلد دارد که جلد نخست آن که روی دادهای 1238 را تا 1270 در بردارد، در دست فرزند محمد رحیم خان رشوند مانده و به گفته مصحح، کوشش او و دیگر کسان نیز برای ستاندن این بخش از کتاب و انتشارش بیهوده بوده است و از این رو، کتاب کنونی تنها جلد دوم (نسخه کتابخانه مجلس سنای سابق) آن را در بردارد.
متن کتاب بر پایه روی دادهای شش سال، در شش فصل گنجانده شده و وجود واژگان و اصطلاحات دیوانی، مثَل ها و نکته های حکمت آمیز در مجمل، بر ارزش آن افزوده است. به گفته مصحح کتاب، نویسنده خود مرد حکومت و با کارهای دیوانی آشنا بود و از همین روی، واژگان و اصطلاحات رایج دیوانی، در اثر او فراوان آمده و مصحح به چند نمونه از آنها مانند «آب باز»، «بالتمام» و «آهنگ سرتوب کردن» و...، در مقدمه خود اشاره کرده است.
آنچه را در مجمل آمده است، خاطرات زندگی دیوانی و خانوادگی نویسنده باید شمرد؛ زیرا او همه روی دادهای گزارش شده را در کتابش، به چشم خود دیده است و از این رو، بیش تر اطلاعات و مطالب اثر، یگانه اند و ردی از آنان در دیگر آثار تاریخی و جغرافیایی نیست.
این کتاب در بردارنده شرح وقایع و گزارش های تاریخی منطقه رودبار و الموت، نواحی پیرامون آن و قزوین در سال های تا هجری قمری است. نویسنده در دوران فتحعلی شاه، محمد شاه و ناصرالدین شاه قاجار، رئیس ایل بزرگ رشوند ساکن رودبار الموت و با مسائل سیاسی، اجتماعی و دیوانی به خوبی آشنا بود. از این رو، در بخشی از کتاب خود که خاطرات زندگی دیوانی و خانوادگی او به شمار می رود، به وضع و شیوه زندگی ایل رشوند، چگونگی تربیت و تجهیز سپاهیان، تشریح جغرافیای محل، نوع محصولات، مالیات و مصارف آن، شیوه رفتار حاکمان و شاهزادگان با رعایا، موضوع پیشکشی و تعارف های رایج در آن روزگار، نام شماری از بیماری ها و راه درمان آنها، اعیاد و مراسم مردمی و شرکت سوار نظام ایالات قزوین در جنگ هرات می پردازد.
نسخه اصلی مجمل، دو مجلد دارد که جلد نخست آن که روی دادهای 1238 را تا 1270 در بردارد، در دست فرزند محمد رحیم خان رشوند مانده و به گفته مصحح، کوشش او و دیگر کسان نیز برای ستاندن این بخش از کتاب و انتشارش بیهوده بوده است و از این رو، کتاب کنونی تنها جلد دوم (نسخه کتابخانه مجلس سنای سابق) آن را در بردارد.
متن کتاب بر پایه روی دادهای شش سال، در شش فصل گنجانده شده و وجود واژگان و اصطلاحات دیوانی، مثَل ها و نکته های حکمت آمیز در مجمل، بر ارزش آن افزوده است. به گفته مصحح کتاب، نویسنده خود مرد حکومت و با کارهای دیوانی آشنا بود و از همین روی، واژگان و اصطلاحات رایج دیوانی، در اثر او فراوان آمده و مصحح به چند نمونه از آنها مانند «آب باز»، «بالتمام» و «آهنگ سرتوب کردن» و...، در مقدمه خود اشاره کرده است.
آنچه را در مجمل آمده است، خاطرات زندگی دیوانی و خانوادگی نویسنده باید شمرد؛ زیرا او همه روی دادهای گزارش شده را در کتابش، به چشم خود دیده است و از این رو، بیش تر اطلاعات و مطالب اثر، یگانه اند و ردی از آنان در دیگر آثار تاریخی و جغرافیایی نیست.
wikinoor: منوچهر ستوده می باشد.
این کتاب در بردارنده شرح وقایع و گزارش های تاریخی منطقه رودبار و الموت، نواحی پیرامون آن و قزوین در سال های تا هجری قمری است. نویسنده در دوران فتحعلی شاه، محمد شاه و ناصرالدین شاه قاجار، رئیس ایل بزرگ رشوند ساکن رودبار الموت و با مسائل سیاسی، اجتماعی و دیوانی به خوبی آشنا بود. از این رو، در بخشی از کتاب خود که خاطرات زندگی دیوانی و خانوادگی او به شمار می رود، به وضع و شیوه زندگی ایل رشوند، چگونگی تربیت و تجهیز سپاهیان، تشریح جغرافیای محل، نوع محصولات، مالیات و مصارف آن، شیوه رفتار حاکمان و شاهزادگان با رعایا، موضوع پیشکشی و تعارف های رایج در آن روزگار، نام شماری از بیماری ها و راه درمان آنها، اعیاد و مراسم مردمی و شرکت سوار نظام ایالات قزوین در جنگ هرات می پردازد.
ساختار کتاب
نسخه اصلی مجمل، دو مجلد دارد که جلد نخست آن که روی دادهای ۱۲۳۸ را تا ۱۲۷۰ در بردارد، در دست فرزند محمد رحیم خان رشوند مانده و به گفته مصحح، کوشش او و دیگر کسان نیز برای ستاندن این بخش از کتاب و انتشارش بیهوده بوده است و از این رو، کتاب کنونی تنها جلد دوم (نسخه کتابخانه مجلس سنای سابق) آن را در بردارد.متن کتاب بر پایه روی دادهای شش سال، در شش فصل گنجانده شده و وجود واژگان و اصطلاحات دیوانی، مثل ها و نکته های حکمت آمیز در مجمل، بر ارزش آن افزوده است. به گفته مصحح کتاب، نویسنده خود مرد حکومت و با کارهای دیوانی آشنا بود و از همین روی، واژگان و اصطلاحات رایج دیوانی، در اثر او فراوان آمده و مصحح به چند نمونه از آنها مانند «آب باز»، «بالتمام» و «آهنگ سرتوب کردن» و...، در مقدمه خود اشاره کرده است.
گزارش محتوا
آنچه را در مجمل آمده است، خاطرات زندگی دیوانی و خانوادگی نویسنده باید شمرد؛ زیرا او همه روی دادهای گزارش شده را در کتابش، به چشم خود دیده است و از این رو، بیش تر اطلاعات و مطالب اثر، یگانه اند و ردی از آنان در دیگر آثار تاریخی و جغرافیایی نیست.این بخش از مجمل، در بردارنده مسائل تاریخی و وضع اجتماعی مردم رودبار و الموت و نواحی پیرامون آن، حتی قزوین در سال های ۱۲۷۶- ۱۲۷۱ است. نویسنده آگاهی های ارزش مندی درباره موضوع های گوناگون مانند وضع ایل رشوند، شیوه زندگی آن، طایفه ها، خاندان ها و ایل های دیگر مناطق آن سامان، چگونگی تربیت و تجهیز سرباز و سوار نظام، جغرافیای محلی آن منطقه، محصولات و شیوه گردآوری مالیات و مخارج آن، شیوه برخورد حاکمان و شاهزادگان با کشاورزان و گزارش های فراوانی از احوال مردان سیاسی و دینی آن روزگار قزوین عرضه می کند.افزون بر این، گزارشی درباره شرکت سوار نظام ایل رشوند و دیگر نیروهای نظامی منطقه در جنگ هرات، شکست سربازان در این جنگ بر اثر سیاست استعماری انگلیس در آن وجود دارد. احوال دردآور آنان پس از بازگشت از این جنگ و سرانجام سنگینی خسارت ها و مخارج کمرشکن برآمده از آن، بر دوش مردمان آن خطه، به شیوه ای گزارش شده است که خواننده را سخت نگران می کند.از مطالب درخور کتاب، گزارش های نویسنده درباره روی دادهای عام و ذکر احوال و ویژگی های حاکمان و رجال سیاسی و دینی عصر خود است که هر یک از آنان به مناسبت در کارها تاثیر می گذارد. کسانی مانند محمدرحیم خان (سرتیپ ایلات قزوین)، آقاخان میرپنجه، عالی جاه میرزا علی نقی وزیر، جناب شیخ الاسلام و... ، از این جرگه اند.بهای کالاهای یاد شده مانند «نان یک من تبریز پانصد دینار» یا «گندم یک خروار سه تومان» و... ، وضع اقتصادی آن روزگار را کمابیش نشان می دهد. افزون بر این، نام برخی از بیماری ها مانند «نفخ پا»، «هاری»، «غش وبا»، «قولنج» و...، نام بازی ها و جشن ها و آیین هایی مانند «غدیر»، «آتش بازی»، «شیلان»، «بست نشستن» و «چهارشنبه سوری»، در متن دیده می شود و گزارش های نویسنده درباره آنها، از دید جامعه شناختی بسیار سودمند می نماید.
وضعیت کتاب
...
این کتاب در بردارنده شرح وقایع و گزارش های تاریخی منطقه رودبار و الموت، نواحی پیرامون آن و قزوین در سال های تا هجری قمری است. نویسنده در دوران فتحعلی شاه، محمد شاه و ناصرالدین شاه قاجار، رئیس ایل بزرگ رشوند ساکن رودبار الموت و با مسائل سیاسی، اجتماعی و دیوانی به خوبی آشنا بود. از این رو، در بخشی از کتاب خود که خاطرات زندگی دیوانی و خانوادگی او به شمار می رود، به وضع و شیوه زندگی ایل رشوند، چگونگی تربیت و تجهیز سپاهیان، تشریح جغرافیای محل، نوع محصولات، مالیات و مصارف آن، شیوه رفتار حاکمان و شاهزادگان با رعایا، موضوع پیشکشی و تعارف های رایج در آن روزگار، نام شماری از بیماری ها و راه درمان آنها، اعیاد و مراسم مردمی و شرکت سوار نظام ایالات قزوین در جنگ هرات می پردازد.
ساختار کتاب
نسخه اصلی مجمل، دو مجلد دارد که جلد نخست آن که روی دادهای ۱۲۳۸ را تا ۱۲۷۰ در بردارد، در دست فرزند محمد رحیم خان رشوند مانده و به گفته مصحح، کوشش او و دیگر کسان نیز برای ستاندن این بخش از کتاب و انتشارش بیهوده بوده است و از این رو، کتاب کنونی تنها جلد دوم (نسخه کتابخانه مجلس سنای سابق) آن را در بردارد.متن کتاب بر پایه روی دادهای شش سال، در شش فصل گنجانده شده و وجود واژگان و اصطلاحات دیوانی، مثل ها و نکته های حکمت آمیز در مجمل، بر ارزش آن افزوده است. به گفته مصحح کتاب، نویسنده خود مرد حکومت و با کارهای دیوانی آشنا بود و از همین روی، واژگان و اصطلاحات رایج دیوانی، در اثر او فراوان آمده و مصحح به چند نمونه از آنها مانند «آب باز»، «بالتمام» و «آهنگ سرتوب کردن» و...، در مقدمه خود اشاره کرده است.
گزارش محتوا
آنچه را در مجمل آمده است، خاطرات زندگی دیوانی و خانوادگی نویسنده باید شمرد؛ زیرا او همه روی دادهای گزارش شده را در کتابش، به چشم خود دیده است و از این رو، بیش تر اطلاعات و مطالب اثر، یگانه اند و ردی از آنان در دیگر آثار تاریخی و جغرافیایی نیست.این بخش از مجمل، در بردارنده مسائل تاریخی و وضع اجتماعی مردم رودبار و الموت و نواحی پیرامون آن، حتی قزوین در سال های ۱۲۷۶- ۱۲۷۱ است. نویسنده آگاهی های ارزش مندی درباره موضوع های گوناگون مانند وضع ایل رشوند، شیوه زندگی آن، طایفه ها، خاندان ها و ایل های دیگر مناطق آن سامان، چگونگی تربیت و تجهیز سرباز و سوار نظام، جغرافیای محلی آن منطقه، محصولات و شیوه گردآوری مالیات و مخارج آن، شیوه برخورد حاکمان و شاهزادگان با کشاورزان و گزارش های فراوانی از احوال مردان سیاسی و دینی آن روزگار قزوین عرضه می کند.افزون بر این، گزارشی درباره شرکت سوار نظام ایل رشوند و دیگر نیروهای نظامی منطقه در جنگ هرات، شکست سربازان در این جنگ بر اثر سیاست استعماری انگلیس در آن وجود دارد. احوال دردآور آنان پس از بازگشت از این جنگ و سرانجام سنگینی خسارت ها و مخارج کمرشکن برآمده از آن، بر دوش مردمان آن خطه، به شیوه ای گزارش شده است که خواننده را سخت نگران می کند.از مطالب درخور کتاب، گزارش های نویسنده درباره روی دادهای عام و ذکر احوال و ویژگی های حاکمان و رجال سیاسی و دینی عصر خود است که هر یک از آنان به مناسبت در کارها تاثیر می گذارد. کسانی مانند محمدرحیم خان (سرتیپ ایلات قزوین)، آقاخان میرپنجه، عالی جاه میرزا علی نقی وزیر، جناب شیخ الاسلام و... ، از این جرگه اند.بهای کالاهای یاد شده مانند «نان یک من تبریز پانصد دینار» یا «گندم یک خروار سه تومان» و... ، وضع اقتصادی آن روزگار را کمابیش نشان می دهد. افزون بر این، نام برخی از بیماری ها مانند «نفخ پا»، «هاری»، «غش وبا»، «قولنج» و...، نام بازی ها و جشن ها و آیین هایی مانند «غدیر»، «آتش بازی»، «شیلان»، «بست نشستن» و «چهارشنبه سوری»، در متن دیده می شود و گزارش های نویسنده درباره آنها، از دید جامعه شناختی بسیار سودمند می نماید.
وضعیت کتاب
...
wikifeqh: مجمل_رشوند_(کتاب)