[ویکی نور] نجم الدین ابوالقاسم جعفر بن حسن حلی، معروف به محقق حلّی، محقّق اول (م 676 ق).
المعتبر اولین شرح بر مختصر النافع یا النافع فی مختصر الشرایع است. کتاب مختصر النافع از همان ابتدای نگارش مورد توجه بزرگان از فقهای شیعه قرار گرفته و شروح معتبر و متعددی نظیر «کشف الرموز»، «مهذب البارع»، «ریاض المسائل»، «المختصر»، «حدیقة المؤمنین» و «غایة المرام» بر آن زده شد.
اگر چه این کتاب اولین شرح مختصر النافع است اما متأسفانه کامل نبوده و فقط قسمتی از آن شرح زده شده است.
این کتاب بر خلاف مختصر النافع صرفا نظریات فقهی مؤلف نمی باشد بلکه به صورت فقه استدلالی نگاشته شده است. کتاب معتبر علاوه بر مباحث فقهی در ابتدای کتاب به طرح خلاصۀ مباحث اصولی پرداخته است و همین طور نیز به دلیل طرح فراوان مسائل علم رجال، به عنوان یکی از کتاب های مورد استناد در علم رجال مورد استفاده قرار گرفته است.
از آن جایی که خلاصه کردن مطالب شرایع الإسلام در کتاب مختصر موجب بیان نشدن بسیاری از مطالب آن و ایجاد شبهه در مقاصد آن بوده است، مؤلف به نگارش این کتاب پرداخته است و در خطبۀ کتاب به این دلایل اشاره نموده است.
المعتبر اولین شرح بر مختصر النافع یا النافع فی مختصر الشرایع است. کتاب مختصر النافع از همان ابتدای نگارش مورد توجه بزرگان از فقهای شیعه قرار گرفته و شروح معتبر و متعددی نظیر «کشف الرموز»، «مهذب البارع»، «ریاض المسائل»، «المختصر»، «حدیقة المؤمنین» و «غایة المرام» بر آن زده شد.
اگر چه این کتاب اولین شرح مختصر النافع است اما متأسفانه کامل نبوده و فقط قسمتی از آن شرح زده شده است.
این کتاب بر خلاف مختصر النافع صرفا نظریات فقهی مؤلف نمی باشد بلکه به صورت فقه استدلالی نگاشته شده است. کتاب معتبر علاوه بر مباحث فقهی در ابتدای کتاب به طرح خلاصۀ مباحث اصولی پرداخته است و همین طور نیز به دلیل طرح فراوان مسائل علم رجال، به عنوان یکی از کتاب های مورد استناد در علم رجال مورد استفاده قرار گرفته است.
از آن جایی که خلاصه کردن مطالب شرایع الإسلام در کتاب مختصر موجب بیان نشدن بسیاری از مطالب آن و ایجاد شبهه در مقاصد آن بوده است، مؤلف به نگارش این کتاب پرداخته است و در خطبۀ کتاب به این دلایل اشاره نموده است.
wikinoor: محقق اول (م ۶۷۶ ق)، مؤلف کتاب المعتبر فی شرح المختصر النافع می باشد.
این کتاب در فقه استدلالی بحث کرده و عبادات را تا کتاب حج با بعضی از مسائل تجارت را شامل می شود.کتاب المعتبر در واقع شرح کتاب الشرایع خود مؤلّف است. مؤلف در این خصوص می فرماید: «چون در کتاب شرایع به جهت اختصار بعضی از مقاصد مشتبه شده بود، دست به نوشتن کتاب المعتبر زدم.» در این کتاب علاوه بر مباحث فقه استدلالی به ذکر آراء و نظرات علماء اهل سنت به صورت فقه مقارن پرداخته است. یکی از منابع مهم فقه شیعه به خصوص در فقه استدلالی کتاب المعتبر می باشد که مورد استفاده علماء و فضلاء حوزه می باشد.مؤلف در این کتاب علاوه بر مباحث عبادات، در اوّل بعضی از مسائل، پاره ای از مباحث اصول فقه را نیز بیان فرموده است. ایشان مباحث عبادات و اصول را به سبک زیبا بحث کرده و نکات فرعی هر باب را به صورت دسته بندی شده و با شیوه ای بی نظیر و مستدل آورده است.
منزلت کتاب
المعتبر اولین شرح بر مختصر النافع یا النافع فی مختصر الشرایع است. کتاب مختصر النافع از همان ابتدای نگارش مورد توجه بزرگان از فقهای شیعه قرار گرفته و شروح معتبر و متعددی نظیر «کشف الرموز»، «مهذب البارع»، «ریاض المسائل»، «المختصر»، «حدیقة المؤمنین» و «غایة المرام» بر آن زده شد.اگر چه این کتاب اولین شرح مختصر النافع است اما متاسفانه کامل نبوده و فقط قسمتی از آن شرح زده شده است.این کتاب بر خلاف مختصر النافع صرفا نظریات فقهی مؤلف نمی باشد بلکه به صورت فقه استدلالی نگاشته شده است. کتاب معتبر علاوه بر مباحث فقهی در ابتدای کتاب به طرح خلاصه مباحث اصولی پرداخته است و همین طور نیز به دلیل طرح فراوان مسائل علم رجال، به عنوان یکی از کتاب های مورد استناد در علم رجال مورد استفاده قرار گرفته است.از آن جایی که خلاصه کردن مطالب شرایع الاسلام در کتاب مختصر موجب بیان نشدن بسیاری از مطالب آن و ایجاد شبهه در مقاصد آن بوده است، مؤلف به نگارش این کتاب پرداخته است و در خطبه کتاب به این دلایل اشاره نموده است.
تالیف و انتشار
در مصادر و مآخذ معتبر از تاریخ تالیف این کتاب اطلاع دقیقی در دست نیست همان طور که در مقدمه ناشر آمده است در چاپ کتاب از نسخه ای که با نسخه مؤلف مقابله شده است و مربوط به قرن ۱۰ یا ۱۳ ق است استفاده شده است.کتاب المعتبر قبلا دو بار در ایران چاپ شده است در چاپ اول نویسنده آن را امیر بهاء الدین محمد بن محمد جوینی ذکر شده است. چاپ دوم آن در سال ۱۳۱۸ ق بوده است و در آخر آن وقف نامه مشیر السلطنة دیده می شود و در چاپخانه مجمع الذخائر الاسلامیة در قم چاپ شده است. کتاب موجود در چاپخانه مدرسه امیرالمؤمنین در قم و در سال ۱۴۰۴ ق چاپ شده است و ناشر آن مؤسسه سید الشهدا علیه السّلام می باشد.
تقسیم بندی مطالب
...
این کتاب در فقه استدلالی بحث کرده و عبادات را تا کتاب حج با بعضی از مسائل تجارت را شامل می شود.کتاب المعتبر در واقع شرح کتاب الشرایع خود مؤلّف است. مؤلف در این خصوص می فرماید: «چون در کتاب شرایع به جهت اختصار بعضی از مقاصد مشتبه شده بود، دست به نوشتن کتاب المعتبر زدم.» در این کتاب علاوه بر مباحث فقه استدلالی به ذکر آراء و نظرات علماء اهل سنت به صورت فقه مقارن پرداخته است. یکی از منابع مهم فقه شیعه به خصوص در فقه استدلالی کتاب المعتبر می باشد که مورد استفاده علماء و فضلاء حوزه می باشد.مؤلف در این کتاب علاوه بر مباحث عبادات، در اوّل بعضی از مسائل، پاره ای از مباحث اصول فقه را نیز بیان فرموده است. ایشان مباحث عبادات و اصول را به سبک زیبا بحث کرده و نکات فرعی هر باب را به صورت دسته بندی شده و با شیوه ای بی نظیر و مستدل آورده است.
منزلت کتاب
المعتبر اولین شرح بر مختصر النافع یا النافع فی مختصر الشرایع است. کتاب مختصر النافع از همان ابتدای نگارش مورد توجه بزرگان از فقهای شیعه قرار گرفته و شروح معتبر و متعددی نظیر «کشف الرموز»، «مهذب البارع»، «ریاض المسائل»، «المختصر»، «حدیقة المؤمنین» و «غایة المرام» بر آن زده شد.اگر چه این کتاب اولین شرح مختصر النافع است اما متاسفانه کامل نبوده و فقط قسمتی از آن شرح زده شده است.این کتاب بر خلاف مختصر النافع صرفا نظریات فقهی مؤلف نمی باشد بلکه به صورت فقه استدلالی نگاشته شده است. کتاب معتبر علاوه بر مباحث فقهی در ابتدای کتاب به طرح خلاصه مباحث اصولی پرداخته است و همین طور نیز به دلیل طرح فراوان مسائل علم رجال، به عنوان یکی از کتاب های مورد استناد در علم رجال مورد استفاده قرار گرفته است.از آن جایی که خلاصه کردن مطالب شرایع الاسلام در کتاب مختصر موجب بیان نشدن بسیاری از مطالب آن و ایجاد شبهه در مقاصد آن بوده است، مؤلف به نگارش این کتاب پرداخته است و در خطبه کتاب به این دلایل اشاره نموده است.
تالیف و انتشار
در مصادر و مآخذ معتبر از تاریخ تالیف این کتاب اطلاع دقیقی در دست نیست همان طور که در مقدمه ناشر آمده است در چاپ کتاب از نسخه ای که با نسخه مؤلف مقابله شده است و مربوط به قرن ۱۰ یا ۱۳ ق است استفاده شده است.کتاب المعتبر قبلا دو بار در ایران چاپ شده است در چاپ اول نویسنده آن را امیر بهاء الدین محمد بن محمد جوینی ذکر شده است. چاپ دوم آن در سال ۱۳۱۸ ق بوده است و در آخر آن وقف نامه مشیر السلطنة دیده می شود و در چاپخانه مجمع الذخائر الاسلامیة در قم چاپ شده است. کتاب موجود در چاپخانه مدرسه امیرالمؤمنین در قم و در سال ۱۴۰۴ ق چاپ شده است و ناشر آن مؤسسه سید الشهدا علیه السّلام می باشد.
تقسیم بندی مطالب
...
wikifeqh: کتاب_المعتبر