کلمه جو
صفحه اصلی

تبار هخامنش دیار بالاگریوه

پیشنهاد کاربران

کی لُهراسب ، کورِش ، کی خسرو ، شاپور خواست ( خرم آباد ) ، پل شاپوری ، دژ شاپورخواست آثار باستانی مختلف دوران هخامنشیان و بخصوص ساسانیان و……………. مشخص می کند که هخامنش و در کل، پارسها از جمله شاخه های بزرگ قوم لُر بوده اند. پارس ها به زبان پارسی باستان ( لُری
) تکلم میکنند . و نه زبان فارسی که خودش از پارسی میانه گرفته شده . زبان فارسی زبان رسمی است . کلمه فارس و پارس یکی هستند . زبان لُری ، منشعب از پارسی باستان است . اما زبان فارسی کنونی ، دنباله ی فارسی میانه و فارسی باستان است . زبان فارسی از قوم پارس سرچشمه
می گیرد . فارسی زبان رسمی و ادبی ایران بوده است . زبان فارسی از پارسی میانه ، گرفته شده است . آیا فارس به کسانی اطلاق می گردد که از مردم ایران بوده ، زبان فارسی بدانند ) ؟ ج – مسلما نه . اینطور نیست که ، کسانی که پارسی ( فارسی ) زبان هستند ، فارس ( پارس ) باشند
. اگه اینطور باشه اعراب و آفریقایی ها هم میتونن فارسی صحبت کنن و بشن فارس !!!!! زبان فارسی زبان رسمی کشور است و مسلما همه مردم ایران به راحتی آن را تکلم میکنند . کل لُرها کاسیت نیستن ، کل لُر ها ماد نیستن ، کل لُرها پارس نیستن و………… در کل همه اینها قوم لُر
را تشکیل می دهند . لرستان بزرگ در گذشته به دو قسمت عمده پشتکوه و پیشکوه تقسیم شده است. بالاگریوه مرکز لرستان بزگ ( پیشکوه و پشتکوه ) است . پشتکوه شامل :{ ایلام ، کرمانشاه و قسمت هایی از همدان و کشور عراق مثل خانقین ، بدره ، کلار مندلی و. . . . } است . و پیشکوه شامل
: { لرستان امروزی ، و خوزستان و…. } است . لرستان بزرگ غیر از پشتکوه و پیشکوه شامل منطقه دیگری به نام میانکوه هم بوده که، در فرهنگ شفاهی مردم لرستان نام این منطقه کاملا زنده و رایج است، تلفظ محلی میانکوه در لری خرم آبادی “میکو” می باشد که یکی از مناطق بالاگریوه
اسس . لُر کلهُر { کِی لُهر » کَ + لهر » کَلهُر}: ایل بالاگریوه : ایل بالاگریوه ایل بالاگریوه ( بالاگریو ) بزرگترین ایل از لُرهای کلهُر است . شامل دو شعبه کردعلیوند ( کُردلی ) ، مرادعلیوند ( بهاروند ) . مرادعلی نیز به صورت محلی مرالی تلفظ می شود . منطقه بالاگریوه به
سرزمین هایی گفته می شود ، که به خاطر اینکه ایل بالاگِریوه در آن سکونت داشته اند ، به منطقه بالاگِریوه مشهور شده است . در مناطق بالاگِریوه از ایل ها و طوایف مختلف لُر ، که جزء ایل بالاگِریوه نیستند ، سکونت دارند ، از جمله ایل و طوایف رشنو ، پاپی ، میر ، ملکشاهی ( بازگیر
و. . . ) سگوند ، دیناروند ، دیرکوند ، کوشکی ، لطوند ، جودکی ( حیدروند ) ، ساکی و. . . و سایر طوایف مختلف . پشتکوه شامل :{ ایلام ، کرمانشاه و قسمت هایی از همدان } است . و پیشکوه شامل : { لرستان ، و خوزستان و … } است . منطقه بالاگریوه[ شامل ، خرم آباد ، دره شهر ، پلدختر
، شوش ، اندیمشک ، دهلُران ، آبدانان ، معمولان ، درود ، ویسیان ، حسینیه ، و ………………. ] است . ایل بالاگریوه ( بالاگریو ) بزرگترین ایل از لُرهای کلهُر است . بالاگریوه ، یعنی بالاترین گِریویا ( گِریوها ) ، بالاترین طایفه ، بالاترین قبیله . تلفظ انگلیسی : Balageruya =
یالاگِریویا گِریُویا ، یعنی گروه ها geruya و یا Geruha ger+ u+ ya ( ha ) =geruya گِریُو + یا {علامت جمع در زبان لُری } ، نحوه تلفظ : گِریُو به گونه ای تلفظ می شود که حرف ( ر ) حالت تشدید به خود نگیرد . باید چند بار پشت سرهم تلفظ کنید تا متوجه شوید . مثال با یکه جمله
: گُروهی دارند میایند = گِریویِ ، ها یایِن ( یان ) گُروهی رفتند = گِریویِ رَتن ( رتِنَه ) تلفظ انگلیسی گُروه = geru ایل بالاگِریوه{بالاگِریویا} ، با منطقه بالاگِریوه تفاوت دارد . ایل بالاگِریوه {بالاگِریویا} به ایلی گفته می شود که از یک نیای مشترک هستند ، اما
منطقه بالاگریوه به سرزمین هایی گفته می شود ، که به خاطر اینکه ایل بالاگِریوه در آن سکونت یافته اند ، به منطقه بالاگِریوه مشهور شده است . کلهُر [ کَ/کِ لُهر ] : از ایل های بالاگریوه { کردعلیوند ( کُردلی ) ، مرادعلیوند ( بهاروند ) } ، شبانکاره ، بازرنگ ، گِروس ، الوندی
، کاظم خانی ، گیلانی، منصوری ، زینلخانی ، حاجی زادگان قوچمی ، آجودانی ، خالدی و. . . . . . . . . . . . تشکیل شده است . . ایل بالاگریوه کلهرتبار و کلهر هم لُر تبار و شاخه ای از قوم لُر است . لُر کلهُر{کِ/کَ لُر } به قبل از ساسانیان میرسد . پلی به نام کَلهُر مربوط به سدهٔ
۴ ه. ق. است ، و در شهرستان پلدختر، بخش ملاوی، روی رود کشکان واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۵۸۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است . پل کَلهُر در ۶۰ کیلومتری جاده خرم آباد - اندیمشک در کناره تونل معمولان واقع شده است. پل
کلهُر مربوط به سدهٔ ۴ ه. ق. است و در بخش معمولان از توابع شهرستان پل دختر در استان لرستان واقع شده است . پایه های آن بصورت بیضی شکل است. تا در برابر شدت آب مقاوم باشد در ملات پل از ماسه های قرمز اطراف وگیاهی به نام تره پی استفاده شده است که باعث قرمزی رنگ
آن شده است پل کَلهُر یکی از پنج پل کشکان است . این پل مناطق بالاگریوه در جنوب خرم آباد را به کوهدشت وکرمانشاه و ایلام ( پشتکوه ) متصل می کرده است . پل کَلهُر در ۶۰کیلومتری جنوب خرم آباد و در یک کیلومتری شمال شهر ممولان قرار گرفته و مربوط به شهرستان پلدختر می باشد
تاریخ آن برروی کتیبه که دیواره سنگی از تنگه کوه لهور قرار گرفته ۳۷۴ه. ق می باشد . پل کَلهُر، بلندترین پل ساخته شده در ایران است . ارتفاع این پل ۲۶ متر است و به اندازه یک ساختمان ۱۲ طبقه بلندای آن است . این سازه در شهرستان پلدختر در ۶۰ کیلومتری جاده خرم آباد
به خوزستان واقع شده و در سال ۳۷۴ هجری ق بر روی رودخانه کشکان ساخته شده است. این پل در بستری صخره ای و مشرف به کوه های صعب العبور بنا شده و در کتیبه ای که در آن قرار دارد به خط کوفی نوشته شده است:«به نام خداوند بخشنده مه . . .

🔰هسته ی تشکیل دهنده ایل بزرگ دیرڪ وند ( دریڪ وند ) 🔻🔻🔻

🌳◀️ دریڪ
2⃣◀️ بهاروند ↙️
3⃣◀️ قلاوند ⏪ ایل دیرڪ وند
4⃣◀️ میر ↖️
5⃣◀️ مهاجر

📜ایل دیرڪ وند ( دریڪ وند )

بهاروند، قلاوند، میر، یاقوند، نجفوند، طالبوند، ساتیاروند، زینیوند، طافی، گلالیون، کی رفوند، شورابی، ترکارانی، شلووند، خورشیدوند، هلدی، میردورقی، میرچناری، کرکینی، کوشکی، تجار، آهوبرندی، کاویانی، گوران، شیروی، کهزاد، رشنو، بن زردی، فردیوند، مهوه ای، هیکی، کولچپی، کوگانی، سیراون، درتنگی، شیخ، بابایی، بازگیر، کلاوه ایی، رهداروند، چوبتراش، پمه حر، هوتاون، کناری، قجر، قاضی، ماکنالی، گوشه ای، بابارباط، باباطالب، گاوسوار، . . . و تعدادی خانوار مهاجر ازطوایف؛ ( دالوند، بیرانوند، سگوند، حسنوند، ساکی، لوطی، و . . .
♦️همچنین در دوران گذشته تعداد زیادی از افراد این ایل و تبار بزرگ به استانهای ایلام، کرمانشاه، همدان، مرکزی و شهرستانهای دورود و بروجرد مهاجرت نموده و در آنجا سکونت دارند .

🔹بالاگریوه:
به استناد از منابع تاریخی، بالاگریوه ( بالانشین ) از مناطق بڪر و سرسخت رشته ڪوه زاگرس، زمانی جایگاه شاهان ساسانی، اشڪانی و هخامنشیان بوده و در دل خود یڪی از 6 گنجینه بزرگ جهان ( غارڪلماڪره ) را جای داده و نشان از ناگفته های بسیار دارد، همچنین در این دیار مردمان با اصالتی از تبار ڪهنترین ایل زاگرس نشین دیرڪ وند ( دریڪ وند ) سکونت دارند که گفته میشود از نوادگان "دریڪ" خزانه دار هخامنشیان میباشند.

🔹نام دریک
دریک�را�داریک�هم گفته اند، اما آوایش درست آن دَریک است. بنابر نظریه ارنست هرتسفلد، دریک از نام داریوش گرفته شده است . ابراهیم پورداوود، ایران شناس، معتقد بود که یونانیان، نام سکه طلا در زمان داریوش بزرگ هخامنشی را چون منسوب به داریوش بود به یونانی �دریکوس� ( Dreikos ) یا �داریک� یا �دریک� به معنی �داریوشی� می نامیدند ( پورداوود، ابراهیم، انتشارات اساطیر، تهران، ۱۳۸۱ ) . اما برخی دیگر از پژوهشگران بر این باورند که دریک از واژه�ذَریگ�یا�زریگ�در زبان�پارسی باستان�به معنی�زرین� ( صفت نسبی از ستاک �دَرَنیه� ( در اوستایی �زَرَنیه� ) به معنی زر ) گرفته شده است�.

🔵 #جنگرویی؛ ( jangroi )

✔به نوشته نویسندگان بزرگی همچون رابینیو، پیراوبرلینگ، هنریفیلد و ولادیمیرمینورسکی خاور شناس روسی،
جنگروی�از قبایل اصیل ایرانی و بنیانگذار اتابکان خورشیدی لرستان بودند،
این نویسندگان تاکید دارند که دریڪوندها نیز متعلق به قبیله جنگرو ( jangru ) میباشند.
رابینو ( ص ۲۳ ) اتابکان لرستان همواره از حمایت همه جانبه دیرڪ وندها برخوردار بودند، این حاکمان که از کردهای آسیایی و از اقوام اصیل ایرانی بودند در فاصله سالهای ۵۸۰ تا ۱۰۰۶ ( ه ق ) بر قسمتهای مهم ناحیه لرستان حکومت میکردند عاقبت پس از قرنها حکومت شرافتمندانه، در سال ۱۰۰۶ ( ه ق ) آخرین حاکم لر ( شاهوردیخان ) بدلیل تمرد و عصیان و اعلام استقلال از حکومت صفوی توسطه شاه عباس اول کشته شد و سلسله اتابکان لر کوچک منقرض گردید. پس از آن ( سلورزیها ) نوادگان دختری اتابکان که اینان نیز از قبیله جنگروی بودند توسطه شاه عباس به عنوان والیان ( امرای ) لرستان منسوب و تا سال ۱۳۰۸ بر این سرزمین حکومت کردند.
پس از ماجرای به قتل رساندن شاهوردیخان آخرین اتابک خورشیدی، دیرڪوندها بارها با سپاه�شاه عباس در ( سالهای ۹۹۶ - ۱۰۳۸ ( ۱۵۸۸ - ۱۶۲۹ ) وارد جنگ شدند
بنوشته ویلسون ( ص۲۶ ) حوالی سال ۱۳۱۸ ( ۱۹۰۰ ) دریڪوندها بواسطه دو سپاه مجهز دولت شاه عباس. ( نیروهای�حشمت الدوله�حاکم لرستان و�حسینقلی خان فیلی حاکم پشتکوه با همکاری بعضی افراد خائن مغلوب و بسیاری از افراد این طایفه زندانی و تعدادی از روسای آنها به کرمانشاه تبعید شدند.

📔ریشه یابی نامها ؛
یکی از مباحث بسیار مهم در تحقیقات فرهنگی و جغرافیایی تاریخی، ریشه یابی ( Etymology ) نامهاست، چون ایرانیان به ویژه در دورة باستان به این مسأله بسیار مهم، توجه خاصی داشته و کوشش میکردند مظاهر دینی، فرهنگی، طبیعی، جغرافیایی و قومی را به نشانه تقدیس و احترام در نامگذاریها جلوه دهند. از این رو نامهایی که بر روی اقوام، شهرها، مناطق مختلف، و . . گذاشته شده به هیچ وجه اتفاقی و خود به خودی نبوده و از نظر تاریخی و فرهنگی ارزشمند میباشند و در صورتی که درست ریشه یابی شوند، برخی از گوشه های تاریک و نهفته ی تاریخ و فرهنگ ایران بازشناخته و روشن خواهد شد .
ابن فضل الله العمری ( درگذشت ۷۴۰ ه ق ) در کتاب مسالک الابصار فی ممالک الامصار، اضحار میدارد که لرها ( لک ) در سوریه و مصر نیز زندگی می کرده اند و صلاح الدین ایوبی ( ۵۶۳ - ۵۸۹ ) از چالاکی و زبردستی آنها در بالا رفتن از صخره های سرسخت به وحشت افتاد و دستور قتل عام آنها را صادر کرد .
✔قبایل متعدد فیلی در نواحی کوهستانی ترکیه، سوریه و ایران سکونت دارند ( شوبرل ص ۲۰ )
- - فیلی ها از عناصر لک و از شعب فرعی لرها هستند ( کرزن، جلد دوم ( ص ۲۶۹ - ۲۷۰ )
✔#بالاگریوه به معنای قامت آتشین ( تیز و جسور ) است،
با توجه به اینکه زبان دوران باستان ایرانیان ( زاگرس نشینان ) تقریباً همان زبان لکی و متشکل از کلمات اولیه؛ اَ، وَه، یَه، سَه، اَ وَه ، اَ وَه سَه، یَه سَه، و . . . بوده، بالاگرّی وه به زبان آن دوران به معنای قامت آتشین است.
بالا = قامت و، گِ رَه ( گِ رّی وَه ) یعنی آتش ( آتشین ) ، مانند ( بالا بَرز که به معنای قد بلند است ) اینکه بعضی افراد سعی میکنند تاریخ را باب میل خود تفصیر کنند جای تاسف دارد, سکونتگاه این کهن ایل بزرگ مناطق کوهستانی ایران، سوریه و ترکیه میباشد،
قبل از جنگ جهانی اول و جنگ چالدران که مناطق کردنشین کشورهای ترکیه، سوریه و عراق جزء خاک ایران محسوب میشدند، ساکنان آن مناطق ( قامیشلو و حسکه ) که اکثراً از طایفه اصیل ایرانی ( دیرک ) بودند به نام دیرک بالاگرّیوه ( مردمان قامت آتشین ) مشهور بودند، و در ایران نیز منطقه ایی که مردمان این طایفه ( دیرک وند ) در آن سکونت داشتند به منطقه بالاگرّیوه ( دیار قامت آتشینها ) معروف است.
▫بعد از جنگ چالدران مناطق کردنشین کشورهای ترکیه، سوریه و عراق از ایران جدا شدند، این سه کشور پس از جنگ جهانی اول و فروپاشی عثمانی با توافق انگلستان در سال ۱۹۲۳ تاسیس شدند .

🔰دیرک یا دریک ( وند ) مهمترین ایل زاگرس نشین منطقه بالاگریوه محسوب میشود، مردمان این ایل بزرگ در نواحی کوهستانی ایران، عراق، سوریه و ترکیه سکونت دارند. ( دیر ) به معنای معبد و پرستشگاه و دیرک ( دریک ) به معنای ستون و نام اولین سکه زر دوران باستان که از نام دارا که نام داریوش بزرگ است گرفته شده، هنری فیلد و ولادیمیرمینورسکی تاریخدان و شرق شناس روسی در صفرنامه های خود اضحار میدارند که دیرکوندها مردمانی شجاع متعلق به قبیله جنگرو ( jangru ) می باشند، این ایل بزرگ متشکل از طوایف؛
بهاروند، قلاوند، میر، یعقوبوند، زینیوند،
نجفوند، طالب وند، ساتیاروند، طافی، گلالیوند، کرف وند، شورایی، ترکارانی، خورشیدوند، شلووند، شیروی، کردلیوند، مرادعلیوند، میردورقی، میرچناری، هلدی، آهوبرندی، کوشکی، کهزاد، کرکینی، هیکی، کاویانی، کولچپی، گوران، سیروان، بن زردی، فردیوند، رشنو، کوگانی، هوتاوند، مهوه ای، دره تنگی، پمه حر، بابایی، ماکنالی، رهداروند، شیخ، کلاوه ایی، قاضی، بازگیر، چوبتراش، کناری، گوشه ایی، تجار، بیراوک، بابارباط، باباطالب، گاوسوار . . . و تیره های زیادی از این طوایف بزرگ با تعدادی مهاجر از دیگر طوایف میباشد.
☆همچنین جمعیت کثیری از مردمان این ایل بزرگ در استانهای خوزستان، کرمانشاه، ایلام، همدان، مرکزی و شهرستانهای دورود و بروجرد سکونت دارند .
#دیرک_بالاگریوه

📚دریک یا دیرک "وند" علیشروان
نامی اصیل ایرانی با هویتی درخشان و قدمتی به بلندای تاریخ متعلق به قومی کهن در غرب ایرانزمین سلسله جبال زاگرس منطقه بالاگرّی وَه با دفینه بزرگترین گنجینه جهان ( همان گنج بزرگ کلماکره ) که خود گواه محکمی بر قدمت و هویت این قوم با اصالت است .
🚩وسعت منطقه جغرافیایی این کهن قوم بزرگ از سلسله جبال زاگرس ایران تا نواحی کوهستانی کشورهای ترکیه، سوریه و عراق کنونی که در جنگ چالدران از خاک ایران جدا شده اند میباشد .
🔹اکنون شهرستان #دیرڪ با وسعت ۵۰۰۰ ڪیلومتر مربع و جمعیت حدود ۲۰۰۰۰۰ نفر تنها شهرستان کاملاً ڪُرد نشین سوریه است که در مجاورت شهر قدیمی جزیره بوتان ترکیه قرار دارد . #دیرک_بالاگری_وه


کلمات دیگر: