دگرشکلی

دگرشکل ، دگرواره، چندگونی یا آلوتروپی (به انگلیسی: Allotropy) بنا بر تعریف اتحادیه بین المللی شیمی محض و کاربردی (آیوپاک) وجود «حالت های ساختاری متفاوت برای یک عنصر» است. هر کدام از این شکل ها، دگرشکل نامیده می شوند. در واقع عناصر دگرشکل از لحاظ ساختار شیمیایی همسانند، اما ویژگی های فیزیکی متفاوتی (اعم از چگالی، انحلال پذیری و...) دارند. نمونه های مشهور مواد دارای دگرشکل کربن، گوگرد و آهن هستند. دگرشکلی به ساختار پیوند شیمیایی بین اتم های یک عنصر مرتبط بوده و نباید با حالت های فیزیکی مواد اشتباه گرفته شود. مثلاً بخار آب، آب و یخ دگرشکل به شمار نمی آیند، زیرا در اثر تغییر پیوندهای فیزیکی بین مولکول های آب ایجاد می شوند، نه به سبب تغییر در پیوندهای شیمیایی درون مولکول آب.
استحاله های فازی
استحاله آلوتروپیک
پلی مورفیسم
این نام نخستین بار توسط یاکوب برسلیوس به کار گرفته شد. واژه «آلوتروپی»، برگرفته از واژه یونانی «آلوتروپیا» (به یونانی: άλλοτροπἱα) به معنای تغییرپذیری است.برای مثال اوزون(o3) و اکسیژن(o2) دوشکل متفاوت از یک عنصرند. به موادی که چنین رابطه ای با یکدیگر دارند، دگر شکل یا آلوتروپ گویند.
آلوتروپ های مختلف یک عنصر از دو جهت می توانند با یکدیگر متفاوت باشند:
مثلاً اکسیژن و ازن؛ یا گرافیت و الماس.در الماس، هر اتم کربن در یک شبکه چهاروجهی به چهار اتم کربن دیگر متصل است. در گرافیت، هر اتم در یک شبکه و بی قاهده ای، به سه اتم دیگر پیوند دارند.