مترادف ته : بن، بیخ، ریشه، پس، بنیاد، ژرفنا، عمق، قعر، آخر، انتها، پایین، زیر، منتهاالیه
متضاد ته : رو، سر
ته
مترادف ته : بن، بیخ، ریشه، پس، بنیاد، ژرفنا، عمق، قعر، آخر، انتها، پایین، زیر، منتهاالیه
متضاد ته : رو، سر
فارسی به انگلیسی
bottom, base, breech, seat
bedrock, bottom, end, floor, foot, seat, stump, terminal, tip
فارسی به عربی
حد اقصی , عقب , قاع , کعب
مترادف و متضاد
باز، ریشه، تکیه گاه، زمینه، پایه، پایگاه، اساس، بنیاد، مبنا، مرکز، شالوده، ته، بناء، ته ستون، صدای بم، عنصر
ریشه، کوتوله، ته، کنده، ته چک، ته سیگار، ته سوش، ته بلیط
پا، زیر، کف، کشتی، ته، بن، پایین، غور
فراش، کف، ته، بستر، رختخواب، باغچه، خوابگاه، طبقه
عقب، ته، پاشنه، پاشنه جوراب، پشت سم، پاهای عقب، پاشنه کف
هدف، مسخره، بشکه، ته، ضربت، ضرب، کپل، ته قنداق تفنگ، بیخ، ته درخت
سر، شدت، ته، طره، انتها، غایت، نهایت، حد نهایی
پایه، اساس، بنیاد، ته، پی
۱. بن، بیخ، ریشه
۲. پس
۳. بنیاد
۴. ژرفنا، عمق، قعر
۵. آخر، انتها، پایین، زیر، منتهاالیه ≠ رو، سر
بن، بیخ، ریشه ≠ رو، سر
پس
بنیاد
ژرفنا، عمق، قعر
آخر، انتها، پایین، زیر، منتهاالیه
فرهنگ فارسی
تک، پایین، زیر، بن، پایان چیزی
( اسم ) تاقوت .
مانند ذه و یا ذه کلمه اشاره به مونث است یعنی این زن
( اسم ) تاقوت .
مانند ذه و یا ذه کلمه اشاره به مونث است یعنی این زن
فرهنگ معین
(تُ ) (اِصت . ) آب دهن ، خدو.
(تَ ) (اِ. ) پایین ، زیر، قعر.
(تَ ) (اِ. ) پایین ، زیر، قعر.
(تُ) (اِصت .) آب دهن ، خدو.
(تَ) (اِ.) پایین ، زیر، قعر.
لغت نامه دهخدا
ته. [ ت َه ْ ] ( اِ ) زیر و پایین را گویند. ( برهان ) ( ناظم الاطباء ) :
ز شرم دایه سر در ته فکنده
زبان بسته ز پاسخ ، لب ز خنده.
بر اوج چو پرواز کنم از نظر تیز
بینم سر موئی هم اگر در ته دریاست.
در آن چاهم افکند گردون دون
که از ژرفی آن چاه را ته نبود.
گوهر بی قیمتی ریگ ته دندان مشو.
- ته آب ؛ قعر آب. ( ناظم الاطباء ).
- ته بساط ؛ آخرین موجودی. آخرین مال کالای مانده.
- ته بندی کردن ؛ پیش از وقت مقداری خورده بودن. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ).
- ته تغاری ؛ فرزند آخر در پیری. ( یادداشت ایضاً ).
- ته چیزی را بالاآوردن ؛ خوردن و صرف کردن تمام آن. ( یادداشت ایضاً ).
- ته چین ؛ نوعی پلو که با گوشت بره پزند.
- ته دل . رجوع به همین کلمه شود.
- ته دیگ ؛ برنج خشک شده و بهم فشرده ای که پس از طبخ برنج در ته دیگ حاصل آید.
- ته رنگ ؛ بقیه رنگی که بشده است. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ).
- ته نشین ؛ رسوب.
- ته و توی چیزی ؛ عمق آن : ته و توی کاری را درآوردن بالتمام ؛ از جزئیات آن آگاه شدن. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ).
- کفگیر به ته دیگ خوردن ؛ کنایه از تمام شدن هستی و دارائی و قدرت است.
- امثال :
ما ریگ ته جوئیم ، شما آب روان ؛ کنایه از ثبات و پایداری گوینده و بی ثباتی و زودگذری شنونده است.
|| پایان چیزی و مایه و اصل از اینجاست که گویند فلانی ته ندارد؛ یعنی بی مایه و بی اصل است و ته کار. اصل کار. ( از آنندراج ). بن و اصل. ( ناظم الاطباء ) :
نیستی خس که ز هر باد به جولان آئی
ز شرم دایه سر در ته فکنده
زبان بسته ز پاسخ ، لب ز خنده.
( ویس و رامین ).
آقای دکتر معین آرد: معنی نخست آن ( ته ) خالی است از اوستائی «توسن » ( خالی شدن )، پهلوی «توهیک » ( تهی و خالی )، هندی باستانی «توچ هیه » ، سانسکریت «توچه » ( خالی )، بلوچی «توسگ » ،«توسغ» ( خاموش شدن ، رها شدن )، «توسغ» خاموش شدن. ( حاشیه برهان چ معین ). || غور و قعر و جزء درونی. ( ناظم الاطباء ). تک. قعر. غور. بن. فرود. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ) : بر اوج چو پرواز کنم از نظر تیز
بینم سر موئی هم اگر در ته دریاست.
ناصرخسرو.
هفت هزار سال پیش از آدم سنگی از لب دوزخ رها گردید، امروز به ته دوزخ رسیده است. ( قصص الانبیاء ص 7 ).در آن چاهم افکند گردون دون
که از ژرفی آن چاه را ته نبود.
مسعودسعد.
بی طلب زنهار بر خوان کسی مهمان مشوگوهر بی قیمتی ریگ ته دندان مشو.
صائب.
- از ته ؛ از بیخ. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ).- ته آب ؛ قعر آب. ( ناظم الاطباء ).
- ته بساط ؛ آخرین موجودی. آخرین مال کالای مانده.
- ته بندی کردن ؛ پیش از وقت مقداری خورده بودن. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ).
- ته تغاری ؛ فرزند آخر در پیری. ( یادداشت ایضاً ).
- ته چیزی را بالاآوردن ؛ خوردن و صرف کردن تمام آن. ( یادداشت ایضاً ).
- ته چین ؛ نوعی پلو که با گوشت بره پزند.
- ته دل . رجوع به همین کلمه شود.
- ته دیگ ؛ برنج خشک شده و بهم فشرده ای که پس از طبخ برنج در ته دیگ حاصل آید.
- ته رنگ ؛ بقیه رنگی که بشده است. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ).
- ته نشین ؛ رسوب.
- ته و توی چیزی ؛ عمق آن : ته و توی کاری را درآوردن بالتمام ؛ از جزئیات آن آگاه شدن. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ).
- کفگیر به ته دیگ خوردن ؛ کنایه از تمام شدن هستی و دارائی و قدرت است.
- امثال :
ما ریگ ته جوئیم ، شما آب روان ؛ کنایه از ثبات و پایداری گوینده و بی ثباتی و زودگذری شنونده است.
|| پایان چیزی و مایه و اصل از اینجاست که گویند فلانی ته ندارد؛ یعنی بی مایه و بی اصل است و ته کار. اصل کار. ( از آنندراج ). بن و اصل. ( ناظم الاطباء ) :
نیستی خس که ز هر باد به جولان آئی
ته . [ ت َه ْ ] (اِ) زیر و پایین را گویند. (برهان ) (ناظم الاطباء) :
ز شرم دایه سر در ته فکنده
زبان بسته ز پاسخ ، لب ز خنده .
آقای دکتر معین آرد: معنی نخست آن (ته ) خالی است از اوستائی «توسن » (خالی شدن )، پهلوی «توهیک » (تهی و خالی )، هندی باستانی «توچ هیه » ، سانسکریت «توچه » (خالی )، بلوچی «توسگ » ،«توسغ» (خاموش شدن ، رها شدن )، «توسغ» خاموش شدن . (حاشیه ٔ برهان چ معین ). || غور و قعر و جزء درونی . (ناظم الاطباء). تک . قعر. غور. بن . فرود. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا) :
بر اوج چو پرواز کنم از نظر تیز
بینم سر موئی هم اگر در ته دریاست .
هفت هزار سال پیش از آدم سنگی از لب دوزخ رها گردید، امروز به ته دوزخ رسیده است . (قصص الانبیاء ص 7).
در آن چاهم افکند گردون دون
که از ژرفی آن چاه را ته نبود.
بی طلب زنهار بر خوان کسی مهمان مشو
گوهر بی قیمتی ریگ ته دندان مشو.
- از ته ؛ از بیخ . (یادداشت بخط مرحوم دهخدا).
- ته آب ؛ قعر آب . (ناظم الاطباء).
- ته بساط ؛ آخرین موجودی . آخرین مال کالای مانده .
- ته بندی کردن ؛ پیش از وقت مقداری خورده بودن . (یادداشت بخط مرحوم دهخدا).
- ته تغاری ؛ فرزند آخر در پیری . (یادداشت ایضاً).
- ته چیزی را بالاآوردن ؛ خوردن و صرف کردن تمام آن . (یادداشت ایضاً).
- ته چین ؛ نوعی پلو که با گوشت بره پزند.
- ته دل . رجوع به همین کلمه شود.
- ته دیگ ؛ برنج خشک شده و بهم فشرده ای که پس از طبخ برنج در ته دیگ حاصل آید.
- ته رنگ ؛ بقیه ٔ رنگی که بشده است . (یادداشت بخط مرحوم دهخدا).
- ته نشین ؛ رسوب .
- ته و توی چیزی ؛ عمق آن : ته و توی کاری را درآوردن بالتمام ؛ از جزئیات آن آگاه شدن . (یادداشت بخط مرحوم دهخدا).
- کفگیر به ته دیگ خوردن ؛ کنایه از تمام شدن هستی و دارائی و قدرت است .
- امثال :
ما ریگ ته جوئیم ، شما آب روان ؛ کنایه از ثبات و پایداری گوینده و بی ثباتی و زودگذری شنونده است .
|| پایان چیزی و مایه و اصل از اینجاست که گویند فلانی ته ندارد؛ یعنی بی مایه و بی اصل است و ته کار. اصل کار. (از آنندراج ). بن و اصل . (ناظم الاطباء) :
نیستی خس که ز هر باد به جولان آئی
مرو ازجا، بنشین باقر و، پیش آر تهی .
|| به معنی طاق هم هست که در مقابل جفت باشد. (برهان ) (از آنندراج ). طاق و فرد و تک . (ناظم الاطباء). رجوع به تک شود. || زنگی که بر روی تیغ و شمشیر و امثال آن بهم رسد. (برهان ) (از آنندراج ). زنگ تیغ و شمشیر و جز آن . (ناظم الاطباء). || تا و لای را نیز گفته اند. (برهان ) (ازآنندراج ). تاه و لای و چین . (ناظم الاطباء). رجوع به تاه شود.
ز شرم دایه سر در ته فکنده
زبان بسته ز پاسخ ، لب ز خنده .
(ویس و رامین ).
آقای دکتر معین آرد: معنی نخست آن (ته ) خالی است از اوستائی «توسن » (خالی شدن )، پهلوی «توهیک » (تهی و خالی )، هندی باستانی «توچ هیه » ، سانسکریت «توچه » (خالی )، بلوچی «توسگ » ،«توسغ» (خاموش شدن ، رها شدن )، «توسغ» خاموش شدن . (حاشیه ٔ برهان چ معین ). || غور و قعر و جزء درونی . (ناظم الاطباء). تک . قعر. غور. بن . فرود. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا) :
بر اوج چو پرواز کنم از نظر تیز
بینم سر موئی هم اگر در ته دریاست .
ناصرخسرو.
هفت هزار سال پیش از آدم سنگی از لب دوزخ رها گردید، امروز به ته دوزخ رسیده است . (قصص الانبیاء ص 7).
در آن چاهم افکند گردون دون
که از ژرفی آن چاه را ته نبود.
مسعودسعد.
بی طلب زنهار بر خوان کسی مهمان مشو
گوهر بی قیمتی ریگ ته دندان مشو.
صائب .
- از ته ؛ از بیخ . (یادداشت بخط مرحوم دهخدا).
- ته آب ؛ قعر آب . (ناظم الاطباء).
- ته بساط ؛ آخرین موجودی . آخرین مال کالای مانده .
- ته بندی کردن ؛ پیش از وقت مقداری خورده بودن . (یادداشت بخط مرحوم دهخدا).
- ته تغاری ؛ فرزند آخر در پیری . (یادداشت ایضاً).
- ته چیزی را بالاآوردن ؛ خوردن و صرف کردن تمام آن . (یادداشت ایضاً).
- ته چین ؛ نوعی پلو که با گوشت بره پزند.
- ته دل . رجوع به همین کلمه شود.
- ته دیگ ؛ برنج خشک شده و بهم فشرده ای که پس از طبخ برنج در ته دیگ حاصل آید.
- ته رنگ ؛ بقیه ٔ رنگی که بشده است . (یادداشت بخط مرحوم دهخدا).
- ته نشین ؛ رسوب .
- ته و توی چیزی ؛ عمق آن : ته و توی کاری را درآوردن بالتمام ؛ از جزئیات آن آگاه شدن . (یادداشت بخط مرحوم دهخدا).
- کفگیر به ته دیگ خوردن ؛ کنایه از تمام شدن هستی و دارائی و قدرت است .
- امثال :
ما ریگ ته جوئیم ، شما آب روان ؛ کنایه از ثبات و پایداری گوینده و بی ثباتی و زودگذری شنونده است .
|| پایان چیزی و مایه و اصل از اینجاست که گویند فلانی ته ندارد؛ یعنی بی مایه و بی اصل است و ته کار. اصل کار. (از آنندراج ). بن و اصل . (ناظم الاطباء) :
نیستی خس که ز هر باد به جولان آئی
مرو ازجا، بنشین باقر و، پیش آر تهی .
باقر کاشی (از آنندراج ).
|| به معنی طاق هم هست که در مقابل جفت باشد. (برهان ) (از آنندراج ). طاق و فرد و تک . (ناظم الاطباء). رجوع به تک شود. || زنگی که بر روی تیغ و شمشیر و امثال آن بهم رسد. (برهان ) (از آنندراج ). زنگ تیغ و شمشیر و جز آن . (ناظم الاطباء). || تا و لای را نیز گفته اند. (برهان ) (ازآنندراج ). تاه و لای و چین . (ناظم الاطباء). رجوع به تاه شود.
ته . [ ت َه ْ ] (اِ) نامی است که در شمیرانات و اطراف طهران به درخت داغداغان دهند. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا). رجوع به تاو در جنگل شناسی ساعی ص 231 شود.
ته . [ ت ِه ْ ] (ص ) تهی و خالی . (ناظم الاطباء).
ته . [ ت ِه ْ/ ت ِ هَِ ] (ع اِ اشاره ) مانند ذِه و یا ذِه ِ کلمه ٔاشاره به مؤنث است ؛ یعنی این زن . (ناظم الاطباء).
ته . [ ت ُه ْ ] (اِ) تفو را گویند که آب دهن است و آب دهن انداختن را هم گفته اند. (برهان ) (از آنندراج ). تف و آب دهن . (ناظم الاطباء). رجوع به تف و تفو شود.
فرهنگ عمید
۱. تک.
۲. پایین، زیر.
۳. بن، پایان چیزی.
تا، چین، لا.
۲. پایین، زیر.
۳. بن، پایان چیزی.
تا، چین، لا.
۱. تک.
۲. پایین؛ زیر.
۳. بن؛ پایان چیزی.
تا؛ چین؛ لا.
گویش مازنی
/ta/ دانه، تا: مانند دو تا چهار تا شش تا - ته – ته زدن – لازدن & تو – ضمیر دوم شخص - واحد شمارش ۳پایین – ته ۴تازدن پارچه & نوعی درخت یا چوبی سفت که جهت دسته ی ابزار کشاورزی استفاده می شود & تیغ آفتاب - مال تو & دوم شخص مفرد – تو
۱دانه،تا:مانند دو تا چهار تا شش تا ۲ته – ته زدن – لازدن
۱تو – ضمیر دوم شخص ۲واحد شمارش ۳پایین – ته ۴تازدن پارچه ...
نوعی درخت یا چوبی سفت که جهت دسته ی ابزار کشاورزی استفاده ...
۱تیغ آفتاب ۲مال تو
دوم شخص مفرد – تو
واژه نامه بختیاریکا
بُت؛ سُقُلی؛ هق؛ هقُلی
پیشنهاد کاربران
در زبان لری بختیاری به معنی
تو. شما
Toh
تو. شما
Toh
[ ت َ ] ( اِ ) در گویش شهرستان بهاباد به جای کلمه /ته /از کلمه ی تگ ( tag ) استفاده می شود چون کلمه تگ در قدیم هم استفاده می شده است به نظر می رسد کلمه ی ته از تغییر و تحول کلمه ی تگ به وجود آمده است دهخدا در فرهنگش تگ را علاوه بر معنی ته معانی بن و پایین هم برای آن در نظر گرفته است در گویش بهابادی چون کلمه تگ کلمه ی عمومی تری است متناسب با جمله معنی ته یا پایین می دهد در مثال تگ حوض تگ معنی ته می دهد نه پایین اما در مثال خودکار از روی میز افتاد تگ در این حالت معنی پایین می دهد و نه ته.
هوالعلیم
تَه : ریشه ؛ انتها ؛ آخر ؛ بنیاد ؛ زیر. . . .
تَه : ریشه ؛ انتها ؛ آخر ؛ بنیاد ؛ زیر. . . .
بن، بیخ، ریشه، پس، بنیاد، ژرفنا، عمق، قعر، آخر، انتها، پایین، زیر، منتهاالیه
دردی=
کنایه از آخر و انتهای هر چیز. درد.
- دردی شب ؛ کنایه است از آخر شب. ( از آنندراج ) : چون وقت به دردی شب کشید و کیفیت شراب زور آورد فرورفتگی خواب با او هم آغوش شد. ( اکبرنامه ، از آنندراج ) .
کنایه از آخر و انتهای هر چیز. درد.
- دردی شب ؛ کنایه است از آخر شب. ( از آنندراج ) : چون وقت به دردی شب کشید و کیفیت شراب زور آورد فرورفتگی خواب با او هم آغوش شد. ( اکبرنامه ، از آنندراج ) .
کلمات دیگر: