سونامی

امواج کشندی یا آب تاز، آبلرزه یا سونامی یکی از پدیده های جغرافیایی است. سونامی به لرزش شدید آب دریا گفته می شود که در پی زمین لرزه های زیر دریا پدید می آید. آبی که به لرزه درآمده به شکل موج های عظیم به کرانه ها رسیده و ویرانی به بار می آورَد. سونامی موقعی شروع می شود که حجم عظیمی از آب به سرعت مرتفع می شود. این حرکتِ سریع می تواند در نتیجهٔ یک زلزلهٔ زیرآبی رخ دهد یا بر اثر لغزیدن صخره، یا یک انفجار آتشفشانی یا هر حادثهٔ دیگری که انرژی زیادی دارد ایجاد شود.
بسیاری از سونامی ها در کرانه های ژاپن رخ می دهند و از اینرو واژه ژاپنی مربوط به این پدیده یعنی ( تسونامی) به زبان انگلیسی و از آن راه به بسیاری زبان های دیگر نیز راه یافته است.
غریاله واژهٔ فارسی بومی برای این پدیده در استان بوشهر است و پدیدهٔ غریاله در کرانه های خلیج فارس نیز دارای پیشینه است.
سونامی ها معمولاً پس از یک زمین لرزهٔ بزرگ (با حرکت رو به بالا)، فعالیت آتشفشانی زمین لغزه یا برخورد شهابسنگها پدید می آیند.

رجوع شود به:ت