هرس فرخو پرخو پرکاوش

هرس عمل بریدن یا قطع کردن قسمت هایی از اندام گیاهان بر اساس فرمول و هدف معینی است که با این عمل در رشد ، قدرت رویشی ، زایشی درختان و آرایش آنها دخالت می نماید که در نتیجه مقدار محصول افزایش یافته و گیاه بنحو صحیح و دلخواه پرورش می یابد. اهمیت و نتایج هرس :1 ) - افزایش عمر درخت 2 ) - افزایش میزان محصول 3 ) - ایجاد فرم و اسکلت مطلوب 4 ) - جوان کردن درختان مسن 5 ) - افزایش کیفیت میوه 6 ) - جلوگیری از ریزش میوه هرس میوه : بوته مو یکی از هرس پذیر ترین درختان میوه بوده که به دلیل رشد سالانه می بایستی همه ساله هرس شود و در موقع هرس بیش از 80 % از شاخه های آن حذف می گردد. به همین دلیل اصطلاحی است که می گوییم ( قیچی باغبانی کلید رمز برداشت انگور است ) یعنی هرس مو از همه عملیات باغی مهمتر است . منظور از هرس انگور ، کم کردن تعدادی از شاخه های اضافی و غیر بارور و کوتاه نمودن بقیه آنها می باشد ، بطوریکه تعادل بین ریشه و اندامهای هوایی برقرار گردد ، تا در ادامه آن بتوان میوه ی کافی با کیفیت بالا بدست آورد و همچنین زمینه رشد را که تامین کننده ی میوه سال آینده است ، فراهم ساخت . برای هرس گیاه ، بطور کلی می بایستی به 2 مطلب مهم توجه کرد . یکی شکل دادن به درخت و دیگری کنترل محصول ، بگونه ای که میوه در تمام قسمت های آن پخش شود . البته ، در دیگر درختان میوه این دو عمل مهم بطور همزمان انجام می شود ، اما در مو کاملا جدا از یکدیگر صورت می پذیرد. زیرا سیستم های مختلفی برای پرورش مو وجود دارد که برای هر سیستم می بایستی هرس ویژه ای را اعمال کرد . بطور کلی هرس صحیح ، علاوه بر تنظیم مقدار محصول سالانه ، کیفیت میوه را بالا می برد . * قسمت های مختلف بوته انگور که می بایستی برای تربیت و هرس باروری مورد توجه قرار گیرند عبارتند از : 1 ) - تنه 2 ) - شاخه های اصلی 3 ) - تاج شاخه های قدیمی 4 ) - شاخک ها 5 ) - شاخه های رسیده 6 ) - شاخه های جانبی و پراکنده 7 ) - شاخه های میوه دهنده 8 ) - گره ها 9 ) - جوانه ها 10 ) - پاجوشها 11 ) - ساقه جوشها . فصل هرس در بوته مو : عملیات هرس بوته ی مو ، بطور معمول در 2 فصل اجرا می گردد : 1 ) - هرس خشک ( زمستانه ) : که همان هرس بهره برداری بوده که در دوره ی استراحت گیاه و در زمستان صورت می پذیرد . 2 ) - هرس سبز ( تابستانه ) : که همان هرس مکمل هرس زمستانه بوده و در دوره ی فعالیت بوته مو یعنی در تابستان انجام می گیرد. هرس زمستانه ( خشک ) : عبارتست از حذف شاخه های خشکیده ی ضعیف و بیمار و یا شاخه های بارده همان سال و باقی نهادن شاخه های مناسب با تعدادی معینی جوانه بر روی آنها ، بطوریکه این جوانه ها بتوانند در سال زراعی بعد ، باردهی بوته را تامین کنند. هرس تابستانه ( سبز = تر ) : این نوع هرس را می توان کامل کننده ی هرس خشک دانست ، چرا که این عمل باعث توزیع صحیح و منظم مواد غذایی در اندام های گیاه می شود . این هرس ، هنگامی بر روی بوته مو انجام می گیرد که جوانه ها شروع به رشد کرده باشند . این هرس را می توان در تمام فصل رشد ادامه داد. * قسمت های مختلفی که هرس سبز بر روی آن انجام میگیرد ، عبارتند از : جوانه ها ، شاخه ، برگ و خوشه . انواع هرس خشک : الف ) - هرس فرم دهی ب ) - هرس باردهی الف ) - هرس فرم دهی : از سال اول کاشت نهال در باغ تا سال شروع بار دهی ، نهال های کاشته شده بر حسب شرایط آب و هوایی و نوع خاک و نوع سیستم ( انواع سیستم ایستاده روسیمی ، سیستم پاچراغی و سیستم خزنده ) هرس فرم می شوند . با انجام این هرس اسکلت مو شامل : تنه و بازوها و شاخه های میوه دهنده در طول سه سال پرورش ، در محل مناسب خود تعیین و تربیت می یابند ، بطور کلی قبل از شروع باردهی انگور ، اندام درختچه مو بایستی در طول سه سال فرم دهی کاملا تشکیل شده باشد . ب ) - هرس باردهی در انگور: از سال چهارم ( پس از تشکیل اسکلت و اندام مو با هرسهای فرم دهی در سه سال قبل ) بار دهی مو شروع و همه ساله هرس باردهی در تاکستان انجام می گردد . این هرس را پس از خزان نمودن برگها در پاییز تا قبل از باز شدن جوانه ها در بهار می توان انجام داد . در مناطق سردسیر بهتر است پس از سپری شدن یخبندان زمستان و در بهار انجام گیرد. لذا در هنگام هرس ، هرس کار باید سه هدف عمده را مورد توجه قرار دهد : 1 ) - برداشت حداکثر محصول در همان سال . 2 ) - پیش بینی و تامین شاخه ها ی چوب و جوانه های ذخیره برای سال آتی . 3 ) - بالا بردن عمر تاک . اصول کلی در هرس انگور ( هرس باردهی ) : 1 ) - باید توجه داشت که برداشت محصول با کمیت و کیفیت مطلوب از یک تاکستان ، به باقی گذاشتن تعداد زیاد جوانه های بارده ارتباط نداشته بلکه به طرز تقسیم و توزیع این جوانه ها بر روی قسمت های مختلف شاخه های مو بستگی دارد. 2 ) - مو درختچه ای است که جوانه های بارده ( مولد خوشه انگور ) را بر روی شاخه های یکساله تولید می کند و باردهی این جوانه ها در اکثر ارقام انگور هنگامی که شاخه های یکساله بر روی شاخه دو ساله قرار گرفته باشند بیشتر خواهد بود . 3 ) - چون شاخه ها و بازوهای پیر ( 8 - 5 سا له ) بتدریج تاثیر خود را در کمک به باردهی جوانه ها عملا از دست میدهند ، لذا بایستی با حفظ تناسب بین شاخه های یکساله و چند ساله ( بر اساس قدرت مو ) آنها را حذف و جهت تجدید این بازوها از نرکهای قوی ( شاخه های یکساله ای که از شاخه های چند ساله روئیده اند و جوانه های آن بارده نمی باشند ) که در پایین بازوها و در روی تنه مو تشکیل می شود ، استفاده نمود . 4 ) - در یک شاخه یکساله باردهی جوانه ها به ترتیبی که بر روی شاخه قرار دارند نسبت به واریته ها فرق داشته بطوریکه در بعضی از ارقام انگور جوانه ها ی پایین ، و در عده ای جوانه های نسبتا بالا بارده هستند . بطور کلی اولین و دومین جوانه های تحتانی شاخه یکساله مثل شانزدهمین تا هیجدهمین جوانه بالایی با آنکه کم و بیش بارور می شوند، علیهذا مانند جوانه های سوم تا شانزدهم از پایین به بالا کاملا بارده نخواهند بود و در بین جوانه های سوم تا شانزدهم جوانه های وسطی هر شاخه معم . . .