مولانا محمد امین ذوقی تونی معروف به ذوقی تونی یکی از مشهورترین شاعران قرن دهم است که در تون (فردوس امروزی) به دنیا آمد.
مثنوی ناز و نیاز
محمود هدایت در گلزار جاویدان برگ ۵۲۵، ذوقی را اینگونه معرفی می کند: نامش محمد امین، شاگرد میرزاجان شیرازی است. سال ها در کاشان به سر می برد. خراسان و عراق را هم سیاحت کرده و عاقبت در سنه ۹۶۹ ه. ق در لاهیجان به عالم دیگر شتافت. در تذکره منتخب الطایف تألیف رحم علیخان در برگ ۱۸۴ این گونه از او یاد می کند: ذوقی تونی معاصر شاه طهماسب صفوی و بوده مثنوی ناز و نیاز تصنیف اوست. سعید نفیسی نیز در تاریخ نظم و نثر در ایران می نویسد: ذوقی تونی معاصر شاه طهماسب اول بوده و در سال ۹۷۵ ه. ق درگذشته است. از دیگر افرادی که از ذوقی یاد کرده امین احمد رازی است که در جلد دوم هفت اقلیم از او چنین می گوید: شاعری با ذوق بود و شعر او در غایت عذوبت می گفته است. این بیت از اوست:
مثنوی ناز و نیاز
محمود هدایت در گلزار جاویدان برگ ۵۲۵، ذوقی را اینگونه معرفی می کند: نامش محمد امین، شاگرد میرزاجان شیرازی است. سال ها در کاشان به سر می برد. خراسان و عراق را هم سیاحت کرده و عاقبت در سنه ۹۶۹ ه. ق در لاهیجان به عالم دیگر شتافت. در تذکره منتخب الطایف تألیف رحم علیخان در برگ ۱۸۴ این گونه از او یاد می کند: ذوقی تونی معاصر شاه طهماسب صفوی و بوده مثنوی ناز و نیاز تصنیف اوست. سعید نفیسی نیز در تاریخ نظم و نثر در ایران می نویسد: ذوقی تونی معاصر شاه طهماسب اول بوده و در سال ۹۷۵ ه. ق درگذشته است. از دیگر افرادی که از ذوقی یاد کرده امین احمد رازی است که در جلد دوم هفت اقلیم از او چنین می گوید: شاعری با ذوق بود و شعر او در غایت عذوبت می گفته است. این بیت از اوست:
wiki: ذوقی تونی