نبرد اکتیوم

نبرد آکتیوم. مختصات: ۳۸°۵۶′۰۴″ شمالی ۲۰°۴۴′۱۹″ شرقی / ۳۸٫۹۳۴۴۴°شمالی ۲۰٫۷۳۸۶۱°شرقی / 38.93444; 20.73861
Wikipedia contributors, "Battle of Actium," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Battle_of_Actium&oldid=544152897 (accessed March 21, 2013).
نبرد آکتیوم (به انگلیسی: Battle of Actium) صحنهٔ تقابل سرنوشت ساز آخرین جنگ جمهوری روم مابین نیروهای اوکتاویان از یک سو و نیروهای مختلط مارک آنتونی و کلئوپاترای هفتم از سویی دیگر بود. این نبرد دریایی در ۲ دسامبر سال ۳۱ پیش از میلاد در دریای یونان و در نزدیکی شهر آکتیوم، واقع در استان رومی اپیروس وتوس به وقوع پیوست. ناوگان دریایی اوکتاویان را مارکوس ویپسانیوس آگریپا رهبری می کرد و ناوگان دریایی آنتونی تحت حمایت کشتی های ملکه کلئوپاترا بودند.
پیروزی اوکتاویان در این نبرد سرنوشت ساز او را قادر ساخت تا سلطهٔ خود بر روم و سرزمین های تحت تملکش را تحکیم ببخشد. برای رسیدن به این مقصود، او در ابتدا لقب پرینسپس («نخستین شهروند») را بر خود نهاد و چند سال بعد نیز سنای روم لقب آگوستوس («محترم، مکرم») را به او اعطا کرد و این همان نامی است که او در سال های بعد بدان مشهور شد. آگوستوس ظواهر و تشریفات یک رهبر جمهوری خواه را حفظ و رعایت می کرد اما مورخان عموماً بر این عقیده اند که این تحکیم قدرت و بر خود نهادن عناوین تجلیلی از سوی آگوستوس، پایان کار جمهوری روم را رقم زد و ظهور امپراتوری روم را موجب شد.

نبرد آکتیوم. نبرد آکْتیوم (Battle of Actium)
نبرد دریایی اوکتاویانوس با ناوگان مشترک مارکوس آنتونیوس (مارک آنتونی) و کلئوپاترا. اوکتاویانوس در این نبرد پیروز، و فرمانروای بلامنازع روم (با نام امپراتور اوگوستوس) شد (۲۱پ م). محل نبرد در آکْری، واقع در دماغه ای در غرب یونان، بود. آنتونیوس با سپاهی عظیم متشکل از پیاده نظام و سواره نظام در یونان اردو زده بود، و منتظر حملۀ سپاه کوچک اوکتاویانوس بود. اما نبردهای زمینی سرنوشت ساز نبودند و در این میان مارکوس آگریپا، فرمانده نیروی دریایی اوکتاویانوس، با این که در برابر ۵۰۰ کشتی آنتونیوس فقط ۴۰۰ کشتی داشت، راه تدارکات دریایی آنتونیوس را قطع کرد. آنتونیوس و کلئوپاترا می توانستند جنگ را در خشکی ادامه دهند؛ ولی کلئوپاترا خواستار بازگشت به مصر از راه دریا شد، و از پس آن در نبردی دریایی شکست خوردند؛ و پس از آن که اوکتاویانوس درخواست صلح آنان را رد کرد، به مِصر گریختند. اوکتاویانوس سال بعد به تعقیب آنان شتافت و اسکندریه بدون مقاومت تسلیم شد و آن دو خودکشی کردند.