واسونک

واسونک (Vassunak) ترانهٔ فولکلور (مردمی) است و به معنای واستانیدن دختر از خانواده دختر هست و شامل شادی و غم است. بیشتر در استان فارس به خصوص در میان عشایر در مجالس عروسی و سرور و شادمانی خوانده می شود. این ترانه ها اکثراً تک بیت و با ریتم شش هشت باز در مایه شوشتری خوانده می شوند.واسونک های ایل باصری معروفیت خاصی در استان فارس داشته و غالباً مورد استفادهٔ سایر افراد نیز قرار می گیرد.
شیراز
باصری
خواندن این ترانه ها بیشتر به عهده زنهاست که همراه با خواندن واسونک کِل می زنند. زن خواننده را معمولاً زنی که دایره می زند، همراهی می کند.
واسونک ها ترانه های از دل و جان بر آمده ای هستند که عنوان " پیوند زناشویی " را با خود از این سو به آن سو می برند.
در این ترانه ها همچون ترانه های محلی از عشق ها، آرزوها و خواسته های دیگر انسانی صحبت می شود. سرایندگان گمنام این نوع ترانه ها زیاد دربند ردیف و قافیه نیستند و همین اندازه که در ترانه ای خواست خود را بیان کرده باشند راضی هستند.

واسونَک
(ظاهراً برگرفته از مصدر «واستاندن» به معنی بازپس گرفتن) ترانۀ شاد ویژۀ مراحل مختلف ازدواج، از خواستگاری تا جشن عروسی. درون مایۀ این ترانه ها برگرفته از آداب و سنن هریک از این مراحل است، مانند «عروس ما هل داره ـ نمک و فلفل داره». گویندۀ این ترانه ها با توجه به موضوع و مرحلۀ ازدواج، عروس، داماد، مادر و پدرشان، یا دیگران هستند. وزن و قافیۀ در واسونک ها تفاوت چندانی با وزن و قافیۀ دیگر ترانه های عامیانه ندارد.