هانری اول . [ ی ِ اَوْ وَ ] (اِخ ) (1008-1060 م .) پادشاه فرانسه ، پسر روبرت شاه فرانسه بود. وی در سال 1031م . بعد از پدر خود به سلطنت رسید و در سال 1059م . تاج سلطنت را بر سر بزرگترین پسر خویش فیلیپ نهاد و خود از سلطنت کناره گیری کرد و سال بعد وفات یافت . (از دایرة المعارف بریتانیکا).
هانری اول
لغت نامه دهخدا
هانری اول. [ ی ِ اَوْ وَ ] ( اِخ ) ( 1068-1135م. ) پادشاه انگلستان. چهارمین و جوانترین پسر ویلیام اول ( گیلوم فاتح ) فاتح انگلستان ( 1027-1087م. ) و پادشاه آن کشور بود. به سال 1068 م. به دنیا آمد و بعد از مرگ برادر خود ویلیام دوم ( گیلوم دوم ) معروف به روفوس ( 1059-1100 م. ) در سال 1100 م. به پادشاهی انگلستان رسید. وی با برادر بزرگ خود روبرت که سلطنت نورماندی را داشت و از جنگ صلیبی برگشته بود، جنگید و در تنچ برای وی را شکست داد و نورماندی را به تصرف خود درآورد و برای نگهداری نورماندی با لوئی فربه پادشاه فرانسه که از ویلیام کلیتو پسر روبرت طرفداری میکرد جنگ کرد و وی را شکست داد و بدین ترتیب سلطنت نورماندی را برای خود نگه داشت. سرانجام در سال 1135 وفات یافت و چون اولاد ذکور شرعی نداشت مملکت را به دختر خود ماتیلدا زوجه ژفری ( کنت ِ آنژو ) سپرد. اما به محض فوت او خواهرزاده اش استفن ( اتین دو بلوا ) تاج و تخت را غصب کرد و به پادشاهی نشست. ولی جمعی از اشراف اسکاتلند به حمایت ماتیلدا برخاستند و با استفن مبارزاتی کردند. سرانجام بر این قرار گذاشتند که استفن در پادشاهی باقی بماند، اما پس از او هانری آنژو معروف به پلانتاژنت پسر ماتیلدا به پادشاهی انگلیس برسد. ( از دایرة المعارف بریتانیکا ) ( از تاریخ عمومی قرون وسطی تألیف عبدالحسین شیبانی ج 3 ص 197 ).
هانری اول . [ ی ِ اَوْ وَ ] (اِخ ) (1068-1135م .) پادشاه انگلستان . چهارمین و جوانترین پسر ویلیام اول (گیلوم فاتح ) فاتح انگلستان (1027-1087م .) و پادشاه آن کشور بود. به سال 1068 م . به دنیا آمد و بعد از مرگ برادر خود ویلیام دوم (گیلوم دوم ) معروف به روفوس (1059-1100 م .) در سال 1100 م . به پادشاهی انگلستان رسید. وی با برادر بزرگ خود روبرت که سلطنت نورماندی را داشت و از جنگ صلیبی برگشته بود، جنگید و در تنچ برای وی را شکست داد و نورماندی را به تصرف خود درآورد و برای نگهداری نورماندی با لوئی فربه پادشاه فرانسه که از ویلیام کلیتو پسر روبرت طرفداری میکرد جنگ کرد و وی را شکست داد و بدین ترتیب سلطنت نورماندی را برای خود نگه داشت . سرانجام در سال 1135 وفات یافت و چون اولاد ذکور شرعی نداشت مملکت را به دختر خود ماتیلدا زوجه ٔ ژفری (کنت ِ آنژو) سپرد. اما به محض فوت او خواهرزاده اش استفن (اتین دو بلوا) تاج و تخت را غصب کرد و به پادشاهی نشست . ولی جمعی از اشراف اسکاتلند به حمایت ماتیلدا برخاستند و با استفن مبارزاتی کردند. سرانجام بر این قرار گذاشتند که استفن در پادشاهی باقی بماند، اما پس از او هانری آنژو معروف به پلانتاژنت پسر ماتیلدا به پادشاهی انگلیس برسد. (از دایرة المعارف بریتانیکا) (از تاریخ عمومی قرون وسطی تألیف عبدالحسین شیبانی ج 3 ص 197).
هانری اول . [ ی ِ اَوْ وَ ] (اِخ ) (1512-1580م .) پادشاه پرتقال ، سومین پسر امانوئل امپراتور پرتقال . به سال 1512م . در لیسبون به دنیا آمد و در سال 1578م . به سلطنت رسید. (از دایرة المعارف بریتانیکا).
هانری اول . [ ی ِ اَوْ وَ ] (اِخ ) (حدود 876 - 936 م .) پادشاه آلمان ، پسر اوتون . در سال 912 پس از مرگ پدرش ، دوک ساکس شد. در سال 918م . کنراد اول پادشاه آلمان پیشنهاد کرد که ولایت تورنژی از ساکس جدا شود و مراداو تضعیف دوک ساکس که رقیب قوی کنراد به شمار میرفت بود. بدین سبب میان او و هانری اول دوک ساکس در محل ارزبورگ جنگی سخت درگرفت و به شکست کنراد انجامید. کنراد در بستر مرگ به اشراف آلمان توصیه کرد که رقیب قدیم خود یعنی هانری ، دوک ساکس را به پادشاهی آلمان برگزینند و گفت او تنها مردی است که میتواند از تهاجم مجارها جلوگیری کند. در سال 919 م . بر طبق وصیت کنراد، هانری به پادشاهی آلمان انتخاب شد و سلطنت آلمان بیش از یکصد سال در خانواده ٔ او باقی ماند. هانری مملکت را آرام کرد و حدود آن را مشخص ساخت و جوانان آلمان را از سن شانزده سالگی به خدمت نظام وظیفه گماشت . وی مجارها را در سال 934 م . در محل مرزبورگ شکست فاحش داد. سرانجام به سال 936م . درگذشت و پس از اوپسرش اوتون کبیر که از پادشاهان نامی آلمان است و او را تالی شارلمانی بلکه بزرگتر از او میدانند، جانشین وی شد. (از تاریخ عمومی قرون وسطی تألیف عبدالحسین شیبانی ج 2 ص 116) (از دایرة المعارف بریتانیکا).
دانشنامه آزاد فارسی
پادشاه فرانسه (حک: ۱۰۳۱ـ۱۰۶۰م)، دوران سلطنتش بیشتر به منازعه با ویلیام فاتح گذشت که در آن زمان دوک نورماندی بود.