باسمنج

باسمِنْج یا واسمیش یکی از شهرهای مرکزی استان آذربایجان شرقی است که در بخش مرکزی شهرستان تبریز واقع شده است. این شهر در ۱۰ کیلومتری جنوب شرق مرکز استان قرار گرفته است و با ۱۱٬۱۹۰ نفر جمعیت در سال ۱۳۹۰ خورشیدی، بیست و دومین شهر آذربایجان شرقی محسوب می شود. عملیات الحاق باسمنج به تبریز آغاز شده و در همین راستا جادهٔ مواصلاتی این شهر و مرکز استان در حال تعریض است. شورای اسلامی تبریز نیز این طرح را تصویب کرده و آن را جهت اجرا به فرمانداری این شهرستان ارسال کرده است.
آرپادره سی
استیار
اسکندر
باغ یعقوب
بیرق
جانقور
چاوان
حاج عبدال
دیزج لیلی خانی
زرنق
سفیده خوان
شادباد علیا
شادباد مشایخ
طویقون
فتح آباد
کرکج
کلوکدرق
کندرود
گوار
لیقوان
ملک کیان
نعمت آباد
هروی
واژهٔ باسمنج از سدهٔ هشتم به بعد به صورت های اسفنج، اوسبنج، فهوسفنج و وهوسفنج در بعضی متون دیده می شود. در باب ریشهٔ نام باسمنج (بهوسپنج) گفتنی است که اجزای فهو، وهو و بهو در زبان پهلوی به معنی خوب است که همگی در توصیف سپنج هستند؛ اما خود سپنج در این زبان به معنی جایگاه استراحت است. اصطلاح فارسی سپنج سرای هم باید در رابطه با همین معنی سپنج (استراحت) پدید آمده باشد.
به نوشتهٔ رشیدالدین فضل الله در دورهٔ او، قریهٔ اوسبنج مشهور به ترک دیه از دیه های ناحیهٔ مهران رود شمرده می شد و حدودش متصل به شارع خراسان و به اراضی زرنق و شادباد علیا و شارع قریهٔ مرده ناب و فتح آباد بود. در یکی از قباله های مربوط به سال ۹۸۷ هجری از همنام آن -مزرعه یا ده اُسفنج- در ناحیهٔ بروانان (بخش ترکمانچای) نام برده شده است. در منابع تاریخی دورهٔ صفویان نیز نام فهوسفنج آمده است. به نوشتهٔ اسکندرمنشی در سال ۹۸۹ هجری، شاه محمد خدابنده از سعیدآباد کوچ کرد و وارد فهوسفنج شد.
در زمان سلطان محمد خدابنده در جنگ میان قزلباش ها و سپاهیان امپراتوری عثمانی در کنار رود فهوسفنج، عثمانی ها شکست خوردند و عقب نشینی کردند. شاه عباس یکم که در سال ۹۹۸ هجری بر اثر صلح با عثمانی، قسمت هایی از آذربایجان و شیروان و بنادر دریای خزر و کردستان و لرستان (متصرفات عثمانی ها در فاصلهٔ سال های ۹۸۵ و ۹۹۸ هجری) را به آن دولت واگذار کرده بود، در سال ۱۰۱۲ عجری برای بازپس گیری آذربایجان از عثمانی ها، پیش از ورود به تبریز و پس از اقامت در کاروانسرای شبلی، وارد فهوسفنج شد. در سال ۱۰۲۷ هجری، قوای عثمانی به سرداری خلیل پاشا، شهر تبریز و در پی آن قریهٔ فهوسفنج را تسخیر نمودند.

باسْمِنْج
شهری در استان آذربایجان شرقی در بخش مرکزی شهرستان تبریز. در ۱۹کیلومتری جنوب شرقی تبریز، سر راه قدیم تبریز به بستان آباد و لیقوان، در کوهپایۀ شمالی کوهستان سهند قرار دارد. رودخانۀ باسمنج از کنار آن می گذرد و ارتفاع آن ۱,۷۳۰ متر است. اقلیم این شهر معتدل مایل به سرد و نیمه خشک و جمعیت آن ۸,۷۶۰ نفر است. از مراکز مهم کشاورزی و دامداری است.

[ویکی فقه] باسمنج (ابهام زدایی). باسمنج ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • دهستان باسمنج، دهستانی واقع در شهرستان تبریز • شهر باسمنج، شهری واقع در شهرستان تبریز
...