عبدالقادر بن ملوک شاه بدائونی یا ملّا عبدالقادر بدایونی (۹۴۷- ۱۰۲۴ق)، تاریخ نگار و مترجم صاحب نام قرن دهم هجری، مقارن با دوران سلطنت اکبرشاه در هندوستان است. زادگاه او را بدائون، ناحیه و شهری کهن در ایالت اوتار پرادش در شمال هند ذکر کرده اند.
منتخب التواریخ
نجات الرشید
الاحادیث
تالیف بخش عمده ای از کتاب تاریخ الفی
در دوازده سالگی پدرش ملوک شاه وی را به سنبهل، نزد شیخ حاتم سنبهلی می برد تا فقه حنفی را بیاموزد. وی هم چنین نزد محمد مکی و نیز جد مادریش مخدوم اشرف بساوری، قرآن و علوم عربی را آموخت. بدائونی در سال ۹۶۶ق به همراه پدرش به آگرا می رود و در سلک شاگردان شیخ مبارک ناگوری، علوم رسمی را فرا می گیرد. بدائونی در علوم دیگر از جمله موسیقی، تاریخ و نجوم نیز تبحر داشته است.
بدائونی در اواخر ذیحجه ۹۸۱ به آگره می رود و در آنجا توسط جلال خان قورچی و حکیم عین الملک شیرازی به اکبر شاه معرفی می شود. او پس از ورود به دربار اکبر، دارای منصب هایی می گردد و مسئولیت هایی نیز به وی واگذار می شود. از جمله این که به دستور اکبر، فعالیت های گسترده ای را در زمینه نگارش و نیز ترجمه آثاری از زبان سانسکریت و عربی به فارسی آغاز می کند. از مهم ترین آثار او نگارش کتاب منتخب التواریخ در سه جلد می باشد که تاریخ نگاری از زمان غزنویان تا سلطنت اکبر شاه را شامل می شود.
بدائونی در سال ۹۹۹ قمری به زادگاهش بدائون باز می گردد و اواخر عمر خویش را در انزوا سر می کند.دربارهٔ تاریخ دقیق مرگ وی اختلاف نظر وجود دارد.او را در باغ انبه عطارپور در نزدیکی بدائون دفن کردند.
منتخب التواریخ
نجات الرشید
الاحادیث
تالیف بخش عمده ای از کتاب تاریخ الفی
در دوازده سالگی پدرش ملوک شاه وی را به سنبهل، نزد شیخ حاتم سنبهلی می برد تا فقه حنفی را بیاموزد. وی هم چنین نزد محمد مکی و نیز جد مادریش مخدوم اشرف بساوری، قرآن و علوم عربی را آموخت. بدائونی در سال ۹۶۶ق به همراه پدرش به آگرا می رود و در سلک شاگردان شیخ مبارک ناگوری، علوم رسمی را فرا می گیرد. بدائونی در علوم دیگر از جمله موسیقی، تاریخ و نجوم نیز تبحر داشته است.
بدائونی در اواخر ذیحجه ۹۸۱ به آگره می رود و در آنجا توسط جلال خان قورچی و حکیم عین الملک شیرازی به اکبر شاه معرفی می شود. او پس از ورود به دربار اکبر، دارای منصب هایی می گردد و مسئولیت هایی نیز به وی واگذار می شود. از جمله این که به دستور اکبر، فعالیت های گسترده ای را در زمینه نگارش و نیز ترجمه آثاری از زبان سانسکریت و عربی به فارسی آغاز می کند. از مهم ترین آثار او نگارش کتاب منتخب التواریخ در سه جلد می باشد که تاریخ نگاری از زمان غزنویان تا سلطنت اکبر شاه را شامل می شود.
بدائونی در سال ۹۹۹ قمری به زادگاهش بدائون باز می گردد و اواخر عمر خویش را در انزوا سر می کند.دربارهٔ تاریخ دقیق مرگ وی اختلاف نظر وجود دارد.او را در باغ انبه عطارپور در نزدیکی بدائون دفن کردند.