پانونیا

پانونیا (به لاتین: Pannonia) نام یکی از استانهای امپراتوری روم بود. این سرزمین از شمال و خاور به رود دانوب، از سوی باختر هم مرز با نوریکوم (قلمرو سلتها و در اتریش و بخشی از اسلونی امروز) و ایتالیای شمال، از جنوب با استانهای دالماتیا (منطقهٔ به طور قابل توجهی بزرگتر از دالماسی، در کرواسی امروز)، موئسیا (امروز در بالکان) و داکیه (وابسته به داسها) هم مرز بود. پانونیا منطبق با نیمهٔ باختری مجارستان و بخش های کوچکی از کشورهای کنونی اتریش، کرواسی، صربستان، اسلوونی و بوسنی و هرزگوین است. پانونیا به طور تقریبی در ناحیهٔ فرادانوب در مجارستان امروز قرار داشت.پانونیا در قرن یکم میلادی   امپراتوری روم در سال ۱۱۷ میلادی   پانونیای علیا و سفلی در قرن دوم میلادی   پانونیا در قرن چهارم میلادی   مرزهای کنستانتین بزرگ با پانونیا در سال ۳۳۰ میلادی
طبق یک نظریه، پانونیا از زبان ایلیری ریشه گرفته است و از واژهٔ نیاهندواروپایی -pen* به معنای مرداب، آب، نمناک و هم ریشه با واژگان انگلیسی fen به معنای مرداب و هندی pani به معنای آب است.
پیش از رومیها، ایلیریها در پانونیا زندگی می کردند به علاوهٔ سلتها که در بخش های غربی ساکن بودند. فتح پانونیا به سال ۳۵ پیش از میلاد به فرماندهی آگوستوس (که در سال ۲۷ پیش از میلاد امپراتور روم شد) آغاز و در سال ۱۴ پس از میلاد با فتح سیرمیوم تکمیل شد. بعداً تراژان در سال ۱۰۶ پانونیا را به دو بخش پانونیای علیا و پانونیای سفلی تقسیم کرد.
در نبرد اِدِسا، سومین از جنگ های ایران و روم که در سال ۲۶۰ بین شاپور یکم و والرین اتفاق افتاد، بر فهرست بلندی از استان های رومی که در جنگ شرکت کردند در سنگ نوشته شاپور یکم بر کعبه زرتشت تأکید شده است. در آن نام پانونیا با نام سرزمین پندانیا ذکر شده است.

پانونیا (Pannonia)
ناحیه ای باستانی در اروپای مرکزی. از شمال به رود دانوب، از غرب به نوریکوم، از جنوب به دالماسی، و از شرق به مویسیا محصور بود. در ۹پ م مقهور روم شد؛ ابتدا ضمیمۀ ایالت ایلیریکوم و پس از سرکوب شورش ایلیریاییها در ۷ـ۹م، ایالتی مستقل شد. امپراتور ترایانوس پانونیا را به دو ایالت پانونیای علیا و سفلا تقسیم کرد و امپراتور دیوکلتیانوس باز هم آن را به بخش های کوچک تری تقسیم کرد.