رای بی اثر

رأی بی اثر. به آن تعداد از آرای نامزد برنده که بیش از حد نصاب لازم برای پیروزی بوده اند یا آرای نامزدهای شکست خورده که در تعیین برندهٔ انتخابات تأثیری نداشته باشند، رأی بی اثر گفته می شود. به عبارت دیگر به هر رأیی که در رسیدن به هدفش، یعنی انتخاب نامزد مورد نظر، تأثیرگذار نباشد، رأی بی اثر گفته می شود.
نمایندگی تناسبی
دموکراسی
رأی انتقال پذیر
رأی دهی تاکتیکی
قانون دوورژه
به بیان ساده تر، در یک انتخابات، نامزدها برای پیروزی در انتخابات، باید حد نصابی از آرا (مثلاً نصف بعلاوهٔ یک آرا) را کسب کنند. حال اگر تعداد آرای نامزد پیروز، بیش تر از حد نصاب لازم باشد، آن آرای اضافه در سرنوشت نامزد برنده تأثیری نخواهند داشت. چون نامزد برنده، حد نصاب آرا را کسب کرده و پیروز شده است حال اگر چندهزار رأی بیش تر به نام او باشد، در سرنوشت او اثری نخواهند داشت. همین حکم در مورد آرای نامزدهایی که حدنصاب آرا را کسب نکرده و شکست خورده اند هم صادق است. چون آن نامزدها شکست خورده اند و اگر چندهزار رأی از آرای آن ها کم شود، اثری در سرنوشت آن ها نخواهد داشت. در نتیجه، این آرا در کل نتیجهٔ انتخابات، بی اثر خواهند شد.
معمولاً آن نظام های انتخاباتی مطلوب هستند که میزان رأی های بی اثر در آن ها در کمترین حد ممکن باشد. وجود رأی های بی اثر در یک انتخابات می تواند منجر به احساس سرخوردگی و بی میلی شرکت کنندگان نسبت به شرکت در انتخابات شود. از آن مهم تر اینکه وجود رأی بی اثر به آن معناست که افراد صاحب این رأی ها در نتیجهٔ حاصل از انتخابات هیچ نماینده ای ندارند و این موضوع تأثیر مستقیمی در کیفیت و کمیت نمایندگان در یک نظام سیاسی خواهد داشت.
نظام انتخاباتی رأی انتقال پذیر، روش مناسبی برای جلوگیری از به وجود آمدن آرای بی اثر در انتخابات است.