هدی الطالب فی شرح المکاسب

[ویکی اهل البیت] سید محمدجعفر مروج جزایری این اثر را در شرح و نقد کتاب مکاسب، تالیف کرده است.
«هدی الطالب فی شرح المکاسب» شرح مباحث کتاب «المکاسب» شیخ مرتضی انصاری در موضوع فقه معاملات است که سید محمدجعفر جزائری مروج، آن را به رشته تحریر درآورده است. در پایان هر جلد فهرست مطالب و در پاورقی منابع مورد استفاده مؤلف ارائه شده است.
کتاب به روش فقه استدلالی نگاشته شده و متن کتاب مکاسب در بالا و نگاشته های مؤلف در پایین صفحات آمده است. مؤلف بیشتر قصد به چالش کشاندن دیدگاه های شیخ مرتضی انصاری را دارد و کمتر به شرح مطالب وی پرداخته است.
شرح و نقد دیدگاه های شیخ انصاری و فقهای دیگ ربا هدف آسان سازی درک و فهم مطالب آن است.
جلد نخست از این مجموعه به بحث درباره بیع و فروعات فقهی آن پرداخته است. نگارنده (شارح) ابتدا تعریفی از عقد و اقسام آن ارائه نموده و سپس به تعریف بیع از دیدگاه برخی از فقهای مشهور شیعه پرداخته و معنای عین، منفعت و حق که در تعریف بیع لحاظ شده را بررسی نموده است.
در ادامه، بحثی تفصیلی درباره حق و ملکیت که از ارکان بیع است ارائه شده و معانی مختلف حق و ملکیت و اقسام آنها آمده است. وی دیدگاه ها و سخنان فقهای شیعه امامیه را در مورد بیع منعکس نموده و فرق بیع و معاطات و معنای معاطات و احکام آن و اقوال علما در این باره را توضیح داده است. سپس برخی از قواعد فقه معاملات در مورد معاطات را تبیین و صحت معامله از طریق معاطات را با استفاده از قواعد مزبور بیان کرده است.
بررسی شروط صحت و فساد عقد بیع و لازم بودن عقد بیع و دلائل آن از دیگر مباحث مجلد اول از این مجموعه فقهی است. در ادامه به احکام ضمان در صورتی که معامله بیع فاسد باشد، اشاره نموده و روایات و ادله مربوط به ضمان را با توجه به قاعده «ما یضمن بصحیحه یضمن بفاسده» و قاعده «ما لایضمن بصحیحه لایضمن بفاسده» مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد.
رد کردن عین در صورت فساد عقد و ضمان منافع عین در صورتی که کالا مثلی یا قیمی باشد و یا این که پیدا کردن مثل امکان نداشته باشد، به همراه سایر احکام و فروعات ضمان، از مباحث بعدی کتاب است. شرایط متعاقدین (بایع و مشتری) در بیع شامل بلوغ، قصد بیع در حال اختیار، داشتن اذن از طرف مالک در صورتی که معامله کننده عبد باشد و بخواهد بیع را به صورت فضولی انجام دهد از دیگر مباحث کتاب است.