در نسبیت خاص، چارتکانه (به انگلیسی: Four-momentum) تعمیم تکانه کلاسیک سه بعدی به فضازمان چهاربعدی است. تکانه یک بردار در سه بعد است و چارتکانه یک چاربردار در فضازمان است.
Landau, L.D. (2000). The classical theory of fields. 4th rev. English edition, reprinted with corrections; translated from the Russian by Morton Hamermesh. Oxford: Butterworth Heinemann. ISBN 9780750627689. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
Rindler, Wolfgang (1991). Introduction to Special Relativity (2nd ed.). Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-853952-5.
چارتکانه پادوردای یک ذره با سه-تکانه p = (px, py, pz) و انرژی E عبارت است از:
چارتکانه در محاسبات نسبیتی سودمند است زیرا یک بردار لورنتز است. یعنی می توان به آسانی تحت تبدیلات لورنتز، چگونگی تبدیل آن را ردیابی نمود.
تعریف بالا بادر نظرگرفتن قرارداد x0 = ct نوشته شده است. برخی نویسندگان از قرارداد x0 = t استفاده می کنند که تعریفی متفاوت به دست می آید که در آن P0 = E/c2. همچنین می توان چارتکانه هموردای Pμ را تعریف نمود که در آن علامت سه تکانه معکوس است.
Landau, L.D. (2000). The classical theory of fields. 4th rev. English edition, reprinted with corrections; translated from the Russian by Morton Hamermesh. Oxford: Butterworth Heinemann. ISBN 9780750627689. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
Rindler, Wolfgang (1991). Introduction to Special Relativity (2nd ed.). Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-853952-5.
چارتکانه پادوردای یک ذره با سه-تکانه p = (px, py, pz) و انرژی E عبارت است از:
چارتکانه در محاسبات نسبیتی سودمند است زیرا یک بردار لورنتز است. یعنی می توان به آسانی تحت تبدیلات لورنتز، چگونگی تبدیل آن را ردیابی نمود.
تعریف بالا بادر نظرگرفتن قرارداد x0 = ct نوشته شده است. برخی نویسندگان از قرارداد x0 = t استفاده می کنند که تعریفی متفاوت به دست می آید که در آن P0 = E/c2. همچنین می توان چارتکانه هموردای Pμ را تعریف نمود که در آن علامت سه تکانه معکوس است.
wiki: چارتکانه