تاییه ابن فارض

تائیۀ ابن فارض
نام دو قصیده از ابن فارض (۵۷۶ـ۶۳۲ق) شاعر و عارف مصری، با اسامی تائیه کبری و تائیه صغری. قافیۀ هردوی آن ها به حرف «ت» ختم می شود. تائیه کبری، که «نظم السلوک» یا «نظم الدر» نیز نامیده می شود، شامل ۷۶۲ بیت است و گویند شاعر پس از نوعی حالت خلسه و بیخودی که گاهی یک هفته تا ده روز طول می کشید، آن را سروده است. این قصیده طولانی، شامل قواعد عشق و عرفان و حاوی نتایج کشف و وجدان شخصی شاعر است. تائیه صغری قصیدۀ کوتاهی است و برای آن که با تائیه کبری اشتباه نشود، به این نام خوانده شده است. قصیدۀ تائیه ابن فارض نزد صوفیان بسیار مشهور بوده و شروح متعددی بر آن ها نوشته شده که مهم ترین آن شرح جَندی، عارف بزرگ قرن هشتم هجری ایران است.

[ویکی فقه] تائیه ابن فارِض، معروف به نظم السلوک یا نظم الدُرّ، قصیده ای عرفانی در احوال و مراتب سلوک، سروده ابن فارِض می باشد.
تعداد ابیات قصیده را از ۷۵۰ تا ۷۷۹ بیت ذکر کرده اند.
نام دیگر
این قصیده به تائیةالکبری نیز شهرت دارد تا از دیگر قصیده تائیه ابن فارض، موسوم به تائیة الصغری ممتاز شود.
وجه تسمیه به نظم السلوک
گفته اند که ابن فارض این قصیده را بر اثر جذبه هایی که گاه گاه به او دست می داد، سرود و قصد داشت نام آن را «لَوایح الجَنان و رَوایح الجِنان» بگذارد، اما پیامبر اکرم صلی اللّه علیه و آله و سلم را در خواب دید و به اشاره آن حضرت، قصیده را «نظم السلوک» نامید.
معراج نامه
...