کلمه جو
صفحه اصلی

خط تراز

دانشنامه عمومی

خط تراز یا خط کانتوری (به انگلیسی: contour line) تابعی دو متغیرهٔ منحنی شکل است که نتیجهٔ تابع مقداری ثابت است.در نقشه نگاری معمولاً خط تراز را برای نقاطی که دارای ارتفاع مساوی از سطح پیش فرض که معمولاً سطح آب های آزاد است، در نظر می گیرند و به اختصار به آن کانتور می گویند.
قانون ۱: هر خط حدفاصل (خط کنتور) نمایشگر خطوطی است که کاملاً هم ارتفاع هستند.
قانون ۲: خطوط حدفاصل هیچ گاه با یکدیگر برخورد نمی کنند.
قانون ۳: رفتن از یک خط حدفاصل به یک خط حدفاصل بالاتر، نشان دهندهٔ افزایش ارتفاع می باشد.
قانون ۴: هر چقدر، خطوط حدفاصل به همدیگر نزدیکتر باشند، شیب زمین تندتر و هر چقدر فاصلهٔ این خطوط با همدیگر بیشتر باشد، شیب زمین ملایم تر است.
قانون ۵: تعدادی خطوط حدفاصل بسته، نشانگر یک تپه یا یک کوه می باشند، اما اگر این خطوط بسته به صورت هاشور زده باشند، نمایشگر یک حفره بر روی سطح زمین می باشند.
قانون ۶: خطوط حدفاصل در یک دره که رودخانه دارد در نقاط سرچشمه رودخانه و بالای تپه به صورت شکل V در می آیند.
قانون ۷: بر روی یک قله یا در عمق یک دره با ارتفاع یکسان ممکن است تعدادی از خطوط حدفاصل تکرار شوند. این معمولاً در مورد دره های هم سطح یا قله هم ارتفاع اتفاق می افتد.
نمودار کانتوری (به انگلیسی: Contour plot)به عنوان یک نمایش گرافیکی از روابط بین سه متغیر عددی در دو بعد استفاده می شود. دو متغیر برای محور X و Y و متغیر سوم Z، برای سطوح کانتور می باشد.سطوح کانتور به صورت منحنی رسم می شود و نواحی بین منحنی ها که مقادیر درون یابی هستند را می توان به صورت غیر رنگی یا رنگ بندی های مشخص نمایش داد.
یک نقشه کانتور (به انگلیسی: contour map)، نقشه ای است که توسط خطوط کانتور ترسیم می گردد.
اغلب اوقات خطوط کانتوری دارای نام مشخصی هستند که با واژهٔ "هم" (برابر واژهٔ "iso-" به معنای "برابر") آغاز می شود، مانند خط هم باران، هم فشار، هم فشار و... . این نام ها بیشتر در هواشناسی رایج است که ممکن است چندین نقشه با متغیرهای گوناگون با هم دیده شوند.

دانشنامه آزاد فارسی

خط تراز (contour)
(یا: پربند) خط اتصال نقاطِ هم ارتفاع در نقشه. خط هایِ تراز با فواصلِ ارتفاعیِ منظم، مثلاً هر ده متر، رسم می شوند. هرقدر این خطوط به هم نزدیک تر باشند، شیب تندتر است. با نگاشتِ خطوط تراز می توان برجستگی های هر منطقه را تفسیر کرد و اشکالِ سطحِ زمین را تشخیص داد.


کلمات دیگر: