کلمه جو
صفحه اصلی

یان وان ایک

دانشنامه عمومی

یان وان آیک. یان وان آیک (به فلاندری: Jan van Eyck) یا یوهانس دی آیک، نقاش فلاندری، یکی از بهترین نقاشان سدهٔ ۱۵ میلادی در اروپای شمالی بود. برداشت اشتباهی در قرن ۱۶ وجود داشت که یان وان ایک را مبدع رنگ روغن معرفی می کرد، در صورتی که رنگ روغن به عنوان تکنیکی برای مجسمه های چوبی و اشیا دیگر از خیلی قبل تر وجود داشته و تئوفلیس به طور آشکار دستور نقاشی های پایه روغنی را در رساله اش در ۱۱۲۵ ارائه می دهد.
مریم عذرا در کلیسا (ق. ۱۴۲۵)− رنگ روغن روی چوب– ۱۴×۳۲– س. م
ستایش بره (۱۴۳۲) رنگ روغن روی تخته- کلیسای سنت باوو- گنت
بشارت (ق. ۱۴۲۵–۱۴۳۰) رنگ روغن روی بوم– ۹۳×۳۷– س. م
پرترهٔ نیکولو البرگتی (ق. ۱۴۳۱) رنگ روغن روی تخته–کلیسای سنت باوو– گنت
پرترهٔ مسیح (ق. ۱۴۴۰) چوب بلوط-۳۳/۴×۲۶/۸ س. م- موزهٔ گرونینگ- بروژ
پرترهٔ جیووانی آرنولفینی (۱۴۳۵) رنگ روغن روی تخته-۲۹×۲۰ س. م- موزهٔ اشتاتلیچ-برلین
البته این حقیقت دارد که برادران وان آیک جزء اولین نقاشان هلند آغازین بودند که از رنگ روغن در صفحات چوبی نقاشی استفاده می کردند؛ و همچنین به جلوه های چشمگیر جدیدی برای لعاب دادن، تکنیک خیس روی خیس و تکنیک های دیگر دست یافتند؛ بنابراین به دلیل تسلط بر این تکنیک، به طور سنتی لقب پدر نقاشی با رنگ روغن را به او می دهند.یان وان آیک اغلب به عنوان برادر و هم طراز هوبرت وان آیک شناخته می شود. با این تصور که هر دوی آن ها از شهر مزک واقع در بلژیک به دنیا آمده اند.البته نام دیگری که در این میان به عنوان مبدع رنگ های بیس روغنی از او یاد می شود استاد شهر فلمال هنرمند برجستهٔ سرزمین فلاندر، است که در سدهٔ پانزدهم میلادی با ابداع رنگ روغن فصلی نو در تجسم عمیق در فضا و پیوستگی سایه روشن ها در نقاشی گشود.
تاریخ دقیق تولد وان آیک مشخص نیست؛ تنها می دانیم ۱۳۹۵ یا کمی زودتر سال تولد وی بوده است. اولین نوشته ای که در مورد او وجود دارد از دربار یوهان سوم، دوک باواریا در لاهه پایتخت هلند است. در این نوشتار اشاره شده که وان آیک در خلال سال های ۱۴۲۲ تا ۱۴۲۴ خدمتکار دربار به عنوان نقاش بوده است که البته دو همکار هم او را یاری می رساندند. بر اساس همین نوشتار است که تاریخ تولد وی ۱۳۹۵ میلادی حدس زده شده است. نقاشی های مینیاتور در کتاب تورین میلان آئورز (به انگلیسی: Turin-Milan Hours) تنها آثار بر جای مانده از وی از همین دوران است. البته اکثر این آثار طی یک آتش سوزی در ۱۹۰۴ از بین رفت و تنها عکس هایی از آن ها باقی مانده است.
در پی مرگ دوک باواریا در ۱۴۲۵، وان آیک به خدمت فیلیپ سوم، دوک بورگوندی درآمد. او یک سال در لیل اقامت گزید و بعد به بروژ نقل مکان کرد و تا زمان مرگش در ۱۴۴۱ در آنجا زندگی کرد. در قرن ۲۰ اسنادی منتشر شد که نشان گر فعالیت های او در دربار فیلیپ است.


کلمات دیگر: