سالارایان، سلّاریان، بنی سالار ، بنی سلّار ، آل مسافر یا مسافریان نام دودمانی ایرانی است که میان سال های ۳۳۰ تا ۳۷۰ هجری برابر با ۹۴۱ تا ۹۸۰ میلادی بر آذربایجان و بخش هایی از قفقاز فرمان می راندند. آنان دیلمی بودند و گرایش دینیشان به اسماعیلیه بود. اینان نام خود را از نیایشان محمد پسر مسافر داشتند که پیرامون ۹۱۹ میلادی در طارم و رودبار به قدرت رسید.
سردودمان سالاری مرزبان پسر محمد بود که در ۹۴۱ میلادی بر آذربایجان چیره شد. وی در آینده بر ارمنستان، دبیل، اران و دربند هم چیره گشت. در ۹۴۵ وی به نبرد با روسیان دریانوردی که به کرانه های دریای مازندران تاخته بودند رفت. وی در پایان دورهٔ فرمانرواییش توانسته بود گرجستان، شروان، شکی، انجاز، و بخش های بسیاری از قفقاز را به تبعیت از دولت خود وادارد.
با مرگ مرزبان فرمانروایی مسافریان رو به سراشیب نهاد. واپسین فرمانروای ایشان ابراهیم پسر مرزبان بود که به دست کردهای روادی کشته شد و پسرش ابوالهیجاء ابراهیم هم به ارمنی ها پناه برد و چندی پس از آن کشته شد. اینگونه چیرگی آنان بر آذربایجان پایان یافت ولی تا روزگار سلجوقیان دودمانشان در پیرامون طارم پایدار ماند، اگرچه پیرو دولت های نیرومند زمان بودند.
سردودمان سالاری مرزبان پسر محمد بود که در ۹۴۱ میلادی بر آذربایجان چیره شد. وی در آینده بر ارمنستان، دبیل، اران و دربند هم چیره گشت. در ۹۴۵ وی به نبرد با روسیان دریانوردی که به کرانه های دریای مازندران تاخته بودند رفت. وی در پایان دورهٔ فرمانرواییش توانسته بود گرجستان، شروان، شکی، انجاز، و بخش های بسیاری از قفقاز را به تبعیت از دولت خود وادارد.
با مرگ مرزبان فرمانروایی مسافریان رو به سراشیب نهاد. واپسین فرمانروای ایشان ابراهیم پسر مرزبان بود که به دست کردهای روادی کشته شد و پسرش ابوالهیجاء ابراهیم هم به ارمنی ها پناه برد و چندی پس از آن کشته شد. اینگونه چیرگی آنان بر آذربایجان پایان یافت ولی تا روزگار سلجوقیان دودمانشان در پیرامون طارم پایدار ماند، اگرچه پیرو دولت های نیرومند زمان بودند.
wiki: مسافریان