حقوق بین الملل خصوصی علم مطالعه قواعد حقوقی حاکم بر روابط اشخاص حقوق خصوصی در پهنه بین المللی می پردازد. مقررات حقوق بین الملل خصوصی مشخص می کند که در صورت اختلاف قوانین در نظام های حقوقی مختلف در یک رابطهٔ بین المللی کدام قانون بایستی به اجرا گذاشته شود، به همین جهت در کشورهای انگلیسی زبان و پیرو حقوق کامن لا معمولاً از اصطلاح تعارض قوانین در اشاره به این شاخه از حقوق استفاده می شود.
تقسیم جغرافیای اشخاص، وضعیت حقوقی بیگانگان و مسئله تعارض ها (مانند تعارض قوانین و تعارض دادگاه) سه موضوع اصلی حقوق بین الملل خصوصی است. اصطلاح حقوق بین الملل خصوصی نخستین بار از سوی ژوزف استوری در سال ۱۸۳۴ و سپس توسط دیگر نویسندگان به کار گرفته شد.
قواعد حقوق بین الملل خصوصی به دو دسته قواعد ماهوی و قواعد شکلی تقسیم می شود. قواعد ماهوی، قواعدی است که موضوع مورد بحث را به طور مستقیم حل می کند. اما قواعد شکلی قواعدی است که مسئله را به طور مستقیم حل نمی کند، بلکه تنها مشخص می کند که قانون کدام کشور بر مسئله حاکم است. قواعد حقوق بین الملل هر کشور از سوی مراجع قانون گداری همان کشور وضع می گردد.
حقوق بین الملل خصوصی از برخی جهات مانند برخورداری از ضمانت اجرای مؤثر و شیوه حل مسایل شبیه حقوق خصوصی داخلی است و از برخی جهات، مانند منابع و زمینه روابط حقوقی، متفاوت با آن است. بدین ترتیب که حقوق بین الملل خصوصی از هر دو منابع داخلی و بین المللی بهره می جوید و از روابط حقوقی دارای عامل خارجی بحث می کند، در حالی که منابع حقوق خصوصی داخلی صرفاً داخلی است و موضوع بحث آن روابط حقوقی فاقد عامل خارجی است.
تقسیم جغرافیای اشخاص، وضعیت حقوقی بیگانگان و مسئله تعارض ها (مانند تعارض قوانین و تعارض دادگاه) سه موضوع اصلی حقوق بین الملل خصوصی است. اصطلاح حقوق بین الملل خصوصی نخستین بار از سوی ژوزف استوری در سال ۱۸۳۴ و سپس توسط دیگر نویسندگان به کار گرفته شد.
قواعد حقوق بین الملل خصوصی به دو دسته قواعد ماهوی و قواعد شکلی تقسیم می شود. قواعد ماهوی، قواعدی است که موضوع مورد بحث را به طور مستقیم حل می کند. اما قواعد شکلی قواعدی است که مسئله را به طور مستقیم حل نمی کند، بلکه تنها مشخص می کند که قانون کدام کشور بر مسئله حاکم است. قواعد حقوق بین الملل هر کشور از سوی مراجع قانون گداری همان کشور وضع می گردد.
حقوق بین الملل خصوصی از برخی جهات مانند برخورداری از ضمانت اجرای مؤثر و شیوه حل مسایل شبیه حقوق خصوصی داخلی است و از برخی جهات، مانند منابع و زمینه روابط حقوقی، متفاوت با آن است. بدین ترتیب که حقوق بین الملل خصوصی از هر دو منابع داخلی و بین المللی بهره می جوید و از روابط حقوقی دارای عامل خارجی بحث می کند، در حالی که منابع حقوق خصوصی داخلی صرفاً داخلی است و موضوع بحث آن روابط حقوقی فاقد عامل خارجی است.
wiki: حقوق بین الملل خصوصی