کنگ دژ

کَنگ دژ یا کنگ دز در اساطیر ایران، نامِ شهر-دژی در شرق ایران است. این دژ که سیاوش ساخته است در فرجام شناسیِ مزدایی اهمیت می دارد. پشوتن که یکی از جاویدانان است در گنگ دژ به سر می برد و در پایانِ هزارهٔ زرتشت با صدوپنجاه نفر مردِ پرهیزگار از سوی کنگ دژ خروج می کند. علاوه بر این در متن های پهلوی، کیخسرو پس از دادن پادشاهی به لهراسب به گنگ دژ می رود.
مطابق اساطیر مندرج در متن های پهلوی، کنگ دژ دارای دست و پای، همیشه گردان و بر سر دیوان بود. کیخسرو آن را در سیاوش گرد نزدیک ایرانویج به زمین نشاند. بر سر زمان «نشاندن» کیخسرو گنگ دژ را بر سیاوش گرد میان محققان اختلاف است. عده ای معتقدند که این کار در آخرالزمان انجام می پذیرد یعنی کیخسرو شهر را بر سیاوش گرد «نشانَد» و عده ای معتقدند که کیخسرو در همان زمان گذشته گنگ دژ را بر سیاوش گرد «نشانْد».
در فارسی این نام به صورت کنگ دز و کنگ دژ و هم با فاصلهٔ مجازی و هم بی فاصلهٔ مجازی آمده است.

کَنگ دژ
رجوع شود به:گنگ دژ