کهنه قلعه

کهنه قلعه (مشگین شهر). کهنه قالانام قلعه باستانی در نزدیکی مشکین شهر است. این بنا تحت شماره ۶۱۸ به ثبت آثار ملی رسیده است و قلعه ای است به ارتفاع ۵ متر واقع در پشته غربی سمت چپ رودخانه خیاو چای و در سمت راست ورودی شهر از طرف جاده اردبیل و جبهه شمالی آن قلعه بزرگ و زیبا ی جالب توجهی بوده و به قلعه کهنه مشهور است در فاصله ۱۵۰ متری قلعه سنگ نوشته مشهور سورو شکن داشی دیده می شود. در این سنگ نوشته به خط پهلوی از شخصی به نام نرسه هرمزد یاد شده که ۶ سال برای ساختن آن کار کرده است.سفالینه ها و مفرغ های به دست آمده، پیشینه این بنا را حتی به دوره ساسانیان می رساند. پلان قلعه به صورت ذوزنقه غیر منظم در امتداد شمال غربی و جنوب غربی می باشد طول ضلع آن ۹۰ متر و ضلع جنوبی آن ۲۳۷ متر و عرض این قلعه در سمت غربی ۱۱۵ متر و در شرق ۹۱ متر می باشد در دو گوشه شمال غربی و جنوب آثار برج مدور به قطرهای ۶ متر و ۱۰ متر مشاهده می شود. درمنتهی الیه شرقی ضلع شمالی آثار دو برج به قطرهای ۵/۷ و ۶ متر با ضلع بهتر از برج های دیگر به چشم می خورد. سازه های دیوارهای قلعه از سنگ، ملات گچ و آهک و بقیه از خشت و کنگره های آن از گل ساخته شده است.
آشنایی با کهنه قلعه
متن کتیبه ساسانی متأسفانه از بین رفته است. ولیکن ترجمه آن که در دهه ۴۰ شمسی انجام گرفته است بدین قرار است:
به ماه مهر در سال۲۷ شاهپور شاهانشاه. آنکه بود پسر اورمزد شاه. آنگاهمن نرسه هرمزد. منگفتم که این دژ فرخ (فرهید)دخوخلی (؟) آنکه من فرکندم (ساختم)به نام آنکه یزدان دانستم و (قلعه) راشاهان شاه به ۶ سالبه فرجام کردم چنین (ببین)
شهریار بزرگ آزادمردهر که از این پس راد باشد (هر که پس از من راد مرد باشد)این دژ پسند ز دیگر (اگر این قلعه را پسندد)......از من بر روان او آفرین باد..... پیشیک کند (بفرستد)هر که نپسنددیک دیگر دژ (یک قلعه دیگر)کند که از اینبهتربود (باشد).