کلمه جو
صفحه اصلی

سازمان توسعه صنعتی ملل متحد

دانشنامه عمومی

یونیدو یا سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (به انگلیسی: The United Nations Industrial Development Organization (UNIDO)) یک سازمان تخصصی سازمان ملل متحد است که مقر آن در وین است. هدف اصلی این سازمان ارتقاء و تسریع توسعه صنعتی در کشورهای در حال توسعه یا اقتصادهای در حال گذار و توسعه روابط صنعتی بین المللی است.
وبگاه یونیدو
وبگاه بهره وری انرژی در صنعت ایران
سازمان ملل متحد که پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت دارای چندین سازمان و اتحادیه تخصصی و مستقل است که هریک وظایفی را بر عهده دارند.زمانی که سازمان ملل متحد به وجود آمد، خبری و اثری از مؤسسات و سازمان های تخصصی وابسته به این سازمان دیده نمی شد، و به مرور زمان وقتی که سازمان ملل با شرایط جدیدی مواجه گردید، ضرورت شکل گیری مؤسسات تخصصی هم بیش از پیش احساس شد. به همین دلیل، سازمان ها و مؤسسات جدیدی پا به عرصهُ وجود نهاده و فعالیت خود را آغاز کردند. از جمله مؤسسات تخصصی سازمان ملل متحد، سازمان توسعهُ صنعتی ملل متحد (یونیدو) است.یونیدو از سازمان های تخصصی سازمان ملل متحد است که چند دههُ پیش به وجود آمد، زیرا زمانی که مساُله تشکیل سازمان ملل در بحبوحهُ جنگ جهانی دوم مطرح بود و حتی پس از پایان جنگ که تلاش وسیعی برای تاُسیس سازمانی جهانی و فراگیری برای حفظ صلح جهانی آغاز شده بود، توجه چندانی به مساُلهٔ صنعتی شدن کشورهای در حال توسعه یا جهان سوم نمی شد، دلیل آن نیز حضور قدرتمندانه کشورهای استعماری در این مناطق بود که عمدتاً در جنگ هم به پیروزی رسیده بودند؛ ولی جنگ دوم زمینه ساز سقوط استعمارگران و آغاز جنگ های آزادی بخش در تمام سرزمین های تحت سلطه گردید و موجب استقلال کشورهایی شد که برخی از آن ها حتی قبلاً سرزمین و کشور مستقل نبودند. این کشورها پس از آنکه پا به عرصهُ وجود گذاشتند با مشکلات بسیاری در زمینه های سیاسی و اقتصادی دست به گریبان بودند؛ لذا با افزایش تعداد کشورهای استقلال یافته، سازمان ملل هم در صدد تجدید نظر در برخی سیاست های خود برآمد و فعالیت هایی در جهت ارائه کمک های صنعتی انجام داد که از جملهُ آن ها می توان به یونیدو اشاره کرد.
خاستگاه سازمان توسعه صنعتی ملل متحد می تواند متأثر از مجموعه مطالعات بر روی برنامهٔ صنعتی سازی سریع کشورهای در حال توسعه باشد که دبیرخانه سازمان ملل متحد، براساس درخواست شورای اجتماعی و اقتصادی ملل متحد در طول اوایل سال ۱۹۵۰ انجام داده است. این مطالعات روی برنامه کاربر روی صنعتی سازی و بهره وری که توسط دبیرخانه عمومی ملل متحد فراهم شده بودو در سال بعد توسط (اکوسوک) و مجمع عمومی امضا شد، به اوج خود می رسد. در آن زمان ابتدا پیشنهاد شد که یک بدنه اختصاصی برای مواجهه با مشکلات صنعتی سازی، تأسیس شود که نهادهای سیاسی می توانستند به اکوسو و مجمع عمومی برای بررسی دقیق سؤالات، کمک کنند؛ و دبیرخانه می توانست کار را بیشتر از بخش صنعتی موجود در دفتر امور اقتصادی را در داخل دبیرخانه انجام دهد. بخش صنعتی دبیرخانه در سال ۱۹۵۹ تبدیل به یک شعبه و در سال ۱۹۶۲ تبدیل به مرکز توسعه صنعتی شد که توسط عضو کمیسیون توسعه صنعتی رهبری می شد.
به عنوان اولین فعالیت ها در جهت ارائه کمک های صنعتی، می توان برنامه سازمان ملل متحد در مورد کمک های صنعتی (برنامهٔ سازمان ملل متحد برای کمک های توسعه سال ۱۹۴۸، در سال۱۹۵۰ گسترش پیدا کرد)، صندوق مخصوص سازمان ملل متحد(۱۹۵۸)، کمیته برای توسعه صنعتی که در سال ۱۹۶۰توسط شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد تأسیس شد، بالاُخره "مرکز توسعه صنعتی " را نام برد. هدف مرکز توسعه صنعتی هماهنگی فعالیت های مربوط به صنعتی-سیاسی در داخل سازمان ملل متحد بود. بعد از اینکه خواست کشورهای در حال توسعه در شورای اقتصادی و اجتماعی مطرح شد، بر اساس قطعنامه سال ۱۹۶۶ مجمع عمومی سازمان ملل متحد، سازمان تخصصی یونیدو (سازمان توسعه صنعتی) تأسیس گردید. از این جهت "یونیدو" به مفهوم حقوق بین الملل یک سازمان تخصصی مستقل نیست ولی روی هم رفته خصوصیات چنین سازمانی را دارا است.این سازمان در ‍ژانویه ۱۹۶۷ به صورت یک مؤسسه خودمختار در داخل تشکیلات سازمان ملل به وجود آمد تا به صنعتی شدن کشورهای ذر حال توسعه کمک کرده، آهنگ رشد آن ها را تسریع کند. ایجاد هماهنگی میان کارگزاری های سازمان ملل در زمینه توسعه به «یونیدو» واگذار گردید. در ۱۹۸۲ حدود ۱۵۱ کشور عضویت این سازمان را دارا بودند. مقر یونیدو در شهر وین پایتخت اتریش است.

دانشنامه آزاد فارسی

سازمان توسعۀ صنعتی ملل متّحد (United Nations Industrial Development Organization)
(کوته نوشت: یونیدو) از کارگزاری های بین المللی، تشکیل شده در ۱۹۶۶ با تصمیم مجمع عمومی سازمان ملل متحد و با هدف کمک به کشورهای در حال توسعه در زمینۀ ایجاد اقتصادی نیرومند از طریق فراهم سازی یک بنیان صنعتی مستحکم. این سازمان به ارائۀ کمک های فنی، ترویج مشارکت های صنعتی بین المللی، و تأمین بودجۀ طرح هایی می پردازد که مؤید تلاش های کشورهای نوپا برای دستیابی به شکوفایی بلندمدت اقتصادی است. برخی از طرح های یونیدو عبارت اند از اقدام های ابتکاری مربوط به خصوصی سازی فعالیت های تجاری در کشورهای در حال توسعه، و یاری رسانی به تلاش های کشورهای سابقاً کمونیست اروپای شرقی برای کاستن از آلودگی ها صنعتی. یونیدو در شهرهای نیویورک و ژنو دفتر مرکزی دارد. این سازمان از ۱۶۸ کشور عضو کمک های مالی دریافت می کند. یونیدو نیز، مانند بسیاری از دیگر سازمان های بین المللی و فعال در زمینۀ توسعه، در دهۀ ۱۹۹۰ برای اصلاح عملیات خود زیر فشار قرار گرفت. این سازمان از ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۶ شمار کارکنان خود را از ۱۲۵۰ تن به ۸۰۰ تن کاهش داد، و بودجۀ آن نیز از ۱۳۱ میلیون دلار در ۱۹۹۵ به ۹۰ میلیون دلار در ۱۹۹۶ تنزل یافت. بیشتر این تعدیل ها در زمینۀ اداری صورت گرفت نه در زمینۀ برنامه های توسعه. در نتیجۀ این اقدامات اصلاحی، هم اکنون یونیدو تأکید خود را متوجه تهیدست ترین کشورهای جهان، به ویژه برخی کشورهای فقیر افریقا، کرده است. همچنین، نگاه این سازمان روی صنایع کشاورزی، غذایی، پوشاک، و احداث سرپناه متمرکز است. با وجود اجرای این اقدامات اصلاحی، ایالات متحد امریکا، به بهانۀ کاهش هزینه های مربوط به کمک خارجی توسط دولت مرکزی آن کشور و بی مسئولیتی برخی از اعضای کنگرۀ آن کشور در برابر این کارگزاری، در اواخر ۱۹۹۶ از عضویت آن خارج شد. انگلستان و استرالیا هم در ۱۹۹۶ قصد خود را برای خروج از یونیدو اعلام کردند. منتقدان در ایالات متحد و انگلستان اذعان دارند که یونیدو در برآورده کردن هدف های اصلاح گرانۀ کشورهای عضو به پیشرفت های چشمگیری دست یافته است. تصمیم این دو کشور برای خروج از یونیدو بیشتر بازتاب ملاحظات سیاسی داخلی و خواست آن ها برای رساندن پیام به سازمان ملل دربارۀ لزوم توجه به اهداف این دو کشور در فعالیت های آن است. منتقدان همچنین استدلال می کنند که توجه دست کم دو سازمان دیگر وابسته به ملل متحد، یعنی «برنامه توسعۀ ملل متحد» و «کنفرانس تجارت و توسعۀ ملل متحد» (آنکتاد)، هم روی توسعۀ کشورهای فقیر متمرکز است. از آن جا که ایالات متحد و انگلستان یک سوم بودجۀ این سازمان را تأمین می کردند، بیرون رفتن آن ها تردیدهایی را دربارۀ توانایی یونیدو برای ادامۀ حیات ایجاد کرده است.

پیشنهاد کاربران

یونیدو


کلمات دیگر: