کلمه جو
صفحه اصلی

سکولاریزاسیون

دانشنامه عمومی

سکولاریزاسیون (به انگلیسی: Secularisation) فرایندی است که در آن جامعه از یک هویت دربست دینی به رابطه ای جداتر دست پیدا می کند. همچنین اصطلاحی است که به باور کلی در مورد تاریخ می دهند؛ بدین صورت که آن را پیشرفت جوامع به سمت مدرنیته و کم شدن وابستگی به دین می دانند، درحالیکه دین جایگاه خود را به عنوان یک مرجع اصلی از دست می دهد.
جدایی دین از سیاست
سکولاریسم
اگرچه سکولاریسم و سکولاریزاسیون ارتباط معنایی نزدیکی با هم دارند، اما یکی نیستند. تفاوت این دو مفهوم در پاسخی است که به پرسش از نقش دین در جامعه می دهند. سکولاریسم مدعی قلمرویی برای معرفت، ارزش ها و کنش هاست که مستقل از اتوریته دین باشد، اما ضرورتاً منکر نقش دین در امور سیاسی و اجتماعی نیست. سکولاریزاسیون اما، به معنای کنار گذاشتن دین از این حیطه هاست.
سکولاریزاسیون معمولاً به تغییرات اجتماعی در زمینهٔ پدیدار شدن خردگرایی و پیشرفت دانش به جای خرافه گفته می شود - به طوری که ماکس وبر از آن به "توهم زدایی از جهان" نام می برد.
در خلال فرایند سکولاریزاسیون، نهادها (یعنی سازمان ها و مؤسسات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی) از سیطرهٔ دین خارج می شوند. پیش از سکولاریزاسیون، دین به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر نهادها سیطره داشت. در حالت سیطرهٔ مستقیم، ادارهٔ نهادهای اجتماع در دست مراجع دینی بود. مثلاً کشیشان متولی ادارهٔ تنها مدارس موجود بودند. در حالت سیطرهٔ غیر مستقیم دین، اصول دینی مبنای امور دین هستند. مثلاً هنگامی که حقوق شهروندی افراد بر اساس معیارهای دینی تعیین می شود.


کلمات دیگر: