شاهزاده محمد میرزا خزایی

شاهزاده محمد میرزا خزایی پسر حسین میرزا خزایی و نتیجه حسینعلی میرزا فرمانفرما از مالکان در نهاوند است که در منطقه خزل، (روستای گیوکی) سکونت داشته است و در منطقه برجکی بازداشت شده است. محمد میرزا از مخالفان سرسخت رضا شاه پهلوی بود و سرانجام در سال ۱۳۰۵ با دستور رضا شاه در نهاوند اعدام شد، دربارهٔ ایم مطلب باید گفت که این اعدام به احتمال قوی به دستور والی وقت نهاوند رخ داده ولی چون در زمان حکومت رضاشاه پهلوی بوده به نام او به ثبت رسیده است، اما آنچه معین است این نکته است که وی را در زمان حکومت پهلوی اول اعدام کرده اند.
شاهزادگان معروف قاجار
بزرگان ایل خزل
برجکی
قاجاریان
ایل خزل
خزل
گیوکی
پس از وفات فتحعلیشاه و شورش های پی در پی شاهزادگان قاجار و با شکست حسینعلی میرزا فرمانفرما و حسنعلی میرزا شجاع السلطنه افراد خانواده های ایشان در خطر قرار گرفتند. به همین دلیل پسر سوم فرمانفرما همسران خود را به نزد اقوام و طایفه خود فرستاد تا از دست مأموران محمد شاه قاجار در امان باشند. مادر حسین میرزا هم که اصالتاً از طایفه خزل بود به نهاوند نزد اقوام پدری خود رفت و به این ترتیب پسراش حسین میرزا خزایی در نهاوند و بدون پدر بزرگ شد و جز نام پدر خود که نجف قلی میرزا والی است از پدر نشان دیگری نداشت. بدین ترتیب فرزند نجف قلی میرزا یعنی حسین میرزا در نهاوند زاده و سکونت یافت تا صاحب فرزند شد که معروف ترین آنان محمد میرزا است.
پس از اینکه حسین میرزا در میان ایل خزل که بعدها به خزایی معروف شدند زندگی کرد نوادگان وی هم همگی نام فامیل خزایی را انتخاب کردند تا از مسائل سیاسی و … به دور باشند. از برادران وی اطلاع چندانی به ثبت نرسیده است ولی این میزان مشخص است که ظاهراً نباید از نسل آن برادران فرزندانی بر جای مانده باشد که برای اثبات این گفته به اسناد معتبر احتیاج است که متأسفانه چنین اسنادی وجود ندارد.
از تاریخ ولادت وی اطلاع زیادی در دست نیست ولی چنان مشخص است که در سال ۱۳۰۵ اعدام شده است. محمد میرزا پس از اطلاع از خلع احمد شاه قاجار آخرین شاه قاجار با کمک خوانین محلی و افراد خود در نهاوند به حمایت از نصرت الدوله (احتمالا این نصرت الدوله همان عبدالحسین میرزا فرمانفرما است که مدتی هم در غرب کشور والی بوده است و هیچ ارتباطی با نادر میرزا پسر عبدالحسین میرزا ندارد) و قاجاریه قیام کرد و با قوای قزاق وارد جنگ شد و این نبرد نهایتاً به شکست وی انجامید. پس از این نبرد وی به همراه پسران خود دستگیر و اعدام گردید ولی تنها یکی از آنان نجات یافت و اعدام نشد. آنگونه هم که مشخص است اعدام وی در سال ۱۳۰۵ بوده است و احتمالاً قیام وی در همان سال ۱۳۰۴ روی داده است ولیکن دربارهٔ تاریخ قیام وی به علت عدم وجود سند معتبر نمی تواند با قاطعیت اعلام نظر کرد.در میان مردم محلی و کرد زبانان وی را به علت آنکه کوچکترین پسر پدر خود بوده است براگوجر یا کدخدا براگوجر هم می خوانند.لازم است ذکر شود که فرماندهی قیام فوق، برعهده یکی از خوانین محلی بوده و پس از سرکوب قیام ذکر شده، قریب به پنجاه تن از خوانین و شاهزادگان و رجال صاحب اعتبار نهاوند و اطراف به جرم مخالفت با دولت اعدام شده اند.