شوادون

شوادون در لهجه دزفولی و شوشتری به معنی شبستان است و از دیر باز مرسوم بوده که برای فرار از گرمای طاقت فرسای تابستان در درون سردابه هایی عمیق که از تابش آفتاب محفوظ بوده است، ساعات گرم روز را می گذرانیده اند، بدیهی است استفاده از این سردابه ها یا شوادون ها ضرورت زندگی ساکنین این منطقه بوده و به تناسب مکنت و ثروت و تفنن و تشخص صاحبان خانه ها در ساختمان آن ها ذوق و ظرافت و سلیقه و هنرهای معماری و تزئینی بکار می رفته است که از نمونه های مشخص این شوادون های زیبا را می توان شوادون آقامیر که اکنون مخروبه است و شوادون منزل مهدوی نزدیک بقعه شاه رکن الدین را مثال زد.
شوادان بنا نسبت به شبستان در سطحی بسیار پایین تر قرار گرفته است. شوادان های دزفول، حفره هایی دست کند می باشد که در دیوارها و سقف آن از هیچ نوع مصالح بنایی استفاده نشده و فقط در کفسازی و ساخت پلههای آن آجر به کار رفته است. شوادان ها یکی از ویژگی های خاص و ویژه معماری دزفول است که کاربری های متنوعی داشته است از جمله کار تهویه و خنکی ساختمان را بر عهده داشته، به این صورت که شوادان دریچه ای در بیرون خانه برای ورود هوا داشته و با توجه به عمق شوادان و رطوبت موجود در آن، هوای در شوادان خنک شده و این هوای خنک از طریق کانالهایی در بخش های مختلف ساختمان توزیع می شده است. علاوه بر آن به عنوان محلی خنک و آرام در تابستان ها مورد استفاده قرار گرفته، همچنین این شوادان ها به خانه های همجوار راه داشته است و به این صورت ارتباط نزدیکی میان همسایه ها وجود داشته است.
آثار و بناهای تاریخی دزفول