تبارنامه

تبارنامه یا شجره نامه یا دودمانه یا نسب نامه فهرست منظمی است که نسبت افراد با یک دیگر را نشان می دهد؛ رایج ترین این نسبت ها، نسبت پدر و فرزندی است. در این گونه تبارنامه، در یک خانواده، نام پدران و فرزندان را به ترتیب پشت سر هم قرار می دهند. دوره زندگی هر فرد را تا وقتی که جای خود را به دیگری بدهد، نسل می نامند که واژه آن به معنی فرزند است.
روش تحقیق در علوم تاریخی، شارل ساماران، گروه مترجمان، ۴ جلد، مشهد، معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی، ۱۳۷۰.
تبارنامه فقط دربردارنده فهرست پدران و فرزندان نیست بلکه برادران را نیز می توان در آن نشان داد. مثلاً پس از گذشت یک نسل، برادران برای نسل بعدی به صورت عمو درمی آیند. در تبارنامه پدران و فرزندان پشت سرهم قرار می گیرند؛ در حالی که برادران در یک ردیف در کنار هم واقع می شوند.
یک تبارنامه دربرگیرنده گروهی از انسان هاست که با یک دیگر پیوند خویشاوندی دارند. در وهله اول، تبارنامه بیانگر نسبت انسان ها با یک دیگر است. نسب نامه ساده ترین وسیله برای نشان دادن روابط افراد خویشاوند اعم از خویشاوندان نسبی و خویشاوند سببی است.
از آن جا که هر فرد دارای یک تاریخ تولد و یک تاریخ مرگ است، یا فرمان روایان برای مدتی معین حکم روایی می کنند، تبارنامه آسان ترین راه برای نشان دادن ترتیب افراد، فرمان روایان و حاکمان است. واژه سلسله به معنی زنجیر، بر اساس تبارنامه برای پادشاهانی استفاده می شود که مانند حلقه های زنجیر با یک دیگر مربوط و متصل هستند. این ارتباط و اتصال، در تبارنامه، نمود می یابد.