مؤسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، نهادی غیردولتی و ناسودبر است که در سال ۱۳۷۹ با هدف پژوهش تاریخ ادبیات کودکان ایران از سوی گروهی از علاقه مندان و کوشندگان مرتبط با شورای کتاب کودک و یاری پشتیبانان فرهنگی پایه گذاری شد. پس از شکل گیری اندیشه برای نگارش تاریخ ادبیات کودکان، ضرورت های پژوهشی این علاقه مندان و کوشندگان را به این نتیجه رساند که پژوهش های تاریخی در حوزه ادبیات کودکان نیاز به نهادی مستقل دارد که بتواند آثار و اسناد در این زمینه را گردآوری کند. از این سال تاکنون کار اصلی این مؤسسه گردآوری و پژوهش روی آثار و اسناد به دست آمده برای تکمیل این مجموعه اثر و آثار مشابهی بوده است که در این نهاد انجام شده یا در دست انجام است. نخستین کار بنیادی موسسه، پژوهش و انتشار مجموعه ده جلدی کتاب های تاریخ ادبیات کودکان است که سه جلد پایانی آن, کتاب برگزیده سال 1394 شناخته شد.
مطالعات کودکی در حوزه تمدن ایران و مطالعات تطبیقی کودکی
پژوهش و انتشار کتاب ها و نشریات در حوزه فرهنگ و تاریخ ادبیات کودکان ایران
گردآوری اطلاعات و اسناد دربارهٔ زندگی فرهنگی کودکان ایران در بستر تاریخ
گردآوری و تهیه کتاب های منتشره مربوط به حوزه کودک و نوجوان از ۱۲۰۰ شمسی تا ۱۳۵۷
ارائه خدمات کتابخانه ای و پژوهشی در چارچوب اسناد و کتاب ها و نشریات گردآوری شده
تربیت پژوهشگران جوان درحوزه تاریخ نگاری فرهنگ و ادبیات کودکان و مطالعات کودکی
گردآوری اسناد موزه ای با هدف راه اندازی موزه فرهنگ و ادبیات کودکان ایران
طراحی و راه اندازی بانک های اطلاعاتی با هدف در دسترس قرار دادن این اطلاعات در فضای اینترنت
ترویج مطالعه خلاق در میان گروه های سنی کودک و نوجوان
طراحی و راه اندازی پایگاه های مجازی در جهت اطلاع رسانی و ترویج فرهنگ و ادبیات کودکان و ترویج مطالعه
کمک به گسترش سواد آموزی و آموزش خلاق در بین کودکان محروم و فرودست
برگزاری نمایشگاه های فرهنگی به جهت گسترش و بالابردن فرهنگ عمومی و فرهنگ و تاریخ کودکی
تبادل و داد و ستد اطلاعات در حوزه فرهنگ و ادبیات کودکان با نهادهای ملی و بین المللی
تهیه اسناد صوتی و تصویری به جهت راه اندازی طرح تاریخ تصویری فرهنگ و ادبیات کودکان ایران
موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان در چندین محور هم راستا، مانند پژوهش های تاریخی و مطالعات کودکی فعالیت می کند. از سال 1386 طرح گسترده مطالعات کودکی که در مرحله پژوهش و نگارش است، در محور پژوهش های بنیادی مؤسسه قرار گرفته است. پژوهش دربارهٔ زندگی شخصیت های فرهنگ کودکی مانند میرزا حسن رشدیه، جبار باغچه بان، توران میرهادی، معصومه سهراب و یحیی مافی و ده ها شخصیت دیگر، از جمله فعالیت های مؤسسه به شمار می آید. مؤسسه افزون بر موفقیت های داخلی که نام آن را به عنوان نهادی بی همتا در گستره پژوهش های تاریخی و مطالعات کودکی تثبیت کرده است، در سال 2016 توانست معتبرترین جایزه ترویج کتاب خوانی در سطح جهان (جایزه ایبی -آساهی Ibby-Asahi) را برای برنامه «با من بخوان» به دست آورد.
موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان, اکنون (1396) با هفده سال پیشینه فعالیت های گسترده, در سطح ملی و بین المللی به کار خود ادامه می دهد. مؤسسه سند راهبردی خود را با توجه به مجموعه فعالیت های خود منتشر کرده است. بخش هایی از این سند چشم انداز، رسالت و طرح های مؤسسه را بازتاب می دهد. دفتر این مؤسسه در تهران است و شیوه همکاری با این نهاد به دو شکل کار رسمی و داوطلبانه است. این مؤسسه هزینه های سازمانی خود را از راه کمک های مردمی و با اجرای پروژه های فرهنگی و انتشاراتی به دست می آورد. چنانچه مؤسسه درآمدی داشته باشد, این درآمد را در راه گسترش هدف های خود هزینه می کند.
دورنمای مؤسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، فرهنگ سازی و تحول فرهنگی جامعه کودک و نوجوان و کمک به پرورش نسلی خلاق، منتقد و آگاه برای جامعه ایران و حوزه تمدنی ایران است.
مطالعات کودکی در حوزه تمدن ایران و مطالعات تطبیقی کودکی
پژوهش و انتشار کتاب ها و نشریات در حوزه فرهنگ و تاریخ ادبیات کودکان ایران
گردآوری اطلاعات و اسناد دربارهٔ زندگی فرهنگی کودکان ایران در بستر تاریخ
گردآوری و تهیه کتاب های منتشره مربوط به حوزه کودک و نوجوان از ۱۲۰۰ شمسی تا ۱۳۵۷
ارائه خدمات کتابخانه ای و پژوهشی در چارچوب اسناد و کتاب ها و نشریات گردآوری شده
تربیت پژوهشگران جوان درحوزه تاریخ نگاری فرهنگ و ادبیات کودکان و مطالعات کودکی
گردآوری اسناد موزه ای با هدف راه اندازی موزه فرهنگ و ادبیات کودکان ایران
طراحی و راه اندازی بانک های اطلاعاتی با هدف در دسترس قرار دادن این اطلاعات در فضای اینترنت
ترویج مطالعه خلاق در میان گروه های سنی کودک و نوجوان
طراحی و راه اندازی پایگاه های مجازی در جهت اطلاع رسانی و ترویج فرهنگ و ادبیات کودکان و ترویج مطالعه
کمک به گسترش سواد آموزی و آموزش خلاق در بین کودکان محروم و فرودست
برگزاری نمایشگاه های فرهنگی به جهت گسترش و بالابردن فرهنگ عمومی و فرهنگ و تاریخ کودکی
تبادل و داد و ستد اطلاعات در حوزه فرهنگ و ادبیات کودکان با نهادهای ملی و بین المللی
تهیه اسناد صوتی و تصویری به جهت راه اندازی طرح تاریخ تصویری فرهنگ و ادبیات کودکان ایران
موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان در چندین محور هم راستا، مانند پژوهش های تاریخی و مطالعات کودکی فعالیت می کند. از سال 1386 طرح گسترده مطالعات کودکی که در مرحله پژوهش و نگارش است، در محور پژوهش های بنیادی مؤسسه قرار گرفته است. پژوهش دربارهٔ زندگی شخصیت های فرهنگ کودکی مانند میرزا حسن رشدیه، جبار باغچه بان، توران میرهادی، معصومه سهراب و یحیی مافی و ده ها شخصیت دیگر، از جمله فعالیت های مؤسسه به شمار می آید. مؤسسه افزون بر موفقیت های داخلی که نام آن را به عنوان نهادی بی همتا در گستره پژوهش های تاریخی و مطالعات کودکی تثبیت کرده است، در سال 2016 توانست معتبرترین جایزه ترویج کتاب خوانی در سطح جهان (جایزه ایبی -آساهی Ibby-Asahi) را برای برنامه «با من بخوان» به دست آورد.
موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان, اکنون (1396) با هفده سال پیشینه فعالیت های گسترده, در سطح ملی و بین المللی به کار خود ادامه می دهد. مؤسسه سند راهبردی خود را با توجه به مجموعه فعالیت های خود منتشر کرده است. بخش هایی از این سند چشم انداز، رسالت و طرح های مؤسسه را بازتاب می دهد. دفتر این مؤسسه در تهران است و شیوه همکاری با این نهاد به دو شکل کار رسمی و داوطلبانه است. این مؤسسه هزینه های سازمانی خود را از راه کمک های مردمی و با اجرای پروژه های فرهنگی و انتشاراتی به دست می آورد. چنانچه مؤسسه درآمدی داشته باشد, این درآمد را در راه گسترش هدف های خود هزینه می کند.
دورنمای مؤسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، فرهنگ سازی و تحول فرهنگی جامعه کودک و نوجوان و کمک به پرورش نسلی خلاق، منتقد و آگاه برای جامعه ایران و حوزه تمدنی ایران است.