کلمه جو
صفحه اصلی

مؤسسه خاورشناسی دانشگاه شیکاگو

دانشنامه عمومی

مؤسسه خاورشناسی دانشگاه شیکاگو دربردارنده موزه باستان شناسی و بازوی پژوهشی خاور نزدیک دانشگاه شیکاگو است.تندیس «سر گاو» از تخت جمشید   اشیا ماقبل تاریخ   وزنه استاندارد دوره هخامنشی   سرستون بازسازی شده از تخت جمشید   نقش شیر بر روی یک دیوار تخت جمشید   شیر بالدار طلایی
در سال های دهه ۱۳۱۰ خورشیدی گروهی از این مؤسسه به حفاری در تل باکون، استخر، و تخت جمشید پرداختند. به جز شماری از اثرها و آفرینش های کشف و پیدا شده که به صورت دایمی در ساختمان موزه نگهداری می شوند، شماری از کتیبه های پیدا شده ضمن نگهداری حق مالکیت دولت ایران در اختیار انستیتو خاورشناسی قرار دارند. با پیروزی انقلاب ایران، ارتباط ایران با مؤسسه خاورشناسی دانشگاه شیکاگو، قطع و امکان بازگرداند آنها به ایران، میسر نشد. در زمان دولت سید محمد خاتمی، اقداماتی برای بازگرداندن اشیاء از سوی سید محمد بهشتی شیرازی انجام شد که ناکام ماند. در ۲۰۰۶ میلادی دادگاهی در آمریکا اجازه فروش این کتیبه ها برای تأمین غرامت کشته شدگان یک بمب گذاری سال ۱۹۹۷ میلادی گروه حماس را داد. اما این رای دادگاه با مخالفت وزارت امور خارجه آمریکا روبرو گردید و به تعلیق افتاد. در نهایت پس از هفده سال و سه دوره بررسی در دادگاه، رای نهایی به نفع موزه خاورشناسی دانشگاه شیکاگو صادر شد. شاکیان پرونده از دیوان عالی آمریکا، بالاترین نهاد قضایی این کشور، خواستند که در این باره داوری کند. این دیوان پذیرفت که این پرونده را بررسی کند. نخستین جلسه استماع این پرونده در دیوان عالی آمریکا روز سه شنبه ۱۴ آذر ۱۳۹۶، ۵ دسامبر ۲۰۱۷ برگزار شد.
سال ۱۳۱۶ حفاری های مشترکی بین ایران و مؤسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو در تپه های چغامیش واقع شد و ۲۶۴ شیء تاریخی شامل پوپک های گلی، ژتون ها و الواح منقش، کشف شد که دارای قدمتی ۸ هزار ساله هستند. این اشیاء تاریخی با موافقت دولت ایران به منظور رمزنگاری مندرجات روی مهرها و سنگ نوشته ها، در سال ۱۳۴۳، به این مؤسسه سپرده می شوند تا مطالعات دقیق تر، در دانشگاه شیکاگو ادامه یابد. از این مجموعه، ۱۵۶ قطع شیء، پیش از انقلاب ۱۳۵۷ به ایران بازگردانده می شوند ولی ۱۰۸ قطعه باقیمانده، به مدت ۵۰ سال به ایران عودت داده نشد و ایران در این مدت، شکایت های مختلفی را در دادگاه لاهه و دادگاه های آمریکا مطرح کرد تا بتواند این اشیاء را بازپس گیرد. نهایتاً در فروردین ۱۳۹۴، ادعای ایران مورد پذیرش دادگاه فدرال آمریکا قرار گرفت و این دادگاه، رای به بازگرداندن این اشیاء و پرداخت غرامت توسط دانشگاه شیکاگو داد.
تندیس «سر گاو» از تخت جمشید


کلمات دیگر: