ولایت سمنگان

سَمَنگان یکی از ۳۴ ولایت (استان) افغانستان است. مرکز این استان شهر آیبک است.
آیبک
حضرتِ سلطان
خُرم و سارباغ
دره صوف بالا
دره صوف پایین
روی دوآب
فیروزنَخچیر
بیشتر مردمان این منطقه را تاجیک ها، هزاره ها و ازبک ها تشکیل می دهند و اقلیتی پشتون ها نیز در این منطقه حضور دارند. مذهب مردمان سمنگان اسلام با هر دو گرایش تشیع و تسنن است.
بر اساس آمار سال ۲۰۱۰ تنها ۶٪ مردم به برق و ۱۲ درصد به آب سالم دسترسی دارند و دو بیمارستان و ۱۸۲ مدرسه در این ولایت دایر است.
شهر قدیمی سمنگان در جنوب شرقی خلم، در ولایت مزار شریف و در طول تاریخ بر سر یکی از راه های مهم بلخ بوده است. در شاهنامه فردوسی چنین آمده است که رستم زال با تهمینه دختر شاه سمنگان ازدواج کرد.به روایت شاهنامه این شهر در مرز ایران و توران قرار داشته است.سمنگان یکی از ولایات کهن ایران باستان بوده مرکز آن شهر شاداب وسر سبز ایبک می باشد؛ که ارتفاع آن از سطح دریا بیش از هزار متر است. این منطقه خیلی حاصلخیز بوده، حبوبات و میوه های فراوان دارد. آب و هوای ایبک شهرت زیاد داشته چنانچه گفته اند: آب ایبک، نان ایبک، خواب ایبک.