مترادف خرمی : تازگی، شادابی، شادی، نزهت، نشاط، نضارت
متضاد خرمی : بی طراوتی، پژمردگی
خرمی
مترادف خرمی : تازگی، شادابی، شادی، نزهت، نشاط، نضارت
متضاد خرمی : بی طراوتی، پژمردگی
فارسی به انگلیسی
freshness, cheerfulness
exuberance, lushness, luxuriation, opulence, verdure
مترادف و متضاد
تازگی، شادابی، شادی، نزهت، نشاط، نضارت ≠ بی‌طراوتی، پژمردگی
فرهنگ فارسی
شادی شادمانی شعف سرور .
نام قلعتی بوده است در نزدیکی شام حمدالله مستوفی آرد : سلطان جلال الدین از آذربایجان بگرجستان رفت و مسخر کرد . آنجا شنید که براق در کرمان مخالفت میکند در هفده روز از تفلیس بکرمان آمد براق حاجب بخدمت پیش او رفت . سلطان جلال الدین براق حاجب را بکشت ملک اشرف بشام بفرستاد و ملکه خاتون را از قلعه خرمی ببرد و با او خلوت کرد و گرجیان از مطاوعت بیرون رفتند.
نام قلعتی بوده است در نزدیکی شام حمدالله مستوفی آرد : سلطان جلال الدین از آذربایجان بگرجستان رفت و مسخر کرد . آنجا شنید که براق در کرمان مخالفت میکند در هفده روز از تفلیس بکرمان آمد براق حاجب بخدمت پیش او رفت . سلطان جلال الدین براق حاجب را بکشت ملک اشرف بشام بفرستاد و ملکه خاتون را از قلعه خرمی ببرد و با او خلوت کرد و گرجیان از مطاوعت بیرون رفتند.
لغت نامه دهخدا
خرمی. [ خ ُرْ رَ ] ( حامص )شادمانی. شعف. سرور. خوشحالی. ( ناظم الاطباء ). نشاط.( حبیش تفلیسی ). تازگی. ( آنندراج ). شادی. سرور. انبساط. فرح. شادمانی. ( یادداشت بخط مؤلف ) :
جهاندار داننده خوب و زشت
مرا گر سپردی سراسر بهشت
نبودی مرا دل بدین خرمی
که روی تو دیدم بتوران زمی.
که با خرمی بادی و فربهی.
نبینی جز از خوبی و خرمی.
بر آن خرمی تخت بنشست شاد.
جفت تو جود و مردمی چون جفت خاتم ماریه.
اگر سالیان از هزاران فزون
در او خرمی ها کنی گونه گون.
کز این در درآیی وز آن بگذری.
نگیرد دلش خرمی جزبشوی.
عالم همه چو خوازه ز شادی و خرمی
من مانده همچو مرده تنها بگور تنگ.
خون روان کردند از حلق حسین در کربلا.
که ماهی چو شاهی است خرم خرام.
خاص ازبرای محنت و رنج است آدمی.
زمانه زی حرم خرمی دهد بارم.
خرمی ازمزاج دهر مجوی.
دردیست جنس می که بیک دن درآورم.
که کاش مادر من هم نزادی از مادر.
جهاندار داننده خوب و زشت
مرا گر سپردی سراسر بهشت
نبودی مرا دل بدین خرمی
که روی تو دیدم بتوران زمی.
فردوسی.
ز کشواد و گیوت که داد آگهی که با خرمی بادی و فربهی.
فردوسی.
چو با راستی باشی و مردمی نبینی جز از خوبی و خرمی.
فردوسی.
بدان قبه در تخت زرین نهادبر آن خرمی تخت بنشست شاد.
فردوسی.
یارتو خیر و خرمی چون پارسای فاطمی جفت تو جود و مردمی چون جفت خاتم ماریه.
منوچهری.
نوروز روز خرمی ِ بی عدد بود.منوچهری.
و چنان شده بود که دیگر آن چنان ندیدم و آن شب بخرمی بپایان آمد. ( تاریخ بیهقی ). از آن مرد بندگان او راحت خواهد بود و ایمنی و درزندگانی از شادی و خرمی. ( تاریخ بیهقی ).اگر سالیان از هزاران فزون
در او خرمی ها کنی گونه گون.
اسدی.
بباغی دو درماند ار بنگری کز این در درآیی وز آن بگذری.
اسدی.
زن ارچند باچیز و باآبروی نگیرد دلش خرمی جزبشوی.
اسدی.
شادی از لشکر شما برآمد و زنگیان از بالای قلعه نگاه می کردند آن آشوب و خرمی بدیدند. ( اسکندرنامه نسخه سعید نفیسی ).عالم همه چو خوازه ز شادی و خرمی
من مانده همچو مرده تنها بگور تنگ.
عمعق.
خرمی چون باشد اندر کوی دین کز بهر ملک خون روان کردند از حلق حسین در کربلا.
سنائی.
خرامیدنش باد بر خرمی که ماهی چو شاهی است خرم خرام.
سوزنی.
عنقای مغرب است در این دورخرمی خاص ازبرای محنت و رنج است آدمی.
ابوالفرج سگزی.
بمان بدولت جاوید تا بحرمت توزمانه زی حرم خرمی دهد بارم.
خاقانی.
مردمی از نهاد کس مطلب خرمی ازمزاج دهر مجوی.
خاقانی.
غم تخم خرمی است که در یک دل افکنم دردیست جنس می که بیک دن درآورم.
خاقانی.
مرا بزادن دختر چه خرمی زایدکه کاش مادر من هم نزادی از مادر.
خاقانی.
خرمی . [ خ ُرْ رَ ] (اِخ ) از آدمی زادگان شهر هرات است اما از آدمی گری اثری در او نیست و بسبب بدمزاجیهای خود در شهر نتوانست بود، به عراق رفت و از آنجا عزیمت مکه و مدینه و بیت المقدس کرد و در آن ممالک پیاده بزیارت اکثر انبیاء و مشایخ رسید بلکه دو بار بدین دولت و سعادت مشرف و سرافراز گردید، اما بواسطه ٔ بی دولتی که در ذات او بود چون بازآمد از اول بدبختی و بدفعلی بیشتر می نمود. القصه از مداحی او زبان قاصر و عقل عاجز است . با وجود همه طرفگیها شعر نیز می گوید ودر این فن کسی را پسند نمی کند. این مطلع از اوست :
آوازه ٔ رخ گل تا باز برنیامد
در بوستان ز بلبل آواز برنیامد.
آوازه ٔ رخ گل تا باز برنیامد
در بوستان ز بلبل آواز برنیامد.
(مجالس النفائس ص 63).
خرمی . [ خ ُرْ رَ ] (اِخ ) نام قلعتی بوده است درنزدیکی شام . حمداﷲ مستوفی آرد: سلطان جلال الدین از آذربایجان بگرجستان رفت و مسخر کرد. آنجا شنید که براق در کرمان مخالفت میکند. در هفده روز از تفلیس بکرمان آمد براق حاجب بخدمت پیش او رفت . سلطان جلال الدین براق حاجب را بکشت ، ملک اشرف بشام بفرستاد و ملکه خاتون را از قلعه ٔ خرمی ببرد و با او خلوت کرد و گرجیان از مطاوعت بیرون رفتند. (تاریخ گزیده چ 1 ص 501).
خرمی . [ خ ُرْ رَ ] (حامص )شادمانی . شعف . سرور. خوشحالی . (ناظم الاطباء). نشاط.(حبیش تفلیسی ). تازگی . (آنندراج ). شادی . سرور. انبساط. فرح . شادمانی . (یادداشت بخط مؤلف ) :
جهاندار داننده ٔ خوب و زشت
مرا گر سپردی سراسر بهشت
نبودی مرا دل بدین خرمی
که روی تو دیدم بتوران زمی .
ز کشواد و گیوت که داد آگهی
که با خرمی بادی و فربهی .
چو با راستی باشی و مردمی
نبینی جز از خوبی و خرمی .
بدان قبه در تخت زرین نهاد
بر آن خرمی تخت بنشست شاد.
یارتو خیر و خرمی چون پارسای فاطمی
جفت تو جود و مردمی چون جفت خاتم ماریه .
نوروز روز خرمی ِ بی عدد بود.
و چنان شده بود که دیگر آن چنان ندیدم و آن شب بخرمی بپایان آمد. (تاریخ بیهقی ). از آن مرد بندگان او راحت خواهد بود و ایمنی و درزندگانی از شادی و خرمی . (تاریخ بیهقی ).
اگر سالیان از هزاران فزون
در او خرمی ها کنی گونه گون .
بباغی دو درماند ار بنگری
کز این در درآیی وز آن بگذری .
زن ارچند باچیز و باآبروی
نگیرد دلش خرمی جزبشوی .
شادی از لشکر شما برآمد و زنگیان از بالای قلعه نگاه می کردند آن آشوب و خرمی بدیدند. (اسکندرنامه نسخه ٔ سعید نفیسی ).
عالم همه چو خوازه ز شادی و خرمی
من مانده همچو مرده ٔ تنها بگور تنگ .
خرمی چون باشد اندر کوی دین کز بهر ملک
خون روان کردند از حلق حسین در کربلا.
خرامیدنش باد بر خرمی
که ماهی چو شاهی است خرم خرام .
عنقای مغرب است در این دورخرمی
خاص ازبرای محنت و رنج است آدمی .
بمان بدولت جاوید تا بحرمت تو
زمانه زی حرم خرمی دهد بارم .
مردمی از نهاد کس مطلب
خرمی ازمزاج دهر مجوی .
غم تخم خرمی است که در یک دل افکنم
دردیست جنس می که بیک دن درآورم .
مرا بزادن دختر چه خرمی زاید
که کاش مادر من هم نزادی از مادر.
خرمی کآن فلک دهد غم دان
دل که با غم بساخت خرم دان .
شاد دلم زآنکه دل من غمی است
کآمدن غم سبب خرمی است .
پشت دوتای فلک راست شد از خرمی
تا چو تو فرزند زاد مادر ایام را.
بروزه نیست مرا غیر غصه ٔ جامه
مگر بعید کنم دل ز خرمی مسدود.
ز خرمی که درآمد بسایه ٔ فرجی
قبا کله نه عجب گر برآسمان انداخت .
چون گل اندازم کلاه خرمی گر از قبول
باشدم تشریف از صدر صنادید زمن .
|| سیرابی . (آنندراج ). سبزی . طراوت . شادابی . نزهت . طری . (یادداشت بخط مؤلف ) :
بدین خرمی جهان بدین تازگی بهار
بدین روشنی شراب بدین نیکویی نگار.
بدین خرمی و خوشی روزگار
بدین خوبی و فرخی شهریار.
اوقات عیش و لهو تو ای شاه کامگار
از خرمی چو وقت گل نوبهار باد.
بدان سبب این ماه را دی خوانند که درشت بود و زمین از خرمیها دور مانده بود. (نوروزنامه ).
کاری از روشنی چو آب خزان
یاری از خرمی چو باد بهار.
گل با همه خرمی که دارد
از بعد گیا رسد ببستان .
|| مستی ، نشاءة شراب . سکر. (یادداشت بخط مؤلف ) :
مخور باده چندان کت آرد گزند
مشو مست ازاو خرمی کن بسند.
گفتم این در خرمی همی گوید نباید که در هشیاری پشیمان شود. (تاریخ برامکه ). بمجلس شراب بنشستند و در میان نشاط و خرمی برمک از سلمان پرسید... (تاریخ برامکه ). || انس . (یادداشت بخط مؤلف ).
جهاندار داننده ٔ خوب و زشت
مرا گر سپردی سراسر بهشت
نبودی مرا دل بدین خرمی
که روی تو دیدم بتوران زمی .
فردوسی .
ز کشواد و گیوت که داد آگهی
که با خرمی بادی و فربهی .
فردوسی .
چو با راستی باشی و مردمی
نبینی جز از خوبی و خرمی .
فردوسی .
بدان قبه در تخت زرین نهاد
بر آن خرمی تخت بنشست شاد.
فردوسی .
یارتو خیر و خرمی چون پارسای فاطمی
جفت تو جود و مردمی چون جفت خاتم ماریه .
منوچهری .
نوروز روز خرمی ِ بی عدد بود.
منوچهری .
و چنان شده بود که دیگر آن چنان ندیدم و آن شب بخرمی بپایان آمد. (تاریخ بیهقی ). از آن مرد بندگان او راحت خواهد بود و ایمنی و درزندگانی از شادی و خرمی . (تاریخ بیهقی ).
اگر سالیان از هزاران فزون
در او خرمی ها کنی گونه گون .
اسدی .
بباغی دو درماند ار بنگری
کز این در درآیی وز آن بگذری .
اسدی .
زن ارچند باچیز و باآبروی
نگیرد دلش خرمی جزبشوی .
اسدی .
شادی از لشکر شما برآمد و زنگیان از بالای قلعه نگاه می کردند آن آشوب و خرمی بدیدند. (اسکندرنامه نسخه ٔ سعید نفیسی ).
عالم همه چو خوازه ز شادی و خرمی
من مانده همچو مرده ٔ تنها بگور تنگ .
عمعق .
خرمی چون باشد اندر کوی دین کز بهر ملک
خون روان کردند از حلق حسین در کربلا.
سنائی .
خرامیدنش باد بر خرمی
که ماهی چو شاهی است خرم خرام .
سوزنی .
عنقای مغرب است در این دورخرمی
خاص ازبرای محنت و رنج است آدمی .
ابوالفرج سگزی .
بمان بدولت جاوید تا بحرمت تو
زمانه زی حرم خرمی دهد بارم .
خاقانی .
مردمی از نهاد کس مطلب
خرمی ازمزاج دهر مجوی .
خاقانی .
غم تخم خرمی است که در یک دل افکنم
دردیست جنس می که بیک دن درآورم .
خاقانی .
مرا بزادن دختر چه خرمی زاید
که کاش مادر من هم نزادی از مادر.
خاقانی .
خرمی کآن فلک دهد غم دان
دل که با غم بساخت خرم دان .
خاقانی .
شاد دلم زآنکه دل من غمی است
کآمدن غم سبب خرمی است .
نظامی .
پشت دوتای فلک راست شد از خرمی
تا چو تو فرزند زاد مادر ایام را.
سعدی (گلستان ).
بروزه نیست مرا غیر غصه ٔ جامه
مگر بعید کنم دل ز خرمی مسدود.
نظام قاری .
ز خرمی که درآمد بسایه ٔ فرجی
قبا کله نه عجب گر برآسمان انداخت .
نظام قاری .
چون گل اندازم کلاه خرمی گر از قبول
باشدم تشریف از صدر صنادید زمن .
نظام قاری .
|| سیرابی . (آنندراج ). سبزی . طراوت . شادابی . نزهت . طری . (یادداشت بخط مؤلف ) :
بدین خرمی جهان بدین تازگی بهار
بدین روشنی شراب بدین نیکویی نگار.
فرخی .
بدین خرمی و خوشی روزگار
بدین خوبی و فرخی شهریار.
فرخی .
اوقات عیش و لهو تو ای شاه کامگار
از خرمی چو وقت گل نوبهار باد.
مسعودسعد.
بدان سبب این ماه را دی خوانند که درشت بود و زمین از خرمیها دور مانده بود. (نوروزنامه ).
کاری از روشنی چو آب خزان
یاری از خرمی چو باد بهار.
خاقانی .
گل با همه خرمی که دارد
از بعد گیا رسد ببستان .
خاقانی .
|| مستی ، نشاءة شراب . سکر. (یادداشت بخط مؤلف ) :
مخور باده چندان کت آرد گزند
مشو مست ازاو خرمی کن بسند.
اسدی .
گفتم این در خرمی همی گوید نباید که در هشیاری پشیمان شود. (تاریخ برامکه ). بمجلس شراب بنشستند و در میان نشاط و خرمی برمک از سلمان پرسید... (تاریخ برامکه ). || انس . (یادداشت بخط مؤلف ).
خرمی . [ خ ُرْ رَ ] (ص نسبی ) منسوب بفرقه ٔ خرمدینیه که محرمات را مباح کرده اند و مانند مزدکیه هستند. (از انساب سمعانی ). منسوب بمذهب خرم دین که مذهب بابک باشد. (ناظم الاطباء) : چون معتصم بطرطوس شد لشکر بر او بیعت کردند و عباس پسر مأمون او را بیعت کرده و ببغداد آمد به اول ماه رمضان این سال و خیر آمدش که مردمان همدان و اصفهان اندر دین خرمی شدند و مذهب بابک گرفتند. (ترجمه ٔ طبری بلعمی ).
دانشنامه عمومی
یکی از مهمترین بلوکات و قرا در شمال فارس و قنقری علیا محسوب می شده است. آبش از قنوات و شغل مردمش زراعت و دامپروری است.
خرمی (جماعت). خرمی جماعت و شهرکی در شمال غربی تاجیکستان است که در ناحیهٔ پنجکنت ولایت سغد قرار دارد. جمعیت این جماعت ۷٬۹۴۳ نفر است.
wiki: خرمی (جماعت)
گویش مازنی
شادی – خرمی – شاد
/Khermi/ شادی – خرمی – شاد
پیشنهاد کاربران
شهری در شمال فارس از توابع شهرستان خرمبید با جمعیتی در حدود 14000 نفر
شادابی
بهجت
بهجت، تازگی، شادابی، شادی، نزهت، نشاط، نضارت
شادابی، سرزندگی را خرمی می نامند
به معنی شادابی
نزهت. . . . .
شادابی، خوش حالی
کلمات دیگر: