کلمه جو
صفحه اصلی

اسرار گنج دره جنی

دانشنامه عمومی

اسرار گنج دره جنی فیلمی است ایرانی ساخته ابراهیم گلستان. وی در سال ۱۳۵۳ کتابی نیز به همین نام بر اساس آن فیلم نوشته است.فیلم کنایات مکرری به روحیه مدرنیزاسیون آمرانه شاه و روند نوسازی سطحی او دارد. کارگردان که از مشکل دار بودن موضوع آگاه بود و امکان توقیف فیلم را می داد، از مجموعه بازیگران فیلمهای صمدآقا استفاده کرد و با دادن ظاهری کمیک آن را به اکران رسانید. این فیلم پس از دو هفته از پرده پایین آمد و دیگر هرگز به نمایش عمومی درنیامد. جشن های دوهزار و پانصد ساله و قراردادهای خارجی ایران در زمان سلطنت محمدرضا شاه به طور نمادین در این فیلم به نمایش آمده و زیر تیغ نقد گلستان قرار گرفته است.
مدیر فیلم برداری: ابراهیم گلستان
صدا: محمود هنگوال
تدوین: ابراهیم گلستان
موسیقی فیلم: فرهاد مشکات
ساخت مجسمه ها: کاوه گلستان
نقاشی: بهمن دادخواه
محصول: کارگاه فیلم گلستان
سال ساخت: ۱۳۵۳
تاریخ اکران: ۱۳۵۳
علی (پرویز صیاد) کشاورزی است که به هنگام شخم زمین اش به گنجی بزرگ دست می یابد. او پنهانی و به تکرار مقداری از اشیاء گنج را برای فروش به شهر می برد، و به زودی زندگی مجللی برای خود فراهم می کند. خریداران عتیقه (صادق بهرامی، جهانگیر فروهر و لرتا) در شهر علی را تشویق می کنند که از همسر روستایی اش معصومه (مری آپیک) جدا شود و با زنی شهری (شهناز تهرانی) ازدواج کند. عده ای از اهالی روستا و خریداران عتیقه درصددند تا به محل گنج دست پیدا کنند. در لحظه ای که مراسم عروسی باشکوه علی بر پا است انفجار دینامت کارگران جاده سازی خانهٔ پوشالی علی را ویران می کند، و همه، حتی همسر سابق و فعلی اش، علی را تنها می گذارند.
داستان از آنجا شروع می شود که گروهی مهندس نقشه بردار مشغول عملیات نقشه برداری زمینی در منطقه ای کوهستانی جهت راه سازی هستند که در دستگاه دیدیاب یکی از آنان مردی روستایی با گاوش مشغول شخم زدن زمین دیده می شود. مرد روستایی (با بازی پرویز صیاد) هنگام شخم زمین، در حفره ای گنجی شایان پیدا می کند. او به خانه می رود و می خواهد به یمن یافتن گنج، گاوش را - تنها سرمایه قبلی اش- برای روستاییان قربانی کند. زنش بی خبر از ماجرای گنج گمان می کند که او دیوانه شده و دست به دامن دوستان و اقوام می شود؛ آنها وقتی سر می رسند که مرد، گاو را سر بریده است. جمعیت خشمگین به دنبال زن مرد روستایی را کتک می زنند و گاو را نیز با خود می برند. زن نیز همراه پسرش به خانه برادرش می رود.
مرد تصمیم می گیرد پنهانی و اندک اندک، گنج را به پول تبدیل کند. او که به پول زیادی رسیده در پی فراهم کردن زندگی مجللی برای خود، به حیف و میل آن می پردازد و اموالی می خرد که کاربردی برایش ندارند. مرد هر آنچه را یافته، از طلا و جواهرات، کم کمک به شهر می برد و به عتیقه خری می فروشد. عتیقه چی موضوع را با زن خود در میان می گذارد. زرگر و همسرش تصمیم می گیرند تمام گنج مرد روستایی را یافته و خود صاحب آن شوند؛ او را به خانه شان دعوت می کنند و پذیرایی مفصلی می کنند. ایشان مرد روستایی را تشویق می کنند که اکنون که وضع مالی مرد روستایی تغییر کرده او با زنی شهری ازدواج کند. آنها به دختری که کلفتشان است (با بازی شهناز تهرانی)، آموزش می دهند تا برای مرد دلبری کند. کلفت نقش خود را خوب بازی می کند و دل مرد روستایی را می برد. مرد روستایی باور می کند که زن زرگر، زرگر و کلفتشان خیرخواه او هستند. زن زرگر به مرد روستایی یاد می دهد که چگونه لباس بپوشد و کجاها برود و چگونه خرید کند. اما در عمل، خود درصدی از پولی که او برای خرید می پردازد را به چنگ می آورد.

اسرار گنج دره جنی (فیلم). اسرار گنج دره جنی فیلمی است ایرانی ساخته ابراهیم گلستان. وی در سال ۱۳۵۳ کتابی نیز به همین نام بر اساس آن فیلم نوشته است. فیلم کنایات مکرری به روحیه مدرنیزاسیون آمرانه شاه و روند نوسازی سطحی او دارد. کارگردان که از مشکل دار بودن موضوع آگاه بود و امکان توقیف فیلم را می داد، از مجموعه بازیگران فیلمهای صمدآقا استفاده کرد و با دادن ظاهری کمیک آن را به اکران رسانید. این فیلم پس از دو هفته از پرده پایین آمد و دیگر هرگز به نمایش عمومی درنیامد. جشن های دوهزار و پانصد ساله و قراردادهای خارجی ایران در زمان سلطنت محمدرضا شاه به طور نمادین در این فیلم به نمایش آمده و زیر تیغ نقد گلستان قرار گرفته است.

دانشنامه آزاد فارسی

اسرار گنج درّۀ جنّی
نوشتۀ ابراهیم گلستان، رمانی واقع گرا ـ نمادین به فارسی، به شیوه راوی دانای کل، در ۱۳۵۳ش. عامل پیوند رویداد های مختلف این رمان، گنجی است که مردی دهاتی هنگام شخم زدن زمین می یابد. این گنج به او امکان می دهد تا کاروان های کالاهای مصرفی را روانۀ ده کند و بر جاه طلبی های خود بیفزاید، که این امر سرانجام به هلاکت او می انجامد. احساسی افسانه وار، که در ماجراها وجود دارد، رمان را به اثری در هجو جامعه ای عقب مانده بدل می کند که، با اتکا به فروش منابع زیرزمینی اش، می کوشد مقلّد جوامع پیشرفته شود. ابراهیم گلستان براساس این کتاب، فیلمی به همین نام ساخت.


کلمات دیگر: