[ویکی نور] النشر فی القراءات العشر تألیف حافظ ابی الخیر محمد بن محمد الدمشقی معروف به ابن الجزری
کتاب پیرامون یکی از موضوعات مهم علوم قرآنی،یعنی مسالۀ قراآت نوشته شده است.مؤلف که یکی از دانشمندان اسلامی در قرن نهم هجری می باشد،در این کتاب مسالۀ قراآت ده گانه (قاریان ده گانه) را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داده است.وی قاریان مشهور ده گانه را در این کتاب از جهت سلسله راویان و طرق آنها و اینکه هر کدام به چند واسطه و چگونه قرائت آنها به پیامبر و یا اصحاب آن حضرت می رسد، تجزیه و تحلیل نموده و کتابهایی که هر کدام از این سلسله روایت ها در آنها درج شده است را توضیح می دهد.
از آنجا که بحث های انجام شده بصورت گسترده می باشد و طبق تصریح مؤلف که حدود هزار طریق را در این کتاب مورد بررسی قرار داده و میزان اعتبار قرائت های قاریان ده گانه را تجزیه و تحلیل نموده است به این کتاب ارزش و جایگاه خاصی داده است.
مؤلف پس از بحث مربوط به قاریان ده گانه، مباحث مربوط به نحوۀ قرائت قرآن را نیز توضیح داده است که از آن جمله می توان به بحث ادغام، اقسام وقف، ادغام کبیر، احکام نون ساکن و وقف به سکون اشاره نمود.
وی در جلد دوم بحث مفصلی پیرامون یاءهایی که در آن بین علماء تجوید و قرائت اختلاف شده، ارائه داده در 6 فصل مطالب مربوطه را تشریح می نماید.
کتاب پیرامون یکی از موضوعات مهم علوم قرآنی،یعنی مسالۀ قراآت نوشته شده است.مؤلف که یکی از دانشمندان اسلامی در قرن نهم هجری می باشد،در این کتاب مسالۀ قراآت ده گانه (قاریان ده گانه) را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داده است.وی قاریان مشهور ده گانه را در این کتاب از جهت سلسله راویان و طرق آنها و اینکه هر کدام به چند واسطه و چگونه قرائت آنها به پیامبر و یا اصحاب آن حضرت می رسد، تجزیه و تحلیل نموده و کتابهایی که هر کدام از این سلسله روایت ها در آنها درج شده است را توضیح می دهد.
از آنجا که بحث های انجام شده بصورت گسترده می باشد و طبق تصریح مؤلف که حدود هزار طریق را در این کتاب مورد بررسی قرار داده و میزان اعتبار قرائت های قاریان ده گانه را تجزیه و تحلیل نموده است به این کتاب ارزش و جایگاه خاصی داده است.
مؤلف پس از بحث مربوط به قاریان ده گانه، مباحث مربوط به نحوۀ قرائت قرآن را نیز توضیح داده است که از آن جمله می توان به بحث ادغام، اقسام وقف، ادغام کبیر، احکام نون ساکن و وقف به سکون اشاره نمود.
وی در جلد دوم بحث مفصلی پیرامون یاءهایی که در آن بین علماء تجوید و قرائت اختلاف شده، ارائه داده در 6 فصل مطالب مربوطه را تشریح می نماید.
wikinoor: علوم قرآنی ، یعنی مساله قراآت نوشته شده است.
مؤلف که یکی از دانشمندان اسلامی در قرن نهم هجری می باشد، در این کتاب مساله قراآت ده گانه (قاریان ده گانه) را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داده است. وی قاریان مشهور ده گانه را در این کتاب از جهت سلسله راویان و طرق آنها و اینکه هر کدام به چند واسطه و چگونه قرائت آنها به پیامبر و یا اصحاب آن حضرت می رسد، تجزیه و تحلیل نموده و کتابهایی که هر کدام از این سلسله روایت ها در آنها درج شده است را توضیح می دهد. از آنجا که بحث های انجام شده بصورت گسترده می باشد و طبق تصریح مؤلف که حدود هزار طریق را در این کتاب مورد بررسی قرار داده و میزان اعتبار قرائت های قاریان ده گانه را تجزیه و تحلیل نموده است به این کتاب ارزش و جایگاه خاصی داده است. مؤلف پس از بحث مربوط به قاریان ده گانه، مباحث مربوط به نحوه قرائت قرآن را نیز توضیح داده است که از آن جمله می توان به بحث ادغام، اقسام وقف، ادغام کبیر، احکام نون ساکن و وقف به سکون اشاره نمود. وی در جلد دوم بحث مفصلی پیرامون یاءهایی که در آن بین علماء تجوید و قرائت اختلاف شده، ارائه داده در ۶ فصل مطالب مربوطه را تشریح می نماید. در بخش پایانی جلد دوم بحث فرش الحروف را مطرح نموده و از ابتدای قرآن ( سوره بقره ) تا پایان سوره ناس، مواردی را که در کیفیت کلمات و حروف آنها بین علماء اختلاف شده است را ذکر نموده است.
ویژگی ها
۱- در بحث فوائد اختلاف قرائت ها، ابتدا تفاوت اختلاف قراء و و اختلاف فقها را بیان نموده به اینکه: اختلاف قراء حق و صواب و درست است و از سوی خدا نازل شده ولی اختلاف فقها اختلاف اجتهادی است که احتمال خطاء در آن وجود دارد.۲- جلد اول: بحث قراء ده گانه: در این بحث پس از ذکر اسامی قراء ده گانه راویان آنها و طرق های مختلف که روایت قاری به آنها می رسد را ذکر سپس شرح حال مختصری از هر کدام از افرادی که از آنها روایت را نقل نموده است ارائه می دهد.۳- جلد دوم: در بحث فرش الحروف: مساله اختلاف قرائت ها در آیات مختلف را مطرح نموده و از ابتداء قرآن مواردی را که در قرائت آن اختلاف نموده اند به ترتیب ذکر نموده است (مهمترین بحث جلد دوم که نیمی از کتاب را دربر گرفته همین بحث می باشد).۴- جلد دوم: در این جلد بحث مفصلی پیرامون یاءهایی که در آن اختلاف شده است ارائه نموده و مطالب آن را در ۶ فصل بیان کرده، حکم هر کدام از آنها را تشریح می نماید.۵- جلد دوم: در این جلد مساله تکبیر گفتن هنگام خواندن قرآن را مطرح و علل جعل و ورود آن را ذکر نموده که علت آن این است که: مدتی وحی به پیامبر قطع شد، در این هنگام مشرکین گفتند که خدا پیامبرش را رها کرده است که سوره و الضحی نازل شد و پس از آن پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم تکبیر گفته و مردم را نیز بدان امر کرد.۶- جلد اول. در این جلد، علت تالیف کتاب را ذکر نموده مبنی بر اینکه: تا کنون درباره قرائت ها کتابی که بصورت گسترده بحث نموده باشد و روایات صحیح را که طریق قرائت ها را بیان نموده باشد تالیف نشده است.۷- جلد اول: بحث حدیث سبعة احرف را مطرح و پیرامون آن در ده مقام بحث نموده است از جمله: علت ورود این حدیث، مقصود از سبعة احرف دلیل اینکه قرائت ها بر هفت حرف می باشد.۸- جلد اول: بحث علو اسانید: در این بحث سلسله اسانید خودش تا پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم را بررسی نموده می گوید بین من تا پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم ۱۴ نفر وجود دارد که اسامی آنها و نحوه قرائت آنها را بیان نموده است.۹- جلد اول: در این جلد، حکم قرائت شاذ را توضیح می دهند.۱۰- جلد اول: باب «ذکر اسناد قرائت های ده گانه» در این باب ابتداء کتابهایی را که این قرائت ها را از آنها بصورت نص ، روایت نموده است به ترتیب تاریخ ذکر می نماید. وی در این خصوص پس از ذکر کتاب و مؤلف آن طریقه روایت و نام کسانی را که بر آنها قرائت شده تا به وی می رسد را نام می برد و حدود ۵۸ کتاب را نام می برد.۱۱- جلد اول: بحث اسانید مؤلف به ائمه قرا: در این بحث سلسله اسانید خودش را تا ائمه قراء ده گانه بصورت گسترده بررسی نموده است.
ساختار کتاب
کتاب نه از طرف مؤلف و نه از طرف مصحح، فصل بندی نشده است و مطالب آن پشت سر هم ذکر شده است که در ذیل به برخی از موضوعات آن اشاره می گردد: جلد اول: حاملان قرآن فضیلت، کسانی از صحابه که قراآت از آنها نقل شده است، کتابت مصحف توسط عثمان ، شهرهایی که مصحف به آنها فرستاده شد، ارکان قرائت صحیح ، قرائت شاذ، سخنی پیرامون حدیث سبعة احرف ، حدیث سبعة احرف بر چند معنی دلالت دارد، علل خالی بودن مصاحف صحابه از نقطه و شکل، اولین کسی که قرائتها را در کتاب قاسم بن سلام جمع کرد، اولین کسی که قرائت ها را در اندلس وارد کرد، اسامی کسانی که مشهورند در جمع قراآت، حقیقت اختلاف حروف هفت گانه و فائده آن، فائده اختلاف قرائت ها، علل تالیف این کتاب، اسامی قراء ده گانه و روایان و طریق آنها، اسانید کتابهایی که مؤلف از آنها روایت کرده، اسانید مؤلف تا ائمه قراء، سند مؤلف از جهت حدیث به سوره صف ، اقسام علو، مخارج حروف، صفات حروف، چگونه باید قرآن خوانده شود قرائت تحقیق، تجوید، اقسام وقف ، حکم ابتداء، استعاذه ، اختلاف علماء در بسم الله ، ادغام کبیر، مد و قصر، حکم دو همزه که در یک کلمه جمع شده اند، همزه متحرک، تخفیف رسمی.جلد دوم: ادغام کبیر، حروفی که مخارج آنها به یکدیگر نزدیک است، احکام نون ساکن، مذاهب علماء در فتحه و اماله، مذهب علما در ترقیق قراآت و تفخیم آنها، وقف بر اواخر کلمه ها، وقف به سکون، بحث درباره یاءهایی که در آن اختلاف شده است، قراآت جمع و مفرد فرش الحروف، پیرامون تکبیر.
نسخه شناسی
...
مؤلف که یکی از دانشمندان اسلامی در قرن نهم هجری می باشد، در این کتاب مساله قراآت ده گانه (قاریان ده گانه) را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داده است. وی قاریان مشهور ده گانه را در این کتاب از جهت سلسله راویان و طرق آنها و اینکه هر کدام به چند واسطه و چگونه قرائت آنها به پیامبر و یا اصحاب آن حضرت می رسد، تجزیه و تحلیل نموده و کتابهایی که هر کدام از این سلسله روایت ها در آنها درج شده است را توضیح می دهد. از آنجا که بحث های انجام شده بصورت گسترده می باشد و طبق تصریح مؤلف که حدود هزار طریق را در این کتاب مورد بررسی قرار داده و میزان اعتبار قرائت های قاریان ده گانه را تجزیه و تحلیل نموده است به این کتاب ارزش و جایگاه خاصی داده است. مؤلف پس از بحث مربوط به قاریان ده گانه، مباحث مربوط به نحوه قرائت قرآن را نیز توضیح داده است که از آن جمله می توان به بحث ادغام، اقسام وقف، ادغام کبیر، احکام نون ساکن و وقف به سکون اشاره نمود. وی در جلد دوم بحث مفصلی پیرامون یاءهایی که در آن بین علماء تجوید و قرائت اختلاف شده، ارائه داده در ۶ فصل مطالب مربوطه را تشریح می نماید. در بخش پایانی جلد دوم بحث فرش الحروف را مطرح نموده و از ابتدای قرآن ( سوره بقره ) تا پایان سوره ناس، مواردی را که در کیفیت کلمات و حروف آنها بین علماء اختلاف شده است را ذکر نموده است.
ویژگی ها
۱- در بحث فوائد اختلاف قرائت ها، ابتدا تفاوت اختلاف قراء و و اختلاف فقها را بیان نموده به اینکه: اختلاف قراء حق و صواب و درست است و از سوی خدا نازل شده ولی اختلاف فقها اختلاف اجتهادی است که احتمال خطاء در آن وجود دارد.۲- جلد اول: بحث قراء ده گانه: در این بحث پس از ذکر اسامی قراء ده گانه راویان آنها و طرق های مختلف که روایت قاری به آنها می رسد را ذکر سپس شرح حال مختصری از هر کدام از افرادی که از آنها روایت را نقل نموده است ارائه می دهد.۳- جلد دوم: در بحث فرش الحروف: مساله اختلاف قرائت ها در آیات مختلف را مطرح نموده و از ابتداء قرآن مواردی را که در قرائت آن اختلاف نموده اند به ترتیب ذکر نموده است (مهمترین بحث جلد دوم که نیمی از کتاب را دربر گرفته همین بحث می باشد).۴- جلد دوم: در این جلد بحث مفصلی پیرامون یاءهایی که در آن اختلاف شده است ارائه نموده و مطالب آن را در ۶ فصل بیان کرده، حکم هر کدام از آنها را تشریح می نماید.۵- جلد دوم: در این جلد مساله تکبیر گفتن هنگام خواندن قرآن را مطرح و علل جعل و ورود آن را ذکر نموده که علت آن این است که: مدتی وحی به پیامبر قطع شد، در این هنگام مشرکین گفتند که خدا پیامبرش را رها کرده است که سوره و الضحی نازل شد و پس از آن پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم تکبیر گفته و مردم را نیز بدان امر کرد.۶- جلد اول. در این جلد، علت تالیف کتاب را ذکر نموده مبنی بر اینکه: تا کنون درباره قرائت ها کتابی که بصورت گسترده بحث نموده باشد و روایات صحیح را که طریق قرائت ها را بیان نموده باشد تالیف نشده است.۷- جلد اول: بحث حدیث سبعة احرف را مطرح و پیرامون آن در ده مقام بحث نموده است از جمله: علت ورود این حدیث، مقصود از سبعة احرف دلیل اینکه قرائت ها بر هفت حرف می باشد.۸- جلد اول: بحث علو اسانید: در این بحث سلسله اسانید خودش تا پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم را بررسی نموده می گوید بین من تا پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم ۱۴ نفر وجود دارد که اسامی آنها و نحوه قرائت آنها را بیان نموده است.۹- جلد اول: در این جلد، حکم قرائت شاذ را توضیح می دهند.۱۰- جلد اول: باب «ذکر اسناد قرائت های ده گانه» در این باب ابتداء کتابهایی را که این قرائت ها را از آنها بصورت نص ، روایت نموده است به ترتیب تاریخ ذکر می نماید. وی در این خصوص پس از ذکر کتاب و مؤلف آن طریقه روایت و نام کسانی را که بر آنها قرائت شده تا به وی می رسد را نام می برد و حدود ۵۸ کتاب را نام می برد.۱۱- جلد اول: بحث اسانید مؤلف به ائمه قرا: در این بحث سلسله اسانید خودش را تا ائمه قراء ده گانه بصورت گسترده بررسی نموده است.
ساختار کتاب
کتاب نه از طرف مؤلف و نه از طرف مصحح، فصل بندی نشده است و مطالب آن پشت سر هم ذکر شده است که در ذیل به برخی از موضوعات آن اشاره می گردد: جلد اول: حاملان قرآن فضیلت، کسانی از صحابه که قراآت از آنها نقل شده است، کتابت مصحف توسط عثمان ، شهرهایی که مصحف به آنها فرستاده شد، ارکان قرائت صحیح ، قرائت شاذ، سخنی پیرامون حدیث سبعة احرف ، حدیث سبعة احرف بر چند معنی دلالت دارد، علل خالی بودن مصاحف صحابه از نقطه و شکل، اولین کسی که قرائتها را در کتاب قاسم بن سلام جمع کرد، اولین کسی که قرائت ها را در اندلس وارد کرد، اسامی کسانی که مشهورند در جمع قراآت، حقیقت اختلاف حروف هفت گانه و فائده آن، فائده اختلاف قرائت ها، علل تالیف این کتاب، اسامی قراء ده گانه و روایان و طریق آنها، اسانید کتابهایی که مؤلف از آنها روایت کرده، اسانید مؤلف تا ائمه قراء، سند مؤلف از جهت حدیث به سوره صف ، اقسام علو، مخارج حروف، صفات حروف، چگونه باید قرآن خوانده شود قرائت تحقیق، تجوید، اقسام وقف ، حکم ابتداء، استعاذه ، اختلاف علماء در بسم الله ، ادغام کبیر، مد و قصر، حکم دو همزه که در یک کلمه جمع شده اند، همزه متحرک، تخفیف رسمی.جلد دوم: ادغام کبیر، حروفی که مخارج آنها به یکدیگر نزدیک است، احکام نون ساکن، مذاهب علماء در فتحه و اماله، مذهب علما در ترقیق قراآت و تفخیم آنها، وقف بر اواخر کلمه ها، وقف به سکون، بحث درباره یاءهایی که در آن اختلاف شده است، قراآت جمع و مفرد فرش الحروف، پیرامون تکبیر.
نسخه شناسی
...
wikifeqh: النشر_فی_القراءات_العشر_(کتاب)