بادیان ختائی

میوه درخت قشنگی است

بادیان ختائی. [ ن ِ خ َ ] ( ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) بادیان خطائی . میوه درخت قشنگی است همیشه سبز و از طایفه ماگنولیاسه و از محصولات چین و ژاپون و از ادویه محرکه است و اهل چین این ثمر را محترم می دارند و پس از صرف غذا می خورند و در محضر بت می سوزانند. ( ناظم الاطباء: بادیان و بادیان خطائی ). از تیره ماگنولیاهاست که دانه های آن معطر است و در داروسازی بکار میرود. ( گیاه شناسی گل گلاب ص 201 ).و رجوع به ص 235 همین کتاب شود. از ادویه جدید است.ماهیت آن : ثمریست جوزی رنگ و هشت پره و بعضی هفت پره وهر پره ای دو پارچه پیوسته بهم. بالای آنها منشق و دراندرون آن تخم کوچک نیز جوزی رنگ و طعم آن فی الجمله شبیه به رازیانه است و لهذا آنرا بادیان ختائی نامنداز جهت آنکه شکل آن مانند رازیانه است و از جبال نیپال و چین و زیربادرات هند آورند. بهتر و مستعمل آن تازه و تندطعم و پُررائحه آن است و کهنه آن که سیاه رنگ و طعم و رائحه آن برطرف شده باشد غیرمستعمل. طبیعت آن : در دوم گرم و خشک و منسوب بمشتری. افعال و خواص آن : محلل و مفتح و مقوی معده و هاضمه و دافع ریاح و ثقل طعام و درد احشا و تحلیل بلغم و ریاح و مدربول ، و نصارا جهت امور مذکوره با چای خطائی طبخ نموده بدستور مذکور در چای مینوشند. مضر عضل و عصب ، سلیم و مصدع و مورث تشنگی. مصلح آن بریان نمودن آن است.( مخزن الادویه چ هند صص 128 - 129 : بادیان خطائی ).