کلاته

قصبه مرکزی دهستان رودبار بخش حومه شهرستان دامغان واقع در ۳۶ کیلومتری شمال باختری دامغان کوهستانی و سردسیر دارای ۱۷۳٠ تن سکنه .
ده وقلعه کوچک، م رعه کوچک
( اسم ) ۳ - خانه محقر : ( مهران به گفت : معلومست که صدم. هادم اللذات چون در رسد کاشان. کیان و کاخ خسروا همچنان در گرداند که کوم. بیوه زنان و باقصر قیصر همان تواند کرد که با کلات. گدایان ) . ۴ - مزرع. کوچک . ۵ - کاخ شاهی که گرد آن خانه ها ساخته باشند دسکره : ( چو دیوار شهر اندر آید ز پای کلاته نباید که ماند بجای ) . ( چو نا چیز خواهد شدن شارسان نماناد بر پای بیمارسان ) . توضیح : مولف السامی فی الاسامی در معنی دسکره کلاته را اورده و در شرح سامی کلاته چنین معنی شده : ( هو بنائ شبه قصر حوله بیوت ) .

(کَ تِ ) (اِ. ) نک کلات .

کلاته. [ ک َ ت َ / ت ِ ] ( اِ ) قلعه یا دهی کوچک که بربلندی ساخته باشند. ( برهان ) ( غیاث ). دیهای کوچک. ( صحاح الفرس ). هر شهر و حصار که بربالای کوه و پشته بلند ساخته باشند. ( انجمن آرا ) ( آنندراج ) :
کردش اندر خبک دهقان گوسفند
و آمد از سوی کلاته دل نژند.چو دیوار شهر اندرآید ز پای
کلاته نباید که ماند بجای.چند پادشاه را از بطانه خویش به دوزخ فرستاده و چند شهر معظم را کلاته کرده. ( تاریخ سلاجقه کرمان ). گفت ای ملک ترا این ساعت ضعفی است و از استخلاص کلاته عاجزی. ( تاریخ سلاجقه کرمان ). شیخ گفت : این ابوالحسن که در این کلاته نشسته است سی سال است تا در این بدون حق یک اندیشه برخاطر او گذر نکرده است. ( تذکرةالاولیاء ). و رجوع به کلات شود. || قصری است سلاطین و ملوک را که گرد بگرد آن خانها ساخته باشند و آن را به عربی دسکره خوانند. ( مؤید الفضلاء از برهان ). دسکره. ( مهذب الاسماء ) ( ملخص اللغات حسن خطیب ). || دهی که دکان داشته باشد. ( برهان ). || میدان داخل قلعه که در آن دادوستد نمایند ومحفوظ است. ( از فرهنگ لغات شاهنامه ). || مزرعه کوچک بدون قید بلندی و پستی. ( غیاث ). مزرعه. حاره. ( نصاب الصبیان ). || محله. ( از برهان ). || ( پسوند ) مزید مؤخر امکنه ، چنانکه در بن کلاته ، تلوکلاته ، ثورکلاته ، ربیعکلاته ، زرین کلاته ، زنگی کلاته ، شیرآیه کلاته ، عمرکلاته ، قراکلاته ، کمال کلاته ، کیاکلاته ، گاوزنه کلاته ، ماران کلاته ، مرزبان کلاته. || ( پیشوند ) جزء مقدم امکنه ، چنانکه در کلاته اسبی ، کلاته خیج. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ).

---

کلاته. [ ک َ ت ِ ] ( اِخ ) دهی است از دهستان بهنام وسط بخش ورامین از استان تهران. محلی جلگه و معتدل است. 335 تن سکنه دارد. آب آنجا از قنات و محصول آن غلات ، صیفی ، چغندرقند و شغل اهالی زراعت است. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 1 ).

---

کلاته. [ ک َ ت ِ ] ( اِخ )دهی است از کاکاوند بخش دلفان شهرستان خرم آباد. محلی کوهستانی و سردسیر است. آب آن از رودخانه گیزه ، محصول آنجا غلات و لبنیات و شغل اهالی زراعت و گله داری و راه مالرو است. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6 ).

---

کلاته. [ ک َ ت ِ ] ( اِخ ) دهی است از دهستان جلگه بخش فدیشه شهرستان نیشابور. محلی جلگه و معتدل است ، سکنه آن 227 تن ، آب آن از قنات و محصول آنجا غلات ، شغل اهالی زراعت و کرباس بافی است. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 9 ).

۱. (ورزش ) در کُشتی، وقتی هردو پای حریف در سگک باشد.
۲. [قدیمی] ده و قلعۀ کوچک.
۳. مزرعۀ کوچک.