کلمه جو
صفحه اصلی

سفن

فرهنگ فارسی

( اسم ) جمع سفینه کشتیها .

فرهنگ معین

(سَ فَ ) [ ع . ] (اِ. ) ۱ - پوستِ سخت ، پوست ماهی یا نهنگ . ۲ - تیشة چوب تراشی .

لغت نامه دهخدا

سفن . [ س َ ف َ ] (ع مص ) پوست بازکردن . (آنندراج ) (از منتهی الارب ) (تاج المصادر بیهقی ). || وزیدن . (منتهی الارب ) (از آنندراج ). || خاک رفتن باد از زمین . (منتهی الارب ) (آنندراج ). || تراشیدن . (المصادر زوزنی ).


سفن . [ س ُ ف ُ ] (ع اِ) جمع سفینه است که به معنی کشتی باشد. (غیاث ) (آنندراج ) :
اسب من در شب دوان همچون سفینه در خلیج
من بر او ثابت چنان چون بادبان اندر سفن .

منوچهری .



سفن. [ س َ ف َ ] ( ع اِ ) پوست درشت از ماهی یا نهنگ و غیره که بر قبضه ٔشمشیر وصل کنند تا گرفت خوب شود. ( غیاث ) ( از آنندراج ). پوست درشت مانند پوست نهنگ و مثل آن. ( منتهی الارب ). پوست سوسمار. ( دهار ). پوست درشت بر دسته کارد وشمشیر. ج ، اسفان ، سفون. ( مهذب الاسماء ) :
دو ره چاو و صد تنگ قرطاس چین
پلنگینه چرم و سفن همچنین.
اسدی.
کو سر تیغ تا بدو باز رهم ز بند سر
کز جگر پر آبله چون سفنم دریغ من.
خاقانی.
گشت زمین چون سفن چرخ چو کیمخت سبز
تا ز پی تیغ او قبضه کنند و قراب.
خاقانی.
درنفس مبارکش سفته راز احمدی
در سفن بلارکش معجز تیغ حیدری.
خاقانی ( دیوان چ سجادی ص 421 ).
ز سختی که بد خلقت خام او
سفن بسته کیمخت اندام او.
نظامی.
زبرجد بخروار و مینا بمن
ورق های زر درعهای سفن.
نظامی.
|| سنگی که بدان تراشند و تابان نمایند و تیشه چوب تراشی و هرچیز که بدان چیزی راتراشند. ( آنندراج ) ( منتهی الارب ) :
از درشتی است سفن قائم تیغ
که بر او تکیه گاه روستم است.
خاقانی.
|| سوهان آهنی. ( غیاث ) ( آنندراج ). سوهان. چوب سای. ( مهذب الاسماء ). چوب سای. ( دهار ).

سفن. [ س َ ف َ ] ( ع مص ) پوست بازکردن. ( آنندراج ) ( از منتهی الارب ) ( تاج المصادر بیهقی ). || وزیدن. ( منتهی الارب ) ( از آنندراج ). || خاک رفتن باد از زمین. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). || تراشیدن. ( المصادر زوزنی ).

سفن. [ س ُ ف ُ ] ( ع اِ ) جمع سفینه است که به معنی کشتی باشد. ( غیاث ) ( آنندراج ) :
اسب من در شب دوان همچون سفینه در خلیج
من بر او ثابت چنان چون بادبان اندر سفن.
منوچهری.

سفن . [ س َ ف َ ] (ع اِ) پوست درشت از ماهی یا نهنگ و غیره که بر قبضه ٔشمشیر وصل کنند تا گرفت خوب شود. (غیاث ) (از آنندراج ). پوست درشت مانند پوست نهنگ و مثل آن . (منتهی الارب ). پوست سوسمار. (دهار). پوست درشت بر دسته ٔ کارد وشمشیر. ج ، اسفان ، سفون . (مهذب الاسماء) :
دو ره چاو و صد تنگ قرطاس چین
پلنگینه چرم و سفن همچنین .

اسدی .


کو سر تیغ تا بدو باز رهم ز بند سر
کز جگر پر آبله چون سفنم دریغ من .

خاقانی .


گشت زمین چون سفن چرخ چو کیمخت سبز
تا ز پی تیغ او قبضه کنند و قراب .

خاقانی .


درنفس مبارکش سفته ٔ راز احمدی
در سفن بلارکش معجز تیغ حیدری .

خاقانی (دیوان چ سجادی ص 421).


ز سختی که بد خلقت خام او
سفن بسته کیمخت اندام او.

نظامی .


زبرجد بخروار و مینا بمن
ورق های زر درعهای سفن .

نظامی .


|| سنگی که بدان تراشند و تابان نمایند و تیشه ٔ چوب تراشی و هرچیز که بدان چیزی راتراشند. (آنندراج ) (منتهی الارب ) :
از درشتی است سفن قائم تیغ
که بر او تکیه گاه روستم است .

خاقانی .


|| سوهان آهنی . (غیاث ) (آنندراج ). سوهان . چوب سای . (مهذب الاسماء). چوب سای . (دهار).

فرهنگ عمید

۱. پوست ستبر مانند پوست نهنگ که بر قبضۀ شمشیر بچسبانند.
۲. تیشه یا سوهان که با آن چیزی را بتراشند.
= سفینه

۱. پوست ستبر مانند پوست نهنگ که بر قبضۀ شمشیر بچسبانند.
۲. تیشه یا سوهان که با آن چیزی را بتراشند.


سفینه#NAME?


دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] تکرار در قرآن: ۴(بار)
(به فتح س) تراشیدن. مثل تراشیدن چوب و پوست و تراشیدن باد خاک روی زمین را (راغب) در صحاح و اقرب آمده «سفنت الشی‏ء سفناً: قشرته» راغب گوید: کشتی را به اعتبار آنکه سطح آب را می‏تراشد سفینه گفته‏اند. اقرب نیز آن را نقل کرده است. . این کلمه چهار بار در قرآن آمده و در سوره عنکبوت آیه 15 ظاهراً مراد کشتی نوح است.


کلمات دیگر: