[ویکی نور] شیخ زین الدین بن علی عاملی (قدس سره) معروف به شهید ثانی
کتاب شرائع الإسلام از مهمترین، مرتبترین و جامعترین متون فقهی به حساب میآید، چرا که محقق حلی در این کتاب لب مطالب کتاب نهایه شیخ را که طبق مضامین اخبار است آورده. و به مطالب دو کتاب مبسوط و خلاف شیخ نیز که در جامعیت فروع در راستای کتب عامه است پرداخته است. او اول کسی است که کتب فقهی را به ترتیب کتب متأخرین درآورده.
از ویژگیهای این کتاب میتوان به این امور اشاره کرد: روش روان ، عبارتهای روشن ، دقت در رساندن معنی، خلاصه گویی در کلمات، روش استثنایی در بحث ،و امانتداری در بیان آراء.
محقق بزرگ شیخ تهرانی درباره این کتاب و اهمیتش چنین میگوید:
اصحاب از دوران مؤلف این کتاب تا کنون میل شدیدی به این کتاب داشته اند ،و این کتاب تاکنون نیز در مراکز علمی شیعه از متون درسی به حساب میآید، فقها نیز طی این قرنها بر آن تکیه کرده بحث و درس خود را بر آن نهاده اند و بر آن شرح و حاشیه نوشته اند، این کتاب دارای شروح بسیاری است و میتوان اینگونه گفت که بیشتر موسوعه های فقهی بزرگی که پس از عصر محقق نوشته شده اند -چنانکه نام خواهم برد- شروحی بر این کتاب بوده اند، از آن جمله کتب: أساس الأحکام و تقریر المرام و جامع الجوامع و جواهر الکلامند 1.
کتاب شرائع الإسلام از مهمترین، مرتبترین و جامعترین متون فقهی به حساب میآید، چرا که محقق حلی در این کتاب لب مطالب کتاب نهایه شیخ را که طبق مضامین اخبار است آورده. و به مطالب دو کتاب مبسوط و خلاف شیخ نیز که در جامعیت فروع در راستای کتب عامه است پرداخته است. او اول کسی است که کتب فقهی را به ترتیب کتب متأخرین درآورده.
از ویژگیهای این کتاب میتوان به این امور اشاره کرد: روش روان ، عبارتهای روشن ، دقت در رساندن معنی، خلاصه گویی در کلمات، روش استثنایی در بحث ،و امانتداری در بیان آراء.
محقق بزرگ شیخ تهرانی درباره این کتاب و اهمیتش چنین میگوید:
اصحاب از دوران مؤلف این کتاب تا کنون میل شدیدی به این کتاب داشته اند ،و این کتاب تاکنون نیز در مراکز علمی شیعه از متون درسی به حساب میآید، فقها نیز طی این قرنها بر آن تکیه کرده بحث و درس خود را بر آن نهاده اند و بر آن شرح و حاشیه نوشته اند، این کتاب دارای شروح بسیاری است و میتوان اینگونه گفت که بیشتر موسوعه های فقهی بزرگی که پس از عصر محقق نوشته شده اند -چنانکه نام خواهم برد- شروحی بر این کتاب بوده اند، از آن جمله کتب: أساس الأحکام و تقریر المرام و جامع الجوامع و جواهر الکلامند 1.
wikinoor: شهید ثانی است.
کتاب شرائع الاسلام از مهمترین، مرتبترین و جامعترین متون فقهی به حساب می آید، چرا که محقق حلی در این کتاب لب مطالب کتاب نهایه شیخ را که طبق مضامین اخبار است آورده. و به مطالب دو کتاب مبسوط و خلاف شیخ نیز که در جامعیت فروع در راستای کتب عامه است پرداخته است. او اول کسی است که کتب فقهی را به ترتیب کتب متاخرین درآورده. از ویژگیهای این کتاب میتوان به این امور اشاره کرد: روش روان، عبارتهای روشن، دقت در رساندن معنی، خلاصه گویی در کلمات، روش استثنایی در بحث، و امانتداری در بیان آراء. محقق بزرگ شیخ تهرانی درباره این کتاب و اهمیتش چنین می گوید: اصحاب از دوران مؤلف این کتاب تا کنون میل شدیدی به این کتاب داشته اند، و این کتاب تاکنون نیز در مراکز علمی شیعه از متون درسی به حساب می آید، فقها نیز طی این قرنها بر آن تکیه کرده بحث و درس خود را بر آن نهاده اند و بر آن شرح و حاشیه نوشته اند، این کتاب دارای شروح بسیاری است و می توان اینگونه گفت که بیشتر موسوعه های فقهی بزرگی که پس از عصر محقق نوشته شده اند- چنانکه نام خواهم برد- شروحی بر این کتاب بوده اند، از آن جمله کتب: اساس الاحکام و تقریر المرام و جامع الجوامع و جواهر الکلام هستند.
شهید الثانی و حاشیه ایشان بر شرائع
شهید ثانی بر شرائع شرح بزرگ و معروفی دارند به نام مسالک الافهام فی تنقیح شرائع الاسلام ، این کتاب از مهمترین و بزرگترین مصنفات شهید ثانی است که یک نسخه از آن در ۱۵ جلد در مؤسسه معارف اسلامی قم مقدسه و در سال ۱۴۱۹ به چاپ رسیده. ایشان حاشیه دیگری نیز بر این کتاب دارند که تا کنون به شکل دست نوشته باقی مانده و برای آشنایی با مشخصاتش باید به امور زیر بپردازیم:
← اول
الف: نسخه های خطی مورد اعتماد در تحقیق این کتاب دو نسخه بودند: اول: نسخه نگهداری شده در کتابخانه مجلس شورای اسلامی در تهران به شماره ۴۳۶۰، این نسخه به خط نسخ و به دست سعد بن محمد جزائری در روز چهارشنبه چهاردهم ماه جمادی الاولی در سال ۹۸۵ ه نگاشته شده. این نسخه در ۲۵۴ ورقه و به حجم ۱۳۲۳ سم است، هر ورق شامل ۱۸ سطر بوده، و در پایان آن این عبارت یافت میشود: نقلت هذه النسخة من خط الشیخ الشهید زین الدین قدس الله روحه و نور ضریحه. رمز این نسخه حرف م است. دوم: نسخه نگهداری شده در کتابخانه امام رضا علیه السّلام در شهر مشهد مقدس به شماره ۱۴۰۴۶، که در فهرست الفبایی این کتابخانه شماره اش ۱۹۴ است، نویسنده این نسخه ناشناس بوده و تاریخ نگارش آن نیز معلوم نیست چرا که برگه پایانی آن موجود نمی باشد. این نسخه در ۲۲۸ ورق و به حجم ۱۲۲۰ سم بوده، و هر ورق آن شامل ۱۷ سطر است. رمز این نسخه حرف ض می باشد. ب: تحقیق این حاشیة به روش تلفیق این دو نسخه خطی انجام گرفته، به این روش که این دو نسخه را با هم سنجیده و درست و درستتر را با اشاره به برخی اختلافات در پاورقی در متن آورده اند و پس از آن هر آنچه را که نیاز به استخراج داشته استخراج کرده اند. ج: فهرست موضوعات و مصادر نیز در آخر کتاب آورده شده.
کتاب شرائع الاسلام از مهمترین، مرتبترین و جامعترین متون فقهی به حساب می آید، چرا که محقق حلی در این کتاب لب مطالب کتاب نهایه شیخ را که طبق مضامین اخبار است آورده. و به مطالب دو کتاب مبسوط و خلاف شیخ نیز که در جامعیت فروع در راستای کتب عامه است پرداخته است. او اول کسی است که کتب فقهی را به ترتیب کتب متاخرین درآورده. از ویژگیهای این کتاب میتوان به این امور اشاره کرد: روش روان، عبارتهای روشن، دقت در رساندن معنی، خلاصه گویی در کلمات، روش استثنایی در بحث، و امانتداری در بیان آراء. محقق بزرگ شیخ تهرانی درباره این کتاب و اهمیتش چنین می گوید: اصحاب از دوران مؤلف این کتاب تا کنون میل شدیدی به این کتاب داشته اند، و این کتاب تاکنون نیز در مراکز علمی شیعه از متون درسی به حساب می آید، فقها نیز طی این قرنها بر آن تکیه کرده بحث و درس خود را بر آن نهاده اند و بر آن شرح و حاشیه نوشته اند، این کتاب دارای شروح بسیاری است و می توان اینگونه گفت که بیشتر موسوعه های فقهی بزرگی که پس از عصر محقق نوشته شده اند- چنانکه نام خواهم برد- شروحی بر این کتاب بوده اند، از آن جمله کتب: اساس الاحکام و تقریر المرام و جامع الجوامع و جواهر الکلام هستند.
شهید الثانی و حاشیه ایشان بر شرائع
شهید ثانی بر شرائع شرح بزرگ و معروفی دارند به نام مسالک الافهام فی تنقیح شرائع الاسلام ، این کتاب از مهمترین و بزرگترین مصنفات شهید ثانی است که یک نسخه از آن در ۱۵ جلد در مؤسسه معارف اسلامی قم مقدسه و در سال ۱۴۱۹ به چاپ رسیده. ایشان حاشیه دیگری نیز بر این کتاب دارند که تا کنون به شکل دست نوشته باقی مانده و برای آشنایی با مشخصاتش باید به امور زیر بپردازیم:
← اول
الف: نسخه های خطی مورد اعتماد در تحقیق این کتاب دو نسخه بودند: اول: نسخه نگهداری شده در کتابخانه مجلس شورای اسلامی در تهران به شماره ۴۳۶۰، این نسخه به خط نسخ و به دست سعد بن محمد جزائری در روز چهارشنبه چهاردهم ماه جمادی الاولی در سال ۹۸۵ ه نگاشته شده. این نسخه در ۲۵۴ ورقه و به حجم ۱۳۲۳ سم است، هر ورق شامل ۱۸ سطر بوده، و در پایان آن این عبارت یافت میشود: نقلت هذه النسخة من خط الشیخ الشهید زین الدین قدس الله روحه و نور ضریحه. رمز این نسخه حرف م است. دوم: نسخه نگهداری شده در کتابخانه امام رضا علیه السّلام در شهر مشهد مقدس به شماره ۱۴۰۴۶، که در فهرست الفبایی این کتابخانه شماره اش ۱۹۴ است، نویسنده این نسخه ناشناس بوده و تاریخ نگارش آن نیز معلوم نیست چرا که برگه پایانی آن موجود نمی باشد. این نسخه در ۲۲۸ ورق و به حجم ۱۲۲۰ سم بوده، و هر ورق آن شامل ۱۷ سطر است. رمز این نسخه حرف ض می باشد. ب: تحقیق این حاشیة به روش تلفیق این دو نسخه خطی انجام گرفته، به این روش که این دو نسخه را با هم سنجیده و درست و درستتر را با اشاره به برخی اختلافات در پاورقی در متن آورده اند و پس از آن هر آنچه را که نیاز به استخراج داشته استخراج کرده اند. ج: فهرست موضوعات و مصادر نیز در آخر کتاب آورده شده.
wikifeqh: حاشیه_شرائع_الاسلام_(کتاب)