ودانتا

ودانتا (سانسکریت: वेदान्त) یکی از شش مکتب هندو و ارتدوکس فلسفه هندی است. کلمه ودانتا به معنای پایان وداها و در اصل با اشاره به اوپانیشادها است.
اوپانیشادها، بهگود گیتا و برهما سوترا اساس ودانتا را تشکیل می دهندودانتا. تمام مکاتب ودانتا فلسفه خود را با تفسیر متونی که به نام پراتانترای (به معنی سه منبع) مطرح می کنند.
آدوایتا ودانتا (سانسکریت: अद्वैत वेदान्त) از غیر دوگانگی و اعتقاد به وحدت خدا حمایت می کند. برهمن تنها ثابت متافیزیکی دانسته می شود و مشابه آتمان است.
ویشیشتادوایتا ادعا می کند که جیواتمان (روح انسان) و برهمن (Vishnu) متفاوت هستند تفاوت که هرگز فراتر نمی رود. با این فرض رامانوجا همچنین بر اعتقاد به وحدت خدا تأکید کرد با گفتن اینکه تمام روح ها واحد هستند و اینکه یک روح به تنهایی می تواند برهمن را تحقق بخشد.

وِدانْتا (Vedanta)
(مرکّب از کلمه های سانسکریت «ودا»، به معنی «دانش»، و «آنتا»، به معنی «پایان») یکی از شش فلسفۀ رسمیت یافتۀ آیین هندو، و پدیدآورندۀ آموزه های اوپانیشادها. ودانتا بیشتر مربوط به وصفِ برهمن، یعنی وجودِ کلیِ متعالیِ ناب، و مبتنی بر بخش نظری نوشته های وداییِ متأخر است، به ویژه رساله هایی که آرَن یکَه ها و اوپانیشادها نامیده می شوند. از آموزگارانش سَمکارا بود که در قرن ۸م در جنوب هند می زیست و معمولاً نمودی از شیوا به شمار می رود. وی تعلیم می داد که فقط یک واقعیت وجود دارد که همانا برهمن است و شناخت برهمن در نهایت به مُکشا یعنی رهایی از تناسخ می انجامد. به همت رامانوجا و مادهوای فیلسوف، تغییراتی در این فلسفه صورت پذیرفت. در دورۀ جدید، از طریق آثار ویوِکاناندا، مفسّر هندیِ آثار راماکریشنا ـ عارف هندو ـ توجه اشخاص بیرون از هند نیز به ودانتا جلب شده است.