هلا

هلا (به انگلیسی: HeLa) رده ای از سلولهای جاودانه شده است که در پژوهش های علمی مورد استفاده قرار می گیرد. این رده سلولی قدیمی ترین و معمولترین دامنه سلولی مورد استفاده از انسان است که از سلولهای سرطان دهانه رحم در ۸ فوریه ۱۹۵۱ مشتق شده است. بیمار فوق، هنریتا لکز، در نهایت به علت سرطان به تاریخ ۴ اکتبر ۱۹۵۱ درگذشت. این رده سلولی به شکل قابل ملاحظه ای با دوام و گسترش پذیر است که استفاده گسترده از آن در تحقیقات علمی را تضمین می کند.
سلول های سرطانی بدون مجوز و رضایت لکز یا خانواده او از تومور دهانه رحم گرفته شد. زیست شناس سلولی جورج اوتو Gey دریافت که این سلولها می توانند خارج از بدن در محیط کشت زنده بمانند. او یک سلول را جدا و با چند برابر کردن آن یک رده سلولی را بنا گذاشت (قبل از این، سلولهای کشت شده از انسانهای دیگر بیش از چند روز زنده نمانده و از این رو دانشمندان بجای انجام تحقیق واقعی تلاش بیشتری را صرف زنده نگهداشتن سلولها می نمودند. به رسم دستیار آزمایشگاه Gey برچسب " هلا "، دو حرف از ابتدای نام و نام خانوادگی بیمار برای نشانه گذاری محیط کشت انتخاب شد که این در نهایت به عنوان نام این رده سلولی تثبیت شد.
اینها اولین سلول های انسانی رشد یافته در آزمایشگاه بوده که به طور طبیعی "نامیراً تلقی می شدند. به این معنی که آنها پس از مجموعه ای از تعداد تقسیمات سلول نمی میرند (یعنی دچار پیری سلولی نمی شوند). این سلول ها می تواند برای انجام بسیاری از آزمایش های پزشکی مورد استفاده قرار گیرند — اگر این سلول های بمیرند به سادگی با دور انداختن آنها می توان آزمایش را مجدد بر روی سلول های تازه کشت شده انجام داد. این نشان دهندهٔ مزیت بزرگی در تحقیقات پزشکی و بیولوژیکی است چون همان طور که قبلاً اشاره شد زندگی سلول ها محدود بوده و تلاش و ممارست زیادی صرف کشت آنها می شد.
محققی در بیمارستان دانشگاه مینه سوتا با تکیه بر رشد پایای سلولهای هلا موفق به رشد ویروس پولیو شد که در نهایت به کشف واکسن آن انجامید و در سال 1952 جوناس سالک توانست با استفاده از این سلولها واکسنی را برای پولیو پیدا کند. برای آزمایش واکسن جدید، سلولها در اولین کارخانه تولید سلول به صورت انبوه تولید شدند.